PARP: Pomagamy firmom w odnalezieniu się w nowej kryzysowej rzeczywistości
Karol Mórawski: Jakie instrumenty wsparcia dla firm dotkniętych kryzysem pandemicznym oferuje obecnie PARP, i jak wpisują się one w paletę dotychczas aktywnych programów?
Marcin Czyża: Działania w tym obszarze realizujemy wielowątkowo, natomiast w szczególny sposób chciałbym omówić instrument, który wprowadziliśmy w minionym roku, a którego efekty obserwujemy także i dzisiaj.
Myślę tu o „Dotacjach na kapitał obrotowy” dla firm o średniej wielkości. W 2020 roku zgłosiło się do nas ponad 7 tysięcy firm, z czego prawie 5 tysięcy uzyskało dotacje na łączną kwotę ponad 900 mln zł.
Pomagamy firmom w odnalezieniu się w nowej kryzysowej rzeczywistości
Pomoc ta dotarła do firm na czas, pozwalając im przezwyciężyć najtrudniejsze momenty. Jestem przekonany, że w ten sposób uratowaliśmy wiele firm i umożliwiliśmy pracodawcom utrzymanie miejsc pracy.
Obecnie, w ramach działań dedykowanych stricte przeciwdziałaniu negatywnym skutkom COVID-19, mamy w ofercie konkurs „Kompetencje dla sektorów”, którego celem jest wsparcie wszystkich firm niezależnie od ich wielkości, od mikroprzedsiębiorstw po duże podmioty. Pieniądze są przeznaczane na szkolenia i doradztwo w obszarze rynku pracy.
Pomagamy firmom w odnalezieniu się w nowej kryzysowej rzeczywistości. Program i merytoryka szkoleń opiera się na rekomendacjach tzw. Sektorowych Rad ds. Kompetencji, finansowanych ze środków unijnych, a koordynowanych przez PARP.
Sektorowe Rady ds. Kompetencji powstały aby pomagać firmom w pozyskiwaniu odpowiednio wykwalifikowanych pracowników oraz podnosić ich kompetencje. Finalnie mają na celu zmniejszenie luki na rynku pracy pomiędzy potrzebami pracodawców a umiejętnościami pracowników.
Oprócz tego realizujemy w PARP standardowe programy i konkursy. Warto wspomnieć chociażby o „Badaniach na rynek”. W naborze który dosłownie kilka dni temu się skończył zaobserwowaliśmy rekordowe zainteresowanie przedsiębiorców.
Zgłosiło się ponad 400 firm, a suma wnioskowanego dofinansowania – ponad 2,4 mld zł – znacznie przekroczyła budżet, który wynosi 500 mln zł. Te liczby mogą ostatecznie jeszcze wzrosnąć. Powodem jest fakt, że aż ok. 300 przedsiębiorstw, ze względu na trwającą pandemię, zwróciło się z prośbą o przedłużenie terminu o 14 dni.
Fakt ten świadczy dobitnie o tym, że nawet w tak trudnym czasie przedsiębiorcy myślą o rozwoju swoich firm i o inwestycjach w innowacje oraz B+R.
Porozmawiajmy teraz o popularności programów PARP w polskim środowisku biznesowym, ze szczególnym uwzględnieniem startupów. Kto i w jakim stopniu korzysta z Państwa oferty, i na ile przekłada się to na innowacyjność?
W ostatnich latach cały ekosystem startupów w Polsce intensywnie się rozwijał, należymy pod tym względem do europejskiej czołówki. Mamy oczywiście sporo do nadrobienia wobec światowych liderów, ale nasz ekosystem jest zauważalny. Co więcej, przyciąga również startupy z zagranicy.
Startupy mają duże znaczenie dla całej naszej gospodarki i cieszę się, że Agencja ma duży wpływ na ten rynek. Startupy to szansa wprowadzania nowych ludzi do biznesu, nie tylko tych młodych, rozpoczynających aktywność zawodową, ale również takich, którzy dysponują bogatym doświadczeniem w pracy „etatowej” i chcą zająć się prowadzeniem własnej firmy.
Dobrze znając branżę często mają pomysły, jakie innowacje i usprawnienia warto wprowadzić. Niezwykle istotne jest, żeby nie zmarnować tego zapału i zagospodarować potencjał ludzi, którzy chcą spróbować swych sił, zaryzykować pieniądze i czas po to, aby wcielić w życie własne pomysły, zrealizować marzenia.
PARP prowadzi szereg programów, które pomagają w rozwoju tego typu przedsięwzięć. Jednym z nich jest współpraca z parkami technologicznymi i inkubatorami na terenie wschodniej Polski. Każda osoba fizyczna może zgłosić się do parku technologicznego i przedstawić swój pomysł.
Jeśli zostanie on zaakceptowany to przedsiębiorca dostaje wsparcie w postaci usług prawnych, doradczych czy wsparcia technologicznego. Celem jest doprowadzenie pomysłu do poziomu, kiedy początkujący przedsiębiorca może się zgłosić do PARP po dotację sięgającą nawet do 1 mln zł. Środki te mają zapewnić wprowadzenie pomysłu w życie.
To najprostszy sposób na przełożenie idei w sukces biznesowy. Wspólnie z partnerami wprowadziliśmy specjalną ścieżkę, która nie tylko gwarantuje dotację biznesową, ale dużo wcześniej uruchamia pomoc, polegającą na takim dopracowaniu pomysłu, aby rzeczywiście przetrwał on konfrontację z rynkiem.
Warto w tym miejscu nawiązać jeszcze do konkursu Poland Prize, dla którego niebawem ogłosimy operatorów. Wybrani operatorzy będą sprowadzać do Polski zagraniczne start-upy i pomagać im w nawiązaniu współpracy z partnerami biznesowymi. Budżet tego konkursu finansowanego z UE to 60 mln zł.
Polska oferuje bardzo atrakcyjne warunki do rozwoju innowacyjnych przedsięwzięć, również w ocenie zagranicznych startupów. Widzimy olbrzymi potencjał młodych spółek technologicznych zakładanych w naszym kraju.
Temu właśnie ma służyć konkurs Poland Prize. Już teraz można się spodziewać, że będzie on cieszył się ogromnym powodzeniem.
Jeśli chodzi o konkretne przykłady sukcesu osiągniętego dzięki wsparciu PARP, warto wspomnieć o działaniu Elektro ScaleUp. Za jego pośrednictwem PARP pomagał startupom w kreowaniu relacji z dużymi przedsiębiorstwami z branży np. energetycznej, aby wprowadzać innowacje w zakresie elektromobilności.
W wyniku owej współpracy powstały ultraszybkie ładowarki czy system kumulacji energii. Są to rozwiązania tworzone i udoskonalane w ścisłej współpracy z dużymi rynkowymi graczami, mają zatem dużo większe szanse, by osiągnąć sukces rynkowy.
Przejdźmy do promocji polskiej gospodarki za granicą, na przykładzie „Go to Brand – EXPO 2020”. Czym ten program wyróżnia się na tle innych form promowania polskiej przedsiębiorczości na rynkach międzynarodowych?
„Go to Brand – EXPO 2020” to instrument nastawiony na promocję Polski i polskich firm w ramach Expo 2020 w Dubaju. Przeznaczyliśmy na ten program 50 mln zł. Samo Expo będzie trwało od 1 października 2021 r. to 31 marca 2022 r.
Małe i średnie firmy zyskują dzięki temu możliwość uczestniczenia w forum gospodarczym Polska-Zjednoczone Emiraty Arabskie, które będzie częścią obchodów tzw. „Dnia Polski” podczas Expo. To unikatowa szansa na zaprezentowanie swoich produktów, nie tylko podczas Expo, ale także podczas wszystkich imprez okolicznościowych.
Wystawa Expo w Dubaju będzie wyśmienitym momentem na to, by zaprezentować polskie produkty nowemu klientowi
Uzyskane od PARP wsparcie firmy mogą przeznaczyć na udział w targach, wystawach, misjach gospodarczych lub konferencjach zagranicznych.
Chciałbym też wspomnieć o potencjale krajów z Zatoki Perskiej, przy czym mówimy nie tylko o ZEA, ale tez Arabii Saudyjskiej, Bahrajnie, Katarze, Kuwejcie, Omanie. Kraje te ostatnio osiągały przyzwoite wskaźniki gospodarcze.
Polska cały czas ma znaczącą nadwyżkę handlową np. z ZEA – jeśli chodzi o wartość eksportu polskich produktów to jest ponad 3,5 mld zł, a importujemy towary zaledwie za około 700 mln zł. Poza tym, struktura eksportu polskich produktów do ZEA jest dużo ciekawsza niż w przypadku eksportu do np. krajów Europy Zachodniej.
Powód jest prosty – dostarczamy tam mniej półproduktów, a więcej gotowych wyrobów z polską marką. Potencjał tego rynku dla polskich firm jest ogromny. Wystawa Expo w Dubaju będzie wyśmienitym momentem na to, by zaprezentować polskie produkty nowemu klientowi.
Akademia PARP stanowi przykład instrumentu, opartego na popularyzacji wiedzy ekonomicznej i specjalistycznej wśród obecnych i byłych przedsiębiorców. Czy polski biznes korzysta z tego rodzaju wsparcia równie chętnie jak z pomocy finansowej?
Nasza oferta w tym obszarze jest dobrze przemyślana. Dbamy nie tylko o to, by przedsiębiorca dostał dotację na swoje pomysły, chcemy też, by się szkolił i podnosił kompetencje w różnych obszarach. Akademia PARP jest niekwestionowanym sukcesem, w całym 2020 roku z tej formy edukacji skorzystano ponad 63 tys. razy.
Przedsiębiorcy widzą potencjał w szkoleniach, zwłaszcza, że można je dostosować do indywidualnego trybu, dostępności, a co najważniejsze są to szkolenia online
Obecnie największe zainteresowaniem cieszą się kursy dotyczące założenia własnej firmy, szkolenia na temat wykorzystania mediów społecznościowych w biznesie oraz kształtowania umiejętności interpersonalnych. W Akademii PARP obecnie znajdują się 32 propozycje kursów, w 2021 roku zamierzamy dodać kolejnych 16.
Oczywiście pandemia, a co za tym idzie wzrost popularności e-edukacji, pomogła nam w promocji tego narzędzia, ale wydaje się, że ta zdalna forma nauki na stałe zagościła w świadomości nie tylko przedsiębiorców, ale i ludzi, którzy dopiero chcą zacząć swą przygodę w biznesie, czyli studentów kierunków biznesowych.
Przedsiębiorcy widzą potencjał w szkoleniach, zwłaszcza, że można je dostosować do indywidualnego trybu, dostępności, a co najważniejsze są to szkolenia online.
Jak PARP ocenia współpracę z Krajowym Punktem Kontaktowym ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej? Jaki jest cel tej inicjatywy? Czy można już mówić o sukcesie?
Krajowy Punkt Kontaktowy ds. Instrumentów Finansowych Programów Unii Europejskiej został powołany z inicjatywy Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii i działa przy Związku Banków Polskich. Jest finansowany ze środków budżetu państwa i nadzorowany przez PARP.
Dzięki działalności KPK wiele polskich instytucji finansowych może zaoferować swoim klientom możliwość skorzystania z finansowania UE udostępnianego w formie instrumentów zwrotnych takich jak: kredyty, pożyczki, poręczenia czy bezpośrednie inwestycje
KPK prowadzi działalność informacyjną, promocyjną oraz doradczą. Ułatwia przedsiębiorcom dostęp do preferencyjnego finansowania oferowanego przez polskie instytucje finansowe – głównie banki – dzięki wsparciu Unii Europejskiej, w ramach programów i inicjatyw zarządzanych centralnie takich jak: program na rzecz konkurencyjności przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw (COSME), „Horyzont 2020”, program Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych (EaSI), program „Kreatywna Europa” i program działań na rzecz środowiska i klimatu (LIFE).
W sytuacji pandemii i związanych z nią problemów polskich przedsiębiorców, szczególnie istotna jest rola KPK przy promocji instrumentów finansowych Europejskiego Funduszu na rzecz Inwestycji Strategicznych, a także instrumentów Ogólnoeuropejskiego Funduszu Gwarancyjnego (Pan-European Guarantee Fund) i Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (European Investment Fund) uruchomionych w reakcji na epidemię COVID-19.
Rolą punktu jest, w pierwszej kolejności, promocja tych instrumentów wśród instytucji finansowych, namawianie ich i wspieranie w przygotowaniu aplikacji do instytucji zarządzających tymi instrumentami.
Z drugiej strony Punkt działa również wśród przedsiębiorców promując instrumenty finansowe jako alternatywne, w stosunku do dotacji, źródło finansowania ich działalności.
Dzięki działalności KPK wiele polskich instytucji finansowych może zaoferować swoim klientom możliwość skorzystania z finansowania UE udostępnianego w formie instrumentów zwrotnych takich jak: kredyty, pożyczki, poręczenia czy bezpośrednie inwestycje.