Polacy gotowi na zakupy mobilne

Mimo spowolnienia gospodarczego i ostrzeżeń przed nadchodzącym kryzysem, Polacy wciąż chętnie kupują dobra i usługi w Internecie. Aż 77 proc. badanych kupuje lub sprzedaje w Internecie co najmniej raz w miesiącu.  Dla użytkowników szczególnie wygodne są platformy handlowe, dzięki którym mogą przeglądać oferty kupna i licytować (53 proc. kupuje w ten sposób co najmniej raz w miesiącu, 34 proc. – kilka razy).

Z kolei z e-sklepów korzysta 38 proc. badanych. Jak pokazuje badanie fundacji BezpieczniejwSieci.org, zakupów nie robimy już tylko przy komputerze. Coraz częściej służą nam do tego urządzenia mobilne (w 2012 r. wzrost liczby użytkowników do 9 proc., tj. więcej o 5 punktów proc. w porównaniu z 2011 r.)

W jakich miejscach i jak często kupujesz produkty lub usługi przez Internet?
(odpowiedź: przynajmniej raz w miesiącu)

Zmiany napędzają urządzenia mobilne

Porównując wykorzystanie smartfonów w 2011 i 2012 roku, w ubiegłym roku użytkownicy częściej używali  telefonu do: przeglądania Internetu – 51 proc. (wzrost o 8 proc.), korzystania z serwisów społecznościowych – 34 proc. (wzrost o 8 proc.) korzystania z aplikacji mobilnych – 36 proc. (wzrost o 3 proc.), wysyłania e-maili – 34 proc. (wzrost o 14 proc.), korzystania z komunikatorów – 26 proc. (wzrost o 8 proc.), oglądania filmów – 21 proc. (wzrost o 3 proc.), zarządzania finansami w tym opłatami – 12 proc. (wzrost o 7 proc.) oraz zakupów online – 9 proc (wzrost o 5 proc.).

Serwisy społecznościowe, komunikatory i banki mają swoje wersje na urządzenia mobilne, stąd największy przyrost użytkowników. Choć wzrasta liczba osób kupujących przez smartfony to, nie przybywa ich tak wielu jak użytkowników korzystających z mediów społecznościowych. Polacy chętnie kupowaliby przez smartfony, ale wciąż nie każdy sklep internetowy ma swoją wersję na telefon.– podkreśla Ewelina Pielak rzeczniczka fundacji BezpieczniejwSieci.org.

Zakupy w sieci tak naturalne jak wizyta w sklepie

Popularność mobilnego Internetu jest związana z masowością dostępu do sieci. W połowie 2012 r. z Internetu korzystało 56 proc. Polaków (dane CBOS).

O coraz większej roli urządzeń mobilnych w sprzedaży mówi ekspert Fundacji BezpieczniejwSieci.org, Bogna Niklasiewicz, Dyrektor Działu Zaufanie i Bezpieczeństwo w Grupie Allegro: – Rosnąca popularność smartfonów i tabletów stwarza wielki potencjał dla całej branży e-commerce. Serwisy, sklepy i użytkownicy budują dzięki nim nowy sposób relacji, niezależny od stacjonarnych komputerów. Zakupy i płatności są dostępne tu i teraz, o każdej porze, nie wspominając już o dostępności takich usług jak e-mail.

Za popularnością e-commerce nie nadążają jednak zabezpieczenia, szczególnie po stronie konsumentów. Jak wynika z raportu BezpieczniejwSieci.org, większość smartfonów których używają Polacy, nie jest wyposażona w jakiekolwiek zabezpieczenia (59 proc. badanych zapytanych o stosowane w telefonie zabezpieczenie, nie potrafiła wskazać żadnego).

Internauci pobłażliwi dla zagrożeń mobilnych

– Użytkownicy nie przyzwyczaili się jeszcze, że urządzenia, które noszą w kieszeni, mają takie same możliwości jak komputery których używali 2-3 lata temu, i tak samo jak one wymagają zabezpieczeń przed oszustwami czy złośliwym oprogramowaniem – mówi Ewelina Pielak z fundacji BezpieczniejwSieci.org.

