Prof. Dariusz Filar: trzeci kwartał w gospodarce będzie lepszy od drugiego

Przy okazji publikacji powyższych danych warto wszakże zwrócić uwagę na mniej oczywiste zjawiska, które ze wzrostem PKB w drugim kwartale pozostają związane.

Po pierwsze – procesu spadającej dynamiki PKB nie można wiązać jedynie z obecną w Polsce od drugiego kwartału pandemią COVID-19. Proces wyraźnego wyhamowywania wzrostu polskiej gospodarki rozpoczął się już w drugiej połowie 2019 roku, a w pierwszym kwartale 2020 – a więc jeszcze przed pandemią i kwietniowym zamrożeniem gospodarki – wzrost ten sięgał już jedynie 2%.

W tym sensie następstwa gospodarcze pandemii nałożyły się na niekorzystną tendencję, która zapoczątkowana została wcześniej.

Po drugie – głębokość spadku dynamiki PKB, jakiej doświadcza Polska, jedynie umiarkowanie odbiega od wartości odnotowanych w innych krajach Europy Środkowowschodniej, a także w Szwecji (gdzie przyjęto znacznie mniej restrykcyjną niż w innych krajach strategię lockdownu) oraz w Niemczech.

Natomiast znacznie większe spadki – oscylujące wokół 20% – dotknęły kraje, w których duże znaczenie gospodarcze ma turystyka (przede wszystkim Włochy i Hiszpanię).

Po trzecie – relatywnie umiarkowane pogorszenie sytuacji Niemiec, głównego rynku eksportowego Polski, mogło ułatwić osiągnięcie w drugim kwartale bardzo dobrych wyników w handlu zagranicznym.

Wiele wskazuje na to, że kontrybucja eksportu netto do dynamiki PKB w drugim kwartale okaże się dodatnia, a to oznacza, że była ona czynnikiem ograniczającym głębokość jej spadku.

Po czwarte wreszcie – ujemna dynamika PKB nie pociągnęła za sobą wyraźniejszego zredukowania inflacji. Utrzymuje się ona na poziomie zbliżonym do 3%, a tym samym najwyższym w całej Unii Europejskiej, gdzie średni poziom inflacji wynosi 0,8%.

Obserwowane dzisiaj zjawiska gospodarcze pozwalają zakładać, że w kwartale trzecim w porównaniu z kwartałem drugim nastąpi pewna poprawa w gospodarce i dynamika PKB w ujęciu kwartał do kwartału przesunie się w obszar dodatni.

Jednakże w porównaniach z analogicznym kwartałem roku poprzedniego takie podniesienie wskaźnika w górę wydaje się bardziej odległe.