Raport NetB@nk: Wzrost liczby umów bankowości elektronicznej i spadek liczby kart płatniczych
Już prawie 26 milionów indywidualnych klientów banków ma zapewniony dostęp do bankowości internetowej, a połowa z nich aktywnie korzysta z tej możliwości. W I kwartale 2015 nastąpił również istotny, 10% wzrost średniej wartości rozliczeń aktywnych klientów. Po raz pierwszy od 2011 r. odnotowano natomiast znaczący kwartalny spadek całkowitej liczby kart płatniczych – w tym debetowych i konsekwentnie – spadek wartości i liczby transakcji kartowych. W ujęciu rocznym w dalszym ciągu możemy mówić jednak o wysokiej dynamice wzrostu, którą obserwujemy także sferze operacji bezgotówkowych.
Na koniec I kwartału 2015 r. liczba umów bankowości internetowej wśród klientów indywidualnych wyniosła 25,96 mln. W stosunku do końca 2014 r. obserwujemy przyrost o 846 tys. umów. Dynamika wzrostu w ujęciu kwartalnym wyniosła 3,37% a rok do roku 15,74%. Liczba aktywnych klientów, którzy na co dzień korzystają z bankowości internetowej wyniosła natomiast 13,16 mln i była wyższa o 102 tys. (0,78%) w stosunku do końca ubiegłego roku oraz o blisko 400 tys. w odniesieniu do I kwartału 2014 (3,15%).
– Ubankowienie polskiego społeczeństwa, które dziś osiągnęło pułap ok. 80% świadczy o tym, że elektronizacja przyczyniła się do rozwoju usług bankowych. Nasze dane pokazują jednak, że sama możliwość korzystania z bankowości przez internet w postaci umowy, która w zdecydowanej większości przypadków nie wiąże się dla klientów z żadnymi opłatami nie jest wystarczającym warunkiem aktywności. Bardzo istotna jest jakość infrastruktury teleinformatycznej oraz urządzeń pozwalających na bezpieczne korzystanie z bankowości przez internet. Niestety w dalszym ciągu dla wielu gospodarstwach domowych nie są to dobra i usługi dostępne – ocenia Krzysztof Pietraszkiewicz, Prezes ZBP.
Średnia liczba przelewów realizowanych miesięcznie przez klientów indywidualnych utrzymała się na poziomie 6 sztuk, istotnie wzrosła natomiast średnia wartość rozliczeń przypadająca na każdego aktywnego klienta. Na koniec marca wyniosła ona 6180,58 zł i była wyższa od wartości odnotowanej w poprzednim kwartale o 10,7%.
Segment klientów MSP zgodnie z dotychczasowymi obserwacjami charakteryzował się nieco inną w stosunku do klientów indywidualnych dynamiką wzrostu w zakresie zarówno możliwości dostępu do usług bankowości elektronicznej, jak i aktywności. Na koniec I kwartału miało go 2,188 mln podmiotów (5,81% k/k i 10,84% r/r), z czego aktywnie korzystało z niego 1,306 mln (7,42% k/k i 14,22% r/r).
Całkowita liczba operacji bezgotówkowych realizowanych w systemie ELIXIR w I kwartale 2015, po tradycyjnie skokowym wzroście w ostatnim kwartale roku 2014, pozostała na poziomie powyżej 400 mln sztuk. W stosunku do I kw. 2014 r. ogólna liczba transakcji przetworzonych w sytemie Elixir była wyższa o ponad 18 mln szt. (5 proc.), a ich wartość wzrosła o 55,6 mld zł (6 proc.). W systemie Express Elixir oferującym możliwość realizacji przelewów natychmiastowych zaobserwowano natomiast wyniki bardzo zbliżone do ubiegłego kwartału. W systemie rozliczonych zostało ponad 331 tys. przelewów natychmiastowych na łączną kwotę ponad 1,45 mld zł, co może sygnalizować pewną stabilizację popytu na tego rodzaju usługę. Jednak porównując analogiczne okresy w latach 2015 i 2014, liczba przelewów natychmiastowych zrealizowanych w I kw. 2015 r. wzrosła ponad 2,5-krotnie (ze 130 tys. do 331 tys.), a wartość obrotów zwiększyła się blisko dwukrotnie (z 735 mln zł do 1,4 mld zł). Od początku funkcjonowania do końca marca 2015 r. system rozliczył 1,6 mln transakcji o wartości ponad 7,6 mld zł.
W I kwartale 2015 spadła ogólna liczba kart płatniczych. O ile do tej pory z reguły mieliśmy do czynienia z utrzymującym się trendem w zakresie malejącej liczby kart kredytowych, tym razem obserwujemy spadek liczby będących w obiegu kart debetowych, która wyniosła 29,3 mln i była mniejsza o 1,48% w stosunku do poprzedniego kwartału. Liczba kart kredytowych w tym czasie zmniejszyła się do poziomu 5,97 mln sztuk (o 1,15%).
– Spadek liczby kart kredytowych jest zjawiskiem, z którym rynek zdążył się oswoić, a który wynika zarówno z zachowań strony popytowej – np. niechęci konsumentów do zaciągania dodatkowych zobowiązań, jak i podażowej – np. ograniczania ryzyka przez banki. Kwestią zasadniczą jest jednak spadek liczby kart debetowych. Naszym zdaniem wynikać on może z rozpoczęcia przez klientów procesu optymalizacji kosztów, polegającej na ograniczaniu posiadania instrumentów, z których nie korzystają,. Jeśli dodatkowo weźmiemy pod uwagę środowisko niskich stóp procentowych i niskiej opłaty interchange, dojdziemy do wniosku, że w obliczu ograniczenia źródeł przychodów, banków nie stać już na bezkosztowe oferowanie usług, z których klienci nie korzystają w wystarczającym stopniu – tłumaczy dr Paweł Widawski, Dyrektor Zespołu Systemów Płatniczych i Bankowości Elektronicznej w ZBP
W I kwartale bieżącego roku spadła – w stosunku do kwartału poprzedniego – zarówno ogólna liczba transakcji dokonanych za pomocą kart płatniczych (o ponad 13 mln, 1,80%), jak i wartość dokonanych transakcji (o 10,52 mld PLN, 8,69%). Obserwowany spadek ma jednak charakter sezonowy i widoczny jest zawsze w pierwszych miesiącach nowego roku. Zjawisko to wynika z relatywnie wyższych wydatków, jakie ponoszone są przed świętami Bożego Narodzenia. Ogólny trend wskazuje jednak na nieustanny rozwój w zakresie wykorzystywania kart płatniczych. Świadczy o tym fakt, że w ujęciu rocznym liczba transakcji dokonanych kartami płatniczymi wzrosła o 144 mln (24,81%), zaś wartość tych transakcji o 5,78 mld PLN (5,51%).
Źródło: Związek Banków Polskich
