Porównanie cen za wywóz śmieci w Polsce i w Niemczech

Jak to wygląda u naszych zachodnich sąsiadów?

W Niemczech odpady bytowe należą do gmin i miast, które są odpowiedzialne za ich usunięcie i recykling. Podobnie będzie również w Polsce po 1 lipca 2013 roku. Jak pokazuje przykład naszego zachodniego sąsiada, taki system sprawdził się w praktyce. Wskaźnik powtórnego wykorzystania odpadów osiągnął tam aż 64 proc, co wydaje się być wręcz niewyobrażalne w Polsce, gdzie obecnie 85 proc. śmieci składuje się na wysypiskach, a ledwie kilka procent podawane jest recyklingowi. – „Wbrew pozorom nawet w Niemczech, pomimo ogromnej świadomości ekologicznej, nie od razu sytuacja wyglądała tak dobrze. Jeszcze w 1993 r. u naszego zachodniego sąsiada recyklingowi było poddawanych 42% opakowań szklanych, zaś już w 1999 było to 75%. W przypadku makulatury nastąpił wzrost z 18% do 70%., zaś plastiku z 9% do 60%. Co prawda osiągnięcie tak dobrych wyników zajęło dobrych kilka lat tym nie mniej dowodzi to, ze kierunek wprowadzanych zmian jest właściwy i co najważniejsze, że przyjęty system jest skuteczny. Podobnie będzie w Polsce. Jednakże przed nami jeszcze sporo pracy, ale jak widać zadanie jest wykonalne – mówi Mariusz Karpiński, wiceprezes HSM Polska Sp. z o.o.. 

Ile za wywóz śmieci płaci przeciętny Niemiec?

Wysokość stawek za wywóz odpadów u naszego zachodniego sąsiada jest obecnie ustalana przez władze gminy i to w ich gestii leży wybór firmy wyłanianej w drodze przetargu publicznego. – „Różnice w wysokości opłat za wywóz śmieci w większych niemieckich miastach są ogromne. Jedne z najniższych stawek są w Stuttgarcie i Essen, gdzie ich wysokość dla czteroosobowej rodziny wynosi odpowiednio 123 euro (ok. 492 zł) i 130 euro (ok. 520 zł) rocznie. Za to najwyższe ceny są w Berlinie oraz w Kolonii, gdzie wynoszą odpowiednio 254 euro (ok. 1016 zł) i 285 euro (ok. 1140 zł)” – dodaje Mariusz Karpiński.

Tabela 1. Porównanie opłat za wywóz śmieci w największych niemieckich miastach
(tabela pokazuje dane z 2010 roku – od tego czasu ceny mogły ulec nieznacznym zmianom; ceny podano w PLN – zastosowano przelicznik 1 euro = 4 zł)

Źródło: „Müllgebühren: 10 Städte im Vergleich”, w: http://www.test.de/Muelltrennung-Umwelt-schonen-Gebuehren-sparen-4113793-4116986/, 3.08.2010

…a ile zapłaci przeciętny Polak?

Do końca grudnia 2012 roku wszystkie gminy w Polsce miały obowiązek ustalenia sposobu obliczania i wysokości opłat za wywóz śmieci na swoim obszarze. Jednak nie wszystkie to uczyniły. Największe miasta tj. Warszawa, Gdańsk, Kraków wstrzymały się z decyzją, gdyż czekały na nowelizację ustawy, która miała miejsce w styczniu 2013 roku. Umożliwiła ona gminom zróżnicowanie sposobów naliczania opłat w ich poszczególnych częściach, a nawet uzależnienie ich od typu zabudowy, np. inne stawki mogą obowiązywać dla domów jednorodzinnych, a inne dla wielorodzinnych bloków. Podobnie na obszarze z dobrze rozbudowaną siecią wodociągową można zastosować stawkę według zużycia wody, natomiast na pozostałym terenie według innej metody.

Porównanie wysokości opłat ustalonych przez rady największych polskich miast pokazuje nie tylko ogromne różnice między poszczególnymi miastami, ale również wewnątrz nich samych.

„Niestety z zestawienia opłat ponoszonych przez niemieckich konsumentów za wywóz śmieci i opłat ustalonych przez polskie miasta można wywnioskować, że są one w wielu przypadkach zbliżone. Szkoda, że nie można równie „pozytywnie” porównać naszych zarobków. Można przypuszczać, że polskie samorządy na wyrost ustaliły tak wysokie stawki i w przyszłości, po przetestowaniu nowego systemu i przeprowadzeniu przetargów, będą one sukcesywnie obniżane. Pamiętajmy bowiem, że ewentualnych nadwyżek z tytułu odbioru i utylizacji odpadów gmina nie może spożytkować na inny cel” – podsumowuje Mariusz Karpiński.

„Analizując dotychczasowe doświadczenia miast z deklaracjami śmieciowymi sprawniej radzą sobie gminy, które uzależniły wysokość opłat od metrażu albo zużycia wody. Okazało się, że deklaracje wskazują na nagłe i niezrozumiałe zmniejszenie liczby mieszkańców, lub wręcz celowe zaniżanie liczby lokatorów. Przykładowo z informacji prezesów spółdzielni mieszkaniowej wynika, że po pierwszych deklaracjach Warszawę zamieszkuje tylko 600 tys. mieszkańców” – dodaje Iwona Poleszak-Kuzdro, specjalista ds. handlowych w dziale Techniki Ochrony Środowiska HSM Polska Sp. z o.o.

Tabela 2. Porównanie opłat za wywóz śmieci w największych polskich miastach dla czteroosobowej rodziny (kwoty w złotówkach, stan na 13 czerwca 2013 r.)

Warszawa* – Ze względu na unieważnienie przetargu w okresie od 1 lipca 2013 do 31 stycznia 2014 będą obowiązywały stawki przejściowe. Będą one następujące: jeżeli lokal w bloku zamieszkuje jedna osoba, to zapłaci 10 zł miesięcznie; dla dwóch osób opłata wyniesie 19 zł, dla trzech – 28 zł, a w cztero- i więcej osobowych gospodarstwach – 37 zł. Właściciele domów jednorodzinnych zapłacą miesięcznie według następujących stawek: osoby mieszkające samotnie – 30 zł, dwie osoby mieszkające wspólnie – 45 zł, gospodarstwa liczące trzy lub więcej osób – 60 zł. Stawki za śmieci nieposegregowane będą o 20% wyższe. Przy obliczeniach w tabeli założono, że stawki będą obowiązywały przez 12 miesięcy.

Kraków* – Stawki aktualne do 26 czerwca br. Po tym terminie mogą ulec zmianie w zależności od decyzji Rady Miasta. Dla zabudowy wielorodzinnej za odbiór odpadów selektywnie zebranych obowiązują następujące opłaty: – gospodarstwo domowe jednoosobowe 19,50 zł (bez segregacji 29,00 zł), 2 osoby 37,00 zł (55 zł), 3 osoby 53,50 zł (80,00 zł), 4 osoby 64,50 zł (96,00 zł), 5 osób 72,50 zł (108,00 zł), 6 osób 76,50 zł (113 zł), 7 osób i więcej 78,50 zł (116,5 zł); zaś w przypadku zabudowy jednorodzinnej opłaty będą następujące: – 1 osoba 32,50 zł (bez segregacji 48,50 zł), 2 osoby 44,50 zł (65 zł), 3 osoby 54,50 zł (80,50 zł), 4 osoby 62,50 zł (92,50 zł), 5 osób 69,50 zł (103,50 zł), 6 osób 76,50 zł (113 zł), 7 osób i więcej 80,50 zł (119 zł).

Łódź* – każdy mieszkaniec Łodzi zapłaci 12,69 zł za śmieci posegregowane lub 16,5 zł za śmieci nieposegregowane niezależnie od tego czy mieszka w bloku, czy w domu jednorodzinnym.

Wrocław* – mieszkańcy zapłacą za wywóz śmieci 0,85 zł (lub 1,27 zł, jeśli śmieci nie są segregowane) za każdy mkw. powierzchni swojego mieszkania. W przypadku, gdy na jednego mieszkańca przypada więcej niż 27 mkw. powierzchni stawki zmienią się: zamiast od metra, rachunki będą naliczane od osoby – 19 zł (lub 28,50 zł jeśli śmieci nie są segregowane).

Poznań* – za wywóz odpadów selektywnych opłata będzie wynosić 12 złotych miesięcznie od osoby, za śmieci niesegregowane 20 złotych. W przypadku, gdy w gospodarstwie domowym jest 4 i więcej mieszkańców, stawka spada o 5% za każdą kolejną osobę.

Gdańsk* – 66 groszy za m. kw. w przypadku rodzin segregujących śmieci i 88 groszy dla niesegregujących. Opłaty naliczane mają być tylko do 110 m kw. Za każdy dodatkowy metr powyżej tego metrażu mieszkańcy będą płacić 5 groszy za śmieci segregowane, a 7 groszy za odpady nieselekcjonowane.

Szczecin* – metoda ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowić będzie iloczyn ilości zużytej wody z danej nieruchomości oraz stawki opłaty. W przypadku śmieci segregowanych będzie to rocznie 4,94 zł od metra sześciennego, a niesegregowanych – rocznie 6,43 zł od metra sześciennego wody.

Bydgoszcz* – za wywóz odpadów segregowanych mieszkańcy Bydgoszczy zapłacą 12,5 zł miesięcznie od osoby, a niesegregowanych dwa razy więcej.

Lublin* – w domach jednorodzinnych stawka za gospodarstwo jednoosobowe za śmieci posegregowane wyniesie 30 zł, od gospodarstwa dwuosobowego będzie to 40 zł, a od większego 50 zł miesięcznie; w przypadku śmieci nieposegregowanych będzie to 38 zł od gospodarstwa jednoosobowego, 50 zł od dwuosobowego, a 69 od większego. W blokach jedna osoba zapłaci 12 złotych, 2-osobowe gospodarstwo 25 złotych, a 3-osobowe lub większe 39 złotych miesięcznie za odpady posegregowane, zaś za nieposegregowane odpowiednio: 16, 33 i 50 zł.

Katowice* –  14  zł  miesięcznie  od  każdej  osoby  zamieszkującej  daną  nieruchomość w przypadku segregowania odpadów lub 20  zł  miesięcznie w przypadku niesegregowania odpadów.

Toruń* – w zabudowie wielorodzinnej stawki dla segregujących śmieci wyniosą: 12 zł (dla jednej osoby), 23 zł (dla dwóch), 33 zł (dla trzech) oraz 42 zł (dla czterech i więcej osób). Za odpady nieposegregowane opłaty będą wynosić odpowiednio: 15 zł, 28,75 zł, 41,25 zł i 52,5 zł; w zabudowie jednorodzinnej za segregowane śmieci zapłacą: 13 zł (dla jednej osoby), 25 zł (dla dwóch), 36 zł (dla trzech) oraz 46 zł (dla czterech i więcej osób), a za niesegregowane kolejno: 16,25 zł, 31,25 zł, 45 zł, 57,5 zł.

Źródło: Obliczenia dokonane przez firmę HSM Polska na podstawie uchwał Rad Miast dotyczących wysokości opłat za wywóz śmieci po 1 lipca 2013 r.

Źródło: HSM

(1) We wszystkich miastach posegregowane odpady szklane i plastikowe są odbierane za darmo
(2) Upust za kompostowanie od stawki podstawowej za kontener
(3) H = Holsystem, śmieci są odbierane bezpośrednio od gospodarstw domowych; B = Bringsystem, śmieci muszą być wynoszone do kontenerów zbiorczych