Prawo bankowe: Parabank to teraz takie brzydkie słowo

Sporządzony już po detonacji afery Amber Gold raport TNS Polska dla Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie pozostawia złudzeń – większość z nas nie odróżnia, które informacje zawarte w przekazach reklamowych są prawdziwe, a które nie znajdują potwierdzenia w rzeczywistości. 54 proc. respondentów nie wiedziało, co to jest parabank. Tylko jedna czwarta badanych (27 proc.) podała prawidłową odpowiedź. Zaledwie połowa Polaków (52 proc.) zadeklarowała, że przed podpisaniem umowy dotyczącej pożyczki lub zainwestowania pieniędzy czyta zawarte w niej warunki. Jedna piąta nie robi tego nigdy, a co dziesiąty tylko przy inwestowaniu lub pożyczaniu dużych kwot pieniężnych. Zdaniem UOKiK parabanki często wykorzystują te „słabości klientów” i walcząc o ich portfele, zapominają o rzetelności.

Psychologia decyzji

W jakim stopniu konsumenci ulegają technikom marketingowym? W dużo większym, niż nam się wydaje. Nie jesteśmy tak racjonalni, jak byśmy sobie życzyli i jak to deklarujemy. Ulegamy nastrojom i emocjom. Nierzadko popadamy w stan bezrefleksyjności, i większość informacji przetwarzamy w sposób płytki i powierzchowny. Nasze procesy psychiczne są w dużej mierze zautomatyzowane. Nasza wolna wola jest bardziej iluzją niż rzeczywistością.

Dlaczego tak jest? Przede Mamy ograniczoną zdolność i możliwość analizowania, posługujemy się pewnym skrótami umysłowymi, a nie refleksyjnym wnioskowaniem. Gdy widzimy coś nowego, pierwszą reakcją są odczucia, wrażenia i emocje, dopiero w drugiej kolejności przemyślenia. Bardzo chcemy wierzyć, że jesteśmy świadomi, racjonalni, rozsądni i właśnie tak siebie widzimy. Z reguły nie podejmujemy działań, które mogą już „po fakcie” świadczyć o naszych błędnych decyzjach.

UOKiK w okresie ostatnich kliku lat badał świadomość praw, sposoby podejmowania decyzji oraz bariery w relacjach klient – instytucja finansowa. Większość konsumentów ma świadomość, że ich pozycja jest gorsza. Uważają, że w sporze ze sprzedawcą usług nie można wygrać, a przepisy dotyczące praw konsumenckich są nieprecyzyjne. Badania pokazują, że klienci często nie czytają podpisywanych umów lub czynią to niedokładne. Nie wiedzą też, co można ...