Raport AMRON – SARFiN: więcej kredytów w ramach programu „Rodzina na swoim”, ceny mieszkań stabilne.
W III kwartale 2010 r. banki udzieliły 61,1 tys. nowych kredytów na cele mieszkaniowe na kwotę przeszło 13 mld złotych. Średnia wartość kredytu wyniosła 204,3 tys. zł, a ogólna kwota zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych po trzecim kwartale 2010 nieznacznie wzrosła i wynosi 247,5 mld zł. Już blisko trzy czwarte (72,8%) wartości nowego portfela to kredyty udzielane w złotówkach. W III kwartale 2010 średnie ceny transakcyjne mieszkań były stabilne i uległy nieznacznej zmianie - to główne wnioski z czwartej edycji raportu AMRON-SARFiN przygotowywanego regularnie przez Związek Banków Polskich.
W bieżącej edycji raportu AMRON-SARFiN po raz pierwszy został zaprezentowany syntetyczny miernik dostępności mieszkań w Polsce – Indeks Dostępności Mieszkaniowej (Indeks M3). Wskaźnik jest wynikiem porównania średniego dochodu rozporządzalnego (dochód netto rodziny pomniejszony o minimum socjalne) oraz wartości raty spłaty kredytu potrzebnego na zakup mieszkania o powierzchni 50 m2. Wartości Indeksu poniżej 100 punktów świadczy, iż przeciętna trzyosobowa rodzina będzie miała trudności z uzyskaniem wymaganego kredytu. Kształtowanie się wartości Indeksu M3 powyżej 100 punktów wskazuje, że w danym okresie zakup mieszkania przez przykładową rodzinę może być wsparty kredytem hipotecznym w większym stopniu.
„W obecnym badaniu prezentujemy wartość indeksu M3 obrazującą sytuacje na koniec drugiego kwartału. Wartość Indeksu w tym czasie osiągnęła poziom 104,28 punktu co oznacza, że przykładową trzyosobową rodzinę stać było na wsparcie zakupu mieszkania kredytem hipotecznym. Jednocześnie obserwowaliśmy poprawę klimatu na rynku hipotecznym, na co wskazywał wzrost o 2,83 punktu Indeksu M3, co przekładało się na poprawę dostępności mieszkań na rynku. Należy podkreślić, że poprawiający się Indeks Dostępności Mieszkaniowej w ostatnich kwartałach wskazuje, że w kolejnych kwartałach 2010 r. może nastąpić wzrost popytu na rynku mieszkaniowym, co może przełożyć się na większe zainteresowanie kredytami hipotecznymi.” – Jacek Furga, Przewodniczący Komitetu ds. Finansowania Nieruchomości ZBP
Regularnie zyskujące na popularności w ostatnich kwartałach, kredyty denominowane w Euro, w III stanowiły 21,8% wartości nowych umów kredytowych, co oznacza spadek ich udziału o 1,8 pp. Odnotowano nieznaczne wzrosty wartości kredytów udzielnych we frankach szwajcarskich oraz złotówkach – odpowiednio o 1pp. I 0,93pp. Zaobserwowane zmiany są nieznaczne i wskazują na stabilizację na rynku kredytów, przy jednoczesnym nie przekroczeniu poziomu 30% nowoudzielonych kredytów w walutach obcych. Taki poziom walutowej akcji kredytowej zaproponowały banki w dyskusji z nadzorem finansowym nad ostateczną wersją Rekomendacji S II.
Trzeci kwartał 2010 był pierwszym w tym roku, w którym odnotowano nieznaczne zmniejszenie liczby i wartości udzielanych kredytów w stosunku do okresu poprzedzającego. Liczba zawartych w III kwartale 2010 r. umów o kredyt mieszkaniowy wyniosła 61 150 i była niższa o 4,4% od tej odnotowanej w kwartale II, a wartość spadła o 3,2% do poziomu nieco ponad 13 mld zł. Mimo nieznacznego wyhamowania dynamiki wzrostu akcji kredytowej osiągnięcie, prognozowanego wyniku 50 mld zł. wartości udzielonych kredytów na koniec roku, jest realne. Po trzech kwartałach prognozowany wynik został zrealizowany już w 72%.
W trzecim kwartale 2010 roku podtrzymany został trend wzrostowy, świadczący o zainteresowaniu kredytami udzielanymi w ramach programu „Rodzina na Swoim”. Wartość kredytów preferencyjnych udzielonych w ciągu ostatnich trzech miesięcy była o 16% większa niż w drugim kwartale bieżącego roku. Od początku działania programu „Rodzina na swoim” banki udzieliły łącznie ponad 73 tys. tego typu kredytów na ogólną kwotę 11,9 mld. zł, z tego w III kwartale 2010 r. 11 tysięcy kredytów na kwotę 2,066 mld zł. W III kwartale 2010 r. zarówno wartość, jak i liczba udzielonych kredytów przewyższała wyniki osiągnięte w pierwszym i drugim kwartale tego roku.
„Program „Rodzina na Swoim” jest obecnie istotnym czynnikiem stymulującym zainteresowanie kredytami w złotych, a w najbliższym czasie będzie wygaszany. Wobec zwiększenia wymogów w zakresie zdolności kredytowej klientów, zwiększenia wysokości wymaganego wkładu własnego i ograniczenia kredytowania walutowego, trzeba poszukiwać rozwiązań służących utrzymaniu finansowania mieszkalnictwa. Jednym z takich rozwiązań mogłoby być uruchomienie w Polsce systemu wieloletniego oszczędzania na cele mieszkaniowe z elementem pomocy państwa w postaci premii budowlanej„ – mówi Krzysztof Pietraszkiewicz, Prezes Związku Banków Polskich.
W większości miast średnie ceny transakcyjne na koniec III kwartału nieznacznie się zmieniły. Wzrosty obserwowane były w Łodzi, Wrocławiu, Gdańsku i Krakowie. Niewielkie zmiany cen dodatkowo świadczą o stabilizacji na rynku nieruchomości. Po trzech kwartałach 2010 roku najwyższą średnią cenę transakcyjną za metr kwadratowy mieszkania odnotowano w Warszawie – 8 151 PLN, zaś przeszło o połowę niższą w konurbacji Katowickiej 3 301 PLN.