Ppp w ochronie zdrowia
Polska służba zdrowia boryka się z licznymi problemami, głównie finansowymi. Dotyczy to nie tylko samych usług medycznych, lecz także infrastruktury szpitalnej. Jedną z przyczyn takiego stanu jest brak rozwiązań prawno-systemowych regulujących finansowanie ze środków publicznych. Perspektywa unijna na lata 2014-2020 również nie przewiduje dofinansowania na tego typu inwestycje. W tej sytuacji rozwiązaniem wartym rozważenia jest partnerstwo publiczno-prywatne.
Polskie szpitale pilnie potrzebują modernizacji, w tym także dostosowania do wchodzących w życie norm UE. Tymczasem w Polsce praktycznie nie buduje się nowych szpitali, obecnie funkcjonujące istnieją przeciętnie od 42 lat, a co piąty postawiono przynajmniej 70 lat temu. Biorąc pod uwagę brak konkretnych rozwiązań centralnych oraz programów unijnych, podmioty publiczne zaczynają upatrywać szans na realizację koniecznych inwestycji w partnerstwie publiczno-prywatnym. Analizę funkcjonowania ppp w ochronie zdrowia zawarto w najnowszym Biuletynie partnerstwa publiczno-prywatnego, wydawanego w ramach projektu systemowego PARP „Partnerstwo publiczno-prywatne”. Zastosowanie tej formy współpracy może ułatwić sfinansowanie inwestycji szpitalnych oraz utrzymanie i zarządzanie budynkami, a w niektórych przypadkach zapewnić dodatkowe usługi.
Od momentu wejścia w życia ustaw regulujących funkcjonowanie ppp w Polsce, zostało ogłoszonych kilkanaście postępowań w sektorze ochrony zdrowia. Obecnie w fazie operacyjnej znajdują się trzy projekty:
- roboty budowlane polegające na zaprojektowaniu, wykonaniu i wyposażeniu w niezbędne instalacje obiektu szpitalnego przy SPZOZ Szpitalu Wielospecjalistycznym w Jaworznie z przeznaczeniem na stację dializ wraz z poradnią nefrologiczną (wartość inwestycji – 6 mln złotych),
- roboty budowlane polegające na zaprojektowaniu, wykonaniu i wyposażeniu w niezbędne instalacje i media oraz sprzęt, właściwe dla funkcji i przeznaczenia tego typu obiektu szpitalnego przy SPZOZ Szpitalu Wielospecjalistycznym w Jaworznie z przeznaczeniem na łóżkowy oddział nefrologiczny (wartość inwestycji – 1,5 mln złotych),
- przebudowa Domu Opieki Społecznej w Kobylnicy na potrzeby Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego oraz wykonywanie zadań o charakterze komplementarnym (wartość inwestycji – 4,2 mln złotych).
Dodatkowo trwają procedury przetargowe wyboru partnera prywatnego do budowy szpitali w Mińsku Mazowieckim oraz prace analityczne doradców w Poznaniu (Budowa Szpitala Matki i Dziecka). Optymizmem napawa także przebieg postępowania przetargowego przy projekcie „Przebudowa i rozbudowa Szpitala św. Michała Archanioła w Łańcucie”. Przede wszystkim została zaangażowana firma doradcza, która miała za zadanie wspierać podmiot publiczny w kwestiach finansowo-technicznych oraz prawnych. Udało się pozyskać partnera prywatnego, który złożył ofertę z gwarancją finansowania przez bank, co jest szczególnie ważne przy tego typu przedsięwzięciach. Pomimo finalnego unieważnienia przetargu z powodu rozbieżności oczekiwań finansowych zaangażowanych podmiotów, projekt ten może stanowić dobry przykład poprawnego prowadzenie tego typu postępowań.
Realizowanie inwestycji w formule ppp w Polsce napotyka jednak pewne trudności. Przede wszystkim problemem jest system finansowania świadczeń zdrowotnych, m.in. krótkotrwałe kontrakty z NFZ. Kolejna przyczyna to niekonsekwencja dotycząca partnera publicznego, który nie jest tożsamy z podmiotem kontraktującym świadczenia gwarantowane i wypłacającym partnerowi prywatnemu wynagrodzenie za świadczenie tych usług (NFZ), co nie gwarantuje pewności przychodów. Wszystkie te czynniki powodują, że banki, biorąc pod uwagę znaczące ryzyko tych inwestycji, nie chcą udzielać kredytów.
Pomimo tych barier dane napływające z rynku ppp o nowych zawartych umowach ppp, choć nie nie w sektorze ochrony zdrowia, napawają optymizmem i dają nadzieję, że liczba ogłaszanych postępowań na realizację projektów ppp w obszarze ochrony zdrowia będzie wzrastać – zapotrzebowanie na inwestycje w tym sektorze jest olbrzymie, a podmioty publiczne nie posiadają odpowiednich środków finansowych na ich realizację. Przebieg postępowania na wybór partnera prywatnego w łańcuckim projekcie pokazuje jakościową zmianę w podejściu podmiotów publicznych, a uzyskanie bankowalności już na etapie przetargowym przez partnera prywatnego wskazuje na wzrost zrozumienia mechanizmów funkcjonowania ppp.
Celem projektu systemowego PARP pt. „Partnerstwo publiczno-prywatne” jest upowszechnienie wiedzy o partnerstwie publiczno-prywatnym, prowadzące do zwiększenia liczby przedsięwzięć realizowanych w tej formule w Polsce.
Projekt współfinansowany jest ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Poddziałania 2.1.3 „Wsparcie systemowe na rzecz zwiększania zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw” Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Więcej informacji na stronie www.ppp.parp.gov.pl
Źródło: PARP