Przepisy projektu ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów wymagają dopracowania
Business Centre Club co do zasady pozytywnie ocenia wszelkie dążenia mające na celu ochronę polskiej przedsiębiorczości przed tymi przedsiębiorcami, których działania, noszące znamiona czynów niedozwolonych, działają lub działać mogą negatywnie na innych uczestników obrotu gospodarczego.
Projekt Ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz o zmianie niektórych innych ustaw wraz z uzasadnieniem stawia sobie za cel „wdrożenie rozwiązań wzmacniających polski system ochrony konkurencji i konsumentów, wpływających na większą skuteczność obecnie obowiązujących regulacji (szczególnie w zakresie zwalczania karteli)”. Niestety, zarówno pod względem proponowanych rozwiązań, jak i legislacyjnym projekt ten budzi duże zastrzeżenia.
Przechodząc do zasadniczej kwestii oceny rozwiązań zaproponowanych przez UOKiK, stwierdzić należy, iż model zaproponowany przez UOKiK, w świetle dostępnych badań empirycznych oraz analizy innych systemów prawnych, może okazać się niewystarczający do zmniejszenia liczby naruszeń przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. W piśmiennictwie uwzględniającym badania empiryczne wskazuje się, że funkcja odstraszająca kar finansowych, które grożą osobom fizycznym, jest bardzo ograniczona. Mówiąc wprost – nie wpływają one na zmniejszenie naruszeń prawa konkurencji.
Nowelizacja wprowadza de facto odpowiedzialność quasi-karną osób zarządzających, co wymaga zapewnienia takim osobom pełni gwarancji konstytucyjnych. W tym kontekście nowelizacja nie zapewnia osobom zarządzającym prawa do obrony.
Zaproponowane w nowelizacji wprowadzenie do polskiego prawa konkurencji odpowiedzialności osób fizycznych, stanowi z pewnością krok naprzód w kierunku zwiększenia „penalizacji” naruszeń prawa konkurencji. Projekt pozostawia jednak niedosyt w kwestiach merytorycznych i wydaje się być słusznie krytykowany, bowiem projektodawca zbyt pobieżnie i bezrefleksyjnie postanowił inkorporować rozwiązania funkcjonujące dotychczas w innych porządkach prawnych (Holandia, USA, Niemcy) do ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Nowelizacja nie uwzględnia również empi rycznych badań, które krytykują sankcje finansowe nakładane na osoby fizyczne, jako niespełniające funkcji odstraszającej te osoby od naruszeń prawa konkurencji. Wreszcie nowelizacja w tym zakresie budzi poważne wątpliwości jeśli chodzi o standardy konstytucyjne osób fizycznych (np. prawo do obrony).
Szersza opinia BCC do projektu ustawy w załączeniu.
Szymon Syp
Kancelaria Prawna Świeca i Wspólnicy
Emil Muciński
Instytut Interwencji Gospoda rczych BCC