Paszporty szczepionkowe w Unii Europejskiej jeszcze przed wakacjami?

Cyfrowe Zielone Certyfikaty mają ułatwić bezpieczne przemieszczanie się na terenie UE w czasie pandemii Covid-19. Będą dowodem na to, że dana osoba została zaszczepiona przeciw Covid-19, uzyskała ujemny wynik testu lub przeszła chorobę. Będą one dostępne nieodpłatnie w wersji cyfrowej lub papierowej i będą zawierały kod QR gwarantujący bezpieczeństwo i autentyczność zaświadczenia. Komisja stworzy portal, aby wszystkie tego rodzaju zaświadczenia można było weryfikować w całej UE, a także wesprze państwa członkowskie w technicznym wdrażaniu systemu zaświadczeń.

Decyzja o tym, z których ograniczeń uzasadnionych względami zdrowia publicznego można zwolnić podróżnych, pozostanie w gestii państw członkowskich, jednak zwolnienia te będą musiały być stosowane jednakowo względem wszystkich podróżnych posiadających Cyfrowe Zielone Certyfikaty.

Czytaj także: Szczepienia przeciw COVID-19: rząd zmienia zasady, dłuższe przerwy pomiędzy dawkami i tylko jedna dla ozdrowieńców >>>

Cyfrowe Zielone Certyfikaty to ogólnounijne rozwiązanie, które zapewni obywatelom Unii zharmonizowane narzędzie cyfrowe wspierające swobodny przepływ (osób) w UE.

„To dobry sygnał, który pomoże wesprzeć odbudowę. Naszym głównym celem jest zapewnienie łatwego w użyciu, niedyskryminacyjnego i bezpiecznego narzędzia, gwarantującego pełne poszanowanie zasad ochrony danych. Nadal pracujemy też nad wypracowaniem z innymi partnerami spójnego podejścia w skali międzynarodowej” – powiedziała wiceprzewodnicząca KE Viera Jourova.

Trzy rodzaje zaświadczeń

Cyfrowe Zielone Certyfikaty będą obejmowały trzy rodzaje zaświadczeń: o odbytym szczepieniu, o wyniku testu (PCR lub szybkiego testu antygenowego) oraz dla osób, które wróciły do zdrowia po przebyciu Covid-19.

Komisja stworzy portal i wesprze państwa członkowskie w pracach nad stworzeniem oprogramowania, za pomocą którego odpowiednie władze będą mogły weryfikować podpisy na wszystkich zaświadczeniach w całej UE. KE podkreśla, że żadne dane osobowe umieszczone na zaświadczeniu nie opuszczą portalu ani nie będą zatrzymywane przez państwo członkowskie przeprowadzające weryfikację.

Bezpłatne zaświadczenia

Zaświadczenia będą dostępne bezpłatnie. Będą wydawane w języku urzędowym lub w językach urzędowych wydającego państwa członkowskiego oraz w języku angielskim.

Zdaniem KE wszystkie osoby – zaszczepione i niezaszczepione – powinny odnieść korzyści z systemu zielonych zaświadczeń cyfrowych podczas podróży po UE.

Projekt zakłada takie same prawa dla podróżnych posiadających Cyfrowy Zielony Certyfikat. Jeżeli państwa członkowskie uznają dowód szczepienia jako uzasadnienie odstąpienia od stosowania ograniczeń motywowanych względami zdrowia publicznego, takich jak poddanie się testowi lub odbycie kwarantanny, będą one zobowiązane do uznawania, na tych samych warunkach, zaświadczeń o szczepieniu wydawanych w ramach systemu Cyfrowych Zielonych Certyfikatów.

Obowiązek ten ograniczałby się do szczepionek, które uzyskały pozwolenie na dopuszczenie do obrotu w całej UE, ale państwa członkowskie mogą podjąć decyzję o dodatkowym dopuszczeniu innych szczepionek (np. rosyjskiej czy chińskiej).

Jeżeli państwo członkowskie nadal wymaga od posiadaczy Cyfrowego Zielonego Certyfikatu poddania się kwarantannie lub testowi, musi powiadomić o tym Komisję i pozostałe państwa członkowskie oraz uzasadnić stosowanie takiego środka.

Zaświadczenia będą zawierały ograniczony zestaw informacji, takich jak imię i nazwisko, data urodzenia, data wydania zaświadczenia, istotne informacje na temat szczepionki, wyniku testu lub powrotu do zdrowia oraz „niepowtarzalny identyfikator zaświadczenia”. Dane te można będzie sprawdzić jedynie w celu potwierdzenia i zweryfikowania autentyczności i ważności zaświadczeń.

Cyfrowe Zielone Certyfikaty będą ważne we wszystkich państwach członkowskich UE, a Islandia, Liechtenstein, Norwegia i Szwajcaria będą miały możliwość ich wprowadzenia. Mają być wydawane obywatelom UE i członkom ich rodzin niezależnie od ich obywatelstwa. Powinny być również wydawane obywatelom państw trzecich, którzy mieszkają w UE, oraz odwiedzającym, którzy mają prawo podróżować do innych państw członkowskich.

System Cyfrowych Zielonych Certyfikatów ma być tymczasowy

System Cyfrowych Zielonych Certyfikatów ma być środkiem tymczasowym. Zostanie on zawieszony, kiedy Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosi koniec międzynarodowego stanu zagrożenia zdrowia w związku z Covid-19.

Aby proponowane przepisy mogły wejść w życie przed nadejściem lata, muszą zostać szybko przyjęte przez Parlament Europejski i Radę. Jednocześnie – jak podaje KE – państwa członkowskie muszą wdrożyć „ramy zaufania oraz normy techniczne, uzgodnione w ramach sieci e-zdrowie, aby zapewnić terminowe wdrożenie Cyfrowych Zielonych Certyfikatów, ich interoperacyjność i pełną zgodność z przepisami o ochronie danych osobowych”.

Zobacz więcej najnowszych wiadomości o pandemii koronawirusa >>>

KE przypomina, że obecnie, aby zapewnić przestrzeganie środków wprowadzonych w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się koronawirusa, podróżni w UE proszeni są o przedstawienie różnych dokumentów, takich jak zaświadczenia lekarskie, wyniki testu lub oświadczenia. Z uwagi na brak standaryzacji formatów podróżni napotykają problemy. Odnotowano również przypadki przedstawiania podrobionych lub przerobionych dokumentów.