PSD2: Kij i marchewka

Kazimierz Pierzchała
Ks. dr hab. w dziedzinie nauk społecznych,
w dyscyplinie pedagogika, specjalność pedagogika resocjalizacyjna.

Na rynku płatności odnotowujemy, ostatnio coraz szybszy, wzrost transakcji bezgotówkowych, w tym mobilnych. Nie może zatem dziwić, że kwestią tą zainteresowały się władze UE. 25 listopada 2015 r. uchwalono PSD2 (Payment Services Directive 2) – Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego. Zmienia ona dyrektywy 2002/65/WE, 2009/110/WE, 2013/36/UE i rozporządzenie (UE) nr 1093/2010 oraz uchyla dyrektywę 2007/64/WE (PL DU UE, L 337/35).

Czym jest i kogo dotyczy?

Nowa dyrektywa ma przyczynić się do liberalizacji i otwarcia rynku oraz umożliwić innym podmiotom korzystanie z danych bankowych. Znacząco zatem wpłynie na kształt całego rynku usług płatniczych, konkretnie zaś na działalność banków (w tym spółdzielczych), instytucji płatniczych, podmiotów oferujących karty sklepowe, paliwowe, operatorów bankomatów, jak też innych niebankowych dostawców usług płatniczych. Do 13 stycznia 2018 r. poszczególne kraje członkowskie UE, w tym Polska, będą musiały zaadaptować ją do krajowych porządków prawnych. Zmiany, jakie wprowadza, wymagają od instytucji prowadzących rachunki klientów odpowiednich, a na dodatek dosyć złożonych działań.

Głównym celem PSD2 jest rozszerzenie dotychczasowych ram prawnych, precyzujących zasady świadczenia usług płatniczych, a także uzupełnienie już funkcjonujących regulacji, jak również wytłumaczenie powstałych na ich tle niepewności. Ma też uregulować współpracę tradycyjnych dostawców usług płatniczych z nowymi podmiotami wchodzącymi na ten rynek.

W 2007 r., dokładniej 13 listopada, Parlament Europejski i Rada UE uchwaliły dyrektywę PSD (Payment Services Directive). Weszła ona w życie 1 listopada 2009 r. i miała za zadanie ułatwić stworzenie jednolitego rynku usług płatniczych w Unii Europejskiej. Przepisy dyrektywy PSD obowiązywały na terenie 27 krajów członkowskich (wraz z tzw. terytoriami zależnymi) oraz na terenie trzech krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego (Islandia, Liechtenstein oraz Norwegia, z wyłączeniem Szwajcarii). Na rynku płatności detalicznych wystąpiły jednak bardzo znaczące zmiany – doszło do istnej rewolucji technologicznej, objawiającej się m.in. intensywnym wzrostem płatności elektronicznych oraz płatności realizowanych za pośrednictwem przenośnych urządzeń, a także powstaniem nowych rodzajów usług płatniczych. Dyrektywa PSD2 zastępuje więc stosowane dotychczas przepisy dyrektywy PSD, a jej adaptacja wymaga istotnych ...