Jak dodaje Bogna Niklasiewicz z Allegro, Polacy wciąż traktują część sieciowych zagrożeń pobłażliwie. – Kradzież środków finansowych przy logowaniu do konta w banku, wykorzystanie dokumentów do wzięcia kredytu czy utrata poufności haseł przy logowaniu przez znaczną część internautów są oceniane jako mało prawdopodobne czy wręcz bardzo nieprawdopodobne. Często zakładamy, że kłopotliwe sytuacje nigdy nie będą naszym udziałem. Tymczasem oszuści Internetowi szybko adaptują nowe funkcjonalności, które oferuje Internet. Brak rozwagi podczas logowania czy nienależyta dbałość o swoje dane (zarówno osobowe, jak i służące logowaniu) to otwarta furtka dla oszustów – wyjaśnia Niklasiewicz.

Tymczasem już we wrześniu 2010 roku opisywano trojana ZitMo na smartfony (ZeuS-in-the-Mobile), który posłużył cyberprzestępcom do zyskania pełnego dostępu do kont bankowych użytkowników, którzy do potwierdzania transakcji internetowych używali popularnych kodów sms. Wieloplatformowy trojan (działający na Symbianie, Windows Phone, Androidzie i BlackBerry), przechwytywał kody sms i dzięki współpracy z trojanem ZeuS na klasyczne PC, umożliwiał uzyskanie pełnego dostępu do bankowości internetowej ofiary.

Zwiększaniu poziomu zabezpieczeń nie sprzyja fakt, że polscy internauci raczej niechętnie myślą o zakupie jakiegokolwiek oprogramowania, w tym także płatnych rozwiązań zabezpieczających. Aż 16 proc. przebadanych przez BezpieczniejwSieci.org. uważa, że ich wydatki na licencje internetowe i oprogramowanie będą w 2013 r. się zmniejszać.

Mimo zagrożeń w sieci wydajemy coraz więcej

Użytkownicy przekonali się także do płatności przez Internet. W 2012 roku w stosunku do 2011 odnotowano wzrost wartości przelewów internetowych o 65 zł (w 2012r. 494 zł na miesiąc) jak i wzrost częstotliwości korzystania z przelewów – 82 proc. badanych dokonuje ich przynajmniej raz w miesiącu (w stosunku do 2011 r. – wzrost o 9 proc.).

W 2012 r., w porównaniu do 2011 r. o 5 proc. wzrosła liczba konsumentów wydających w Internecie kwoty między 201 – 500zł. Podobnie w przypadku osób wydających pomiędzy 501 a 1000 zł. Jedyny spadek odnotowano w segmencie przelewów opiewających na drobne kwoty, do 50 i 100 zł. – Zakupy w sieci stają się masowe. Zwiększające się sumy płatności świadczą o rosnącym zaufaniu do e-commerce. Składa się na to kilka czynników, takich jak wygoda i oszczędność czasu, coraz lepsze rozwiązania logistyczne i rosnąca jakość usług kurierskich oraz coraz bardziej przyjazne podejście sprzedawców, którzy znacznie częściej umożliwiają np. zwrot kupionych towarów bez podania jakichkolwiek przyczyn. Sądzimy, że podniesienie poziomu zabezpieczeń stosowanych przez klientów przyczyni się do dalszego wzrostu standardów w branży – podsumowuje Bogna Niklasiewicz.

Badanie fundacji BezpieczniejwSieci.org zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie polskich internautów powyżej 16 roku życia, którzy korzystają z Internetu przynajmniej raz w tygodniu. Pierwsza fala badania została zrealizowana w październiku 2011 roku, druga fala zaś w styczniu 2013 roku, przy czym przyjęto, że wyniki dotyczą roku 2012. Oba badania  przeprowadzono metodą internetowych zestandaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych (CAWI).

Ewelina Pielak
BezpieczniejwSieci.org