Polacy nie bogacą się tak szybko jak Bułgarzy i Słowacy
W latach 2006-2016 aktywa finansowe w 28 krajach UE wzrosły o 29,3 %, a pasywa o 16,6 %. Mimo kryzysu finansowego, który wydarzył się w roku 2008, a jego skutki były odczuwalne do 2013 roku, aktywa finansowe gospodarstw domowych niemal we wszystkich krajach były w 2016 roku wyższe niż 10 lat wcześniej. Spadły jedynie w Grecji (o 19 %) i we Włoszech (o 1 %).
Ale zadłużenie gospodarstw greckich wzrosło tylko o 10 %, a włoskich o 22 %. Co ciekawe, irlandzkie gospodarstwa domowe, mimo kryzysu, przez który kraj ten przeszedł, zwiększyły aktywa finansowe w ciągu 10 lat o 20 %, a pasywa spadły o 12 %.
Aktywa najbardziej wzrosły w latach 2006-2016 w Bułgarii – przeszło 3-krotnie, na Słowacji (2,7-krotnie), Litwie (2,3-krotnie). W Polsce w tym czasie wzrosły o 89 %. Pasywa najbardziej wzrosły na Słowacji (3,8 razy), w Polsce (2,9 razy) i w Bułgarii (2,5 razy).
Kraje Europy Środkowowschodniej startowały jednak z niskiego poziomu aktywów i długów. W Europie Zachodniej majątek finansowy i pasywa rosną wolniej, ale gospodarstwa domowe wciąż są tam znacznie bogatsze nie tylko w wielkościach bezwzględnych, ale też w relacji do PKB. W 2016 roku najwięcej aktywów w relacji do PKB mieli Holendrzy (332 % PKB), Brytyjczycy (329 % PKB) i Belgowie (315 %). Jeszcze więcej mieli Szwajcarzy, którzy nie należą do UE (371 % PKB).
Aktywa finansowe Polaków wyniosły 102 % PKB, Węgrów 129 % PKB, Czechów 115 % PKB, Słowaków 82 % PKB, Rumunów najmniej – 74% PKB.
Również pasywa mieszkańców Europy Środkowowschodniej były wyraźnie niższe niż zachodnich Europejczyków. W Polsce zadłużenie gospodarstw domowych w roku 2016 było odpowiednikiem 37 % PKB.
Aktywa finansowe gospodarstw domowych w UE, to przede wszystkim oszczędności emerytalne (40%), gotówka i depozyty (30%) i akcje oraz udziały w funduszach inwestycyjnych (25%). Gospodarstwa domowe mniej lokują w papierach dłużnych, pożyczkach i instrumentach pochodnych.
W Polsce przeważa gotówka i depozyty (48%) oraz akcje spółek i udziały funduszy inwestycyjnych (27 %). Relatywnie niewielkie są oszczędności w funduszach emerytalnych (15 % aktywów finansowych – przede wszystkim oszczędności w OFE).
Aktywa i pasywa gospodarstw domowych i instytucji niekomercyjnych działających na rzecz gospodarstw domowych w 2016 roku w proc. PKB
Kraje | Aktywa | Pasywa |
Unia Europejska | 227,1 | 67,8 |
Strefa euro | 214,1 | 63,8 |
Belgia | 314,9 | 63,0 |
Bułgaria | 139,9 | 29,1 |
Czechy | 115,4 | 34,1 |
Dania | 297,9 | 133,2 |
Niemcy | 183,4 | 53,6 |
Estonia | 116,3 | 46,1 |
Irlandia | 132,1 | 55,9 |
Grecja | 146,1 | 65,6 |
Hiszpania | 185,0 | 69,1 |
Francja | 229,3 | 66,1 |
Chorwacja | 124,2 | 36,7 |
Włochy | 248,0 | 55,2 |
Cypr | 252,0 | 141,5 |
Łotwa | 107,9 | 27,7 |
Litwa | 91,2 | 29,1 |
Luksemburg | 170,5 | 65,3 |
Węgry | 129,1 | 24,7 |
Malta | 245,1 | 63,8 |
Holandia | 332,5 | 119,8 |
Austria | 180,9 | 52,1 |
Polska | 102,8 | 37,4 |
Portugalia | 206,8 | 89,7 |
Rumunia | 73,7 | 22,9 |
Słowenia | 102,2 | 31,5 |
Słowacja | 82,3 | 41,1 |
Finlandia | 146,8 | 72,8 |
Szwecja | 293,4 | 88,3 |
Wielka Brytania | 329,3 | 93,3 |
Islandia | 232,4 | 79,2 |
Norwegia | 143,4 | 106,7 |
Szwajcaria | 371,1 | 127,8 |
Źródło: Eurostat