Ostrzeżenie przed powierzaniem środków firmom bez licencji KNF

• Przed wpłaceniem pieniędzy należy sprawdzić, czy ma się do czynienia z licencjonowanym bankiem lub firmą inwestycyjną¹. Lista podmiotów z licencją KNF jest dostępna na www.knf.gov.pl.

• Czynności bankowe (np. gromadzenie środków pieniężnych w celu udzielania kredytów, pożyczek lub obciążania ich ryzykiem w inny sposób) mogą być wykonywane tylko przez bank posiadający zezwolenie KNF. Działalność polegającą na gromadzeniu środków pieniężnych oraz udzielaniu pożyczek i kredytów prowadzą też legalnie spółdzielcze kasy oszczędnościowo – kredytowe (SKOK), działające na podstawie odrębnej ustawy.
• Zarządzanie aktywami na zlecenie lub pośrednictwo w obrocie instrumentami finansowymi (np. akcjami czy kontraktami terminowymi na waluty lub indeksy giełdowe) jest działalnością maklerską zastrzeżoną dla licencjonowanych firm inwestycyjnych.
• Działalność firm bez licencji jest mniej przejrzysta. Takie firmy nie podlegają wymogom kapitałowym, które są buforem bezpieczeństwa i gwarantują stabilność podmiotu. KNF nie może monitorować ich kondycji finansowej, ani ich kontrolować. Komisja nie ma możliwości żądania od nich wyjaśnień w trybie nadzorczym, czy wdrożenia środków zaradczych w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości lub narażenia zgromadzonych środków finansowych na nadmierne ryzyko. KNF nie może też nałożyć na nie kary za naruszenie przepisów ani zastosować innych sankcji nadzorczych przewidzianych prawem.
• Firmy bez licencji Komisji nie uczestniczą w obowiązkowym dla banków publicznym systemie gwarantowania depozytów prowadzonym przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny (BFG) ani w obowiązkowym dla firm inwestycyjnym publicznym systemie rekompensat prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych (KDPW), z których są pokrywane straty deponentów lub inwestorów w razie upadłości licencjonowanego podmiotu.
• Zgodnie z prawem, prowadzenie bez licencji działalności maklerskiej lub bankowej, w tym polegającej na przyjmowaniu depozytów, jest przestępstwem. Jeżeli KNF poweźmie informacje wskazujące na uzasadnione podejrzenie popełnienia przestępstwa, wówczas niezwłocznie przesyła do prokuratury stosowane zawiadomienie.
• Nie ma wysokich zysków bez ryzyka. Trzeba zachować zdrowy rozsądek. Jeśli ktoś oferuje kilkanaście, czy nawet kilkadziesiąt procent gwarantowanego zysku rocznie – czyli dużo więcej niż oprocentowanie lokat bankowych, czy obligacji skarbowych – powinien być to sygnał ostrzegawczy.
• Nie powinno się korzystać z usług finansowych, których się nie rozumie. Jeśli oferujący usługę nie potrafi lub nie chce w przystępny sposób wyjaśnić jak wygeneruje obiecywane kilkunastoprocentowe zyski, to rozsądnie jest z takiej oferty zrezygnować.
• Przed podpisaniem umowy powinno się ją przeczytać. Nie ma obowiązku podpisywania umowy „od ręki” – można zabrać projekt umowy do domu i zastanowić się, np. skonsultować się z kimś kto ma większą wiedzę o finansach. Przemawiająca do wyobraźni reklama, agresywne techniki sprzedażowe, czy ponaglanie do podjęcia decyzji nie powinny mieć istotnego znaczenia przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych – najważniejsze są fakty, a nie marketing.

Informacje publiczne na temat podmiotów nieposiadających zezwolenia KNF są dostępne w dziale „Ostrzeżenia publiczne” na www.knf.gov.pl.

^{1 Działalność bankową i maklerską na terytorium Polski można również prowadzić, transgranicznie lub poprzez oddział, na podstawie notyfikacji od właściwych władz nadzorczych państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Działalność ta jest podejmowana w ramach wspólnotowej swobody świadczenia usług, przy wykorzystaniu zasady jednego paszportu europejskiego, polegającej na tym, że instytucja finansowa, która otrzymała zezwolenie na prowadzenie działalności w jednym z państw członkowskich EOG nie musi uzyskiwać dodatkowych zezwoleń na prowadzenie takiej działalności w innych państwach członkowskich.}

Źródło: KNF