Polska branża faktoringowa goni światową czołówkę
W dniu 13 września w Warszawie, z inicjatywy Polskiego Związku Faktorów (PZF), odbył się już trzeci Międzynarodowy Kongresu Faktoringu. Jednym z omawianych zagadnień był rozwój i aktualna koniunktura branży faktoringowej w Polsce i na świecie.
Erik Timmermans, sekretarz generalny International Factors Group (IFG), zauważył w czasie Kongresu, że globalny rynek faktoringu rósł przez ostatnie 30 lat cztery razy szybciej niż światowa gospodarka. Według danych IFG w 2011 r. wartość obrotów w faktoringu przekroczyła wartość 1 961 mld euro, co oznacza wzrost o 25% w ciągu roku. Niekwestionowanym liderem wzrostów są aktualnie Chiny, w których wartość obrotów wzrosła w 2011 r. o 77%, do 274 mld euro. W efekcie Chiny w rankingu krajów o największych obrotach objętych faktoringiem osiągnęły drugą lokatę, zaraz po Wielkiej Brytanii i Irlandii z łącznymi obrotami 286 mld euro. Specjaliści z branży spodziewają się, że Chiny zdetronizują wyspiarzy i staną na pierwszym miejscu podium przed końcem tego roku.
Szansami dla rozwoju branży w skali światowej są ujednolicenie rozwiązań technologicznych oraz przepisów regulujących usługi faktoringowe w różnych krajach, w szczególności na terenie Unii Europejskiej. Jednocześnie, faktoringowi nie pomaga niedostosowanie przepisów do jego specyfiki, jak to ma miejsce w przypadku regulacji Bazylea III czy dyrektywy UE o wymogach kapitałowych (CRD IV).
Na tle świata dobrze prezentują się wyniki osiągane przez faktorów w Polsce, co zbliża nas do czołówki dojrzałych rynków. Zgodnie z opublikowanymi w lipcu danymi GUS obroty instytucji firm faktoringowych w Polsce wzrosły w 2011 r. do 95,3 mld zł. Tym samym, ich udział w PKB Polski wyniósł 6,25%, co daje Polsce wynik lepszy od światowej średniej (4,3%). O ile tempo wzrostu wartości obrotów w faktoringu w zeszłym roku wyniosło według GUS 2,3%, o tyle wiodące na rynku firmy zrzeszone w PZF odnotowały znacznie wyższą dynamikę na poziomie 19,3%, co jest zbliżone do średniej globalnej – 25%. Co więcej, zwiększenie obrotów w faktoringu w ostatnich miesiącach przyspiesza i w pierwszych sześciu miesiącach 2012 r. wyniosło według PZF 26,8%, w porównaniu z tym samym okresem 2011 r. Rozwojowi branży sprzyja znajomość faktoringu wśród przedsiębiorców, obrazowana liczbą klientów korzystających z tej formy finansowania. Według GUS wzrosła ona na przestrzeni 2011 r. o 18%, do 6 467 firm.
John Gielen, prezes organizacji EU Federation, podkreślił podczas III Międzynarodowego Kongresu Faktoringu, że polski rynek usług faktoringowych rozwija się szybciej niż europejski. W ciągu sześciu ostatnich lat średnie roczne tempo wzrostu wyniosło dla Polski 32%, w porównaniu ze średnią europejską 9,5%.
Mimo dynamicznego rozwoju, udział Polski w globalnym obrocie faktoringowym pozostaje stosunkowo niewielki, na poziomie ok. 1,2%. Rozwinięte rynki europejskie osiągają wyniki kilkukrotnie lepsze, w tym: Wlk. Brytania i Irlandia w sumie – 14,6%, Włochy – 8,9%, Francja – 8,9%, Niemcy – 8% i Hiszpania 5,7%. Jest to sygnał potwierdzający, że polski rynek usług faktoringowych, mimo sygnałów świadczących o jego dojrzewaniu, ma nadal duży potencjał wzrostu.
Wartość obrotów faktoringowych przypadających na jednego klienta jest porównywalna w Polsce oraz za granicą i wynosi kilkanaście milionów złotych rocznie.
Rynki krajowy i zagraniczne różni natomiast popularność poszczególnych usług finansowych określanych mianem faktoringu. Na rodzimym rynku nadal dominuje faktoring pełny (50,5% obrotów), w którym faktor przejmuje od klienta ryzyko braku zapłaty ze strony jego kontrahenta. Na świecie udział tej usługi jest znacznie mniejszy (28% obrotów), ponieważ popularność zyskuje nieewidencjonowana w Polsce usługa dyskonta faktur (35% obrotów), w ramach której przedsiębiorca jest częściowo odpowiedzialny za zarządzanie wierzytelnościami i ich dochodzenie.
Polski rynek charakteryzuje również nieco niższy od przeciętnego poziom koncentracji rynku. Zgodnie z danymi IFG średni udział największych pięciu firm w rynkach krajowych wynosi aż 89%. W Polsce udział pięciu największych instytucji w obrotach wynosi aktualnie 72,2%, jak podaje PZF.
