Opinnie Rady ZBP: Co czeka sektor bankowy w kolejnym dwudziestoleciu?

Towarzyszyć temu będzie zmniejszenie roli i liczby tradycyjnych placówek bankowych jako kanału dystrybucji i dalsze zmiany ich funkcji, co powinno przyczynić się do pewnej redukcji kosztów funkcjonowania banków. Rozwinąć się powinny za to placówki samoobsługowe, wyposażone w różnorodne nowoczesne narzędzia komunikacji, dysponujące systemami wideokonferencyjnymi. Procesom zmian w kanałach dystrybucji sprzyjać będzie następująca obecnie stopniowa zmiana pokoleniowa. Z drugiej strony, sektor bankowy będzie musiał sprostać zaostrzającym się regulacjom m.in. w zakresie wymogów kapitałowych i płynnościowych (Bazylea III), a także w zakresie działalności kredytowej (rekomendacje KNF i nowa dyrektywa o kredycie konsumenckim). Część z tych regulacji może mieć wpływ na wzrost kosztów działania banków i obniżenie się rentowności działalności bankowej. Z kolei aplikacja wspomnianych nowych technologii będzie wymagać nakładów inwestycyjnych, dlatego procesy te mogą przyspieszać postępującą konsolidację sektora bankowego w Polsce.

Mirosław Potulski,
wiceprzewodniczący Rady Związku Banków Polskich, prezes zarządu Banