Ludzie i pieniądze: Polski rynek doradztwa finansowego Dokąd zmierzamy?

Mariola Szymańska-Koszczyc
Jacek Więcek

W niniejszej prezentacji skoncentrujemy się na analizie polskiego rynku doradztwa finansowego dla osób fizycznych.

Pokaźne zasoby

Według danych Analizy Online w 2007 r. skala wolnych środków gospodarstw domowych w Polsce oceniana była na ponad 700 mld zł, co stanowiło około 60 proc. PKB naszego kraju. Oznacza to, że ta część społeczeństwa, która ma oszczędności (wg statystyk około 40 proc.), zgromadziła na rachunkach oszczędnościowych, w depozytach, bonach skarbowych, obligacjach, funduszach inwestycyjnych, instytucjach asset management, produktach strukturyzowanych itp. pokaźne pieniądze. Tę pulę zasila jeszcze gotówka krążącą w obiegu pozabankowym, aktywa zarządzane przez fundusze emerytalne oraz środki pieniężne ulokowane w ubezpieczeniowych funduszach kapitałowych. Na koniec czerwca br. oszczędności osiągnęły 728,5 mld zł.

Instytucje zajmujące się doradztwem finansowym oferują klientom szeroki wybór produktów krajowych i zagranicznych z różnych segmentów rynku: oszczędnościowe, inwestycyjne, ubezpieczeniowe, emerytalne. Dają dostęp do szerokiego spektrum ryzyka, horyzontu czasowego inwestycji oraz oczekiwanej stopy zwrotu. Wciąż jednak z rzadka, ale tworzą również zoptymalizowane rozwiązanie finansowe, realizujące wszystkie podstawowe potrzeby finansowe klienta.

A jak wygląda rynek od strony tzw. modeli biznesowych? Większość banków posiada w swoich strukturach departamenty bankowości personalnej i/lub prywatnej, które świadczą usługi doradcze osobom fizycznym o różnym poziomie zamożności. Część z tych instytucji oferuje jedynie produkty własne (architektura zamknięta), a część zdecydowała się na udostępnienie produktów tzw. dostawców zewnętrznych (architektura otwarta). Za najbardziej rozwiniętą formę doradztwa finansowego w grupach bankowych należy uznać instytucje zarządzania aktywami, tzw. wealth managementi biura maklerskie. Oferta ta jest jednak skierowana do najbogatszych klientów, a doradztwo finansowe przyjmuje formę wyrafinowanych strategii inwestycyjnych, optymalizacji podatkowej i finansowania projektów inwestycyjnych.

Liczy się profesjonalista

Prawdopodobnie zalążkiem polskiego rynku doradztwa finansowego były biura maklerskie oraz pierwsze struktury private banking zorganizowane w BRE Banku oraz Banku Handlowym w połowie lat 90. Stopniowo dołączały do nich kolejne banki działające w Polsce. Początkowa koncepcja doradztwa opierała się na skierowaniu oferty do klientów zamożnych, otoczeniu ich opieką przez indywidualnego doradcę oraz skomponowaniu palety produktów depozytowych, skarbowych i obligacyjnych. ...