Polacy wydają coraz więcej na zdrowie

System rachunków zdrowia jest międzynarodowym narzędziem analizy wydatków na ochronę zdrowia, które ujmuje je w sposób wszechstronny, zapewniający porównywalność pomiędzy krajami.

Narodowy Rachunek Zdrowia sporządzany jest corocznie za rok dwa lata wcześniejszy. Dane dotyczą zatem roku 2020, ale znamy także wstępne szacunki za rok 2021.

Z roku na rok bieżące wydatki na zdrowie rosną. W roku 2019 wyniosły 147 838,5 mln zł, co stanowiło 6,4% PKB. W roku 2020 151 873,5 mln zł, 6,5% PKB, a w roku 2021 172 884,6 mln zł, 6,6% PKB.

Nominalne wydatki na zdrowie wzrosły w roku 2020 o 2,7% (był to rok, w którym realny wzrost PKB był ujemny), a w roku 2021 wzrosły o 13,9%.

Rosną wydatki publiczne i prywatne

Wzrost wydatków na zdrowie dotyczy zarówno wydatków publicznych, jak i prywatnych. Te ostatnie wzrosły w roku 2020 o 0,9%, zaś w roku 2021 o 12,6%. W relacji do PKB prywatne bieżące wydatki na zdrowie pozostały w ostatnich trzech latach na tym samym poziomie 1,8%. 

W relacji do PKB wydatki na zdrowie wzrosły w ostatnich siedmiu latach nieznacznie. W roku 2015 wynosiły 6,4%, z czego wydatki publiczne 4,5%. W roku 2021 odpowiednio 6,6% i 4,8%.

Pełne dane mamy za rok 2020 i lata wcześniejsze. Według nich strumień wydatków bieżących na ochronę zdrowia w 2020 r. obejmował m.in.:

• usługi lecznicze – 58% (w roku 2019 – 58,9%)

w tym:

–  leczenie szpitalne – 30,9% (w roku 2019 – 32,3%)

–  leczenie ambulatoryjne – 24,8% (w roku 2019 – 24,7%)

• artykuły medyczne, m.in. leki – 21,7% (w roku 2019 – 21,8%)

• długoterminową opiekę zdrowotną – 8,3% (w roku 2019 – 6,7%)

• usługi rehabilitacyjne – 4,2% (w roku 2019 – 4,5%).

W przypadku świadczeniodawców największy strumień środków z tytułu poniesionych wydatków w 2020 r., trafił m.in. do:

• szpitali – 40,4% kwoty wydatków bieżących na ochronę zdrowia (w roku 2019 – 41,7%)

– w tym do szpitali ogólnych – 30,5% (w roku 2019 – 31,2%)

• placówek ambulatoryjnej opieki zdrowotnej – 25,8% (w roku 2019 – 24,9%)

• sprzedawców detalicznych i innych dostawców dóbr medycznych – 21,3% (w roku 2019 – 21,4%)

– w tym w większości do aptek, którym przekazano ponad 18,6% ogółu środków (w roku 2019 – 19,1%).

Składki zdrowotne głównym źródłem finansowana opieki zdrowotnej

W 2020 r. największy udział w finansowaniu opieki zdrowotnej miały środki pochodzące z obowiązkowych składek zdrowotnych – 61,1% (w roku 2019 – 60,5%).

Prawie jedną czwartą (21,7%) wydatków na ochronę zdrowia, stanowiły środki przekazywane do systemu opieki zdrowotnej w formie dobrowolnych transferów finansowych, dokonywanych przez krajowe jednostki instytucjonalne, m.in. gospodarstwa domowe, przedsiębiorstwa, instytucje niekomercyjne (w roku 2019 – 21,9%).  

10,8% stanowiły środki alokowane przez instytucje rządowe i samorządowe (w roku 2019 – 10,9%).

Mniejszy, ale istotny udział, miała kategoria: dobrowolne przedpłaty – 5,9% (w roku 2019 –  6,2%). W tej pozycji uwzględnia się składki na dobrowolne, prywatne ubezpieczenia zdrowotne.

a)  Bez wydatków bezpośrednich z gospodarstw domowych, które ujęte są w odrębnej kategorii

b) Wstępne szacunki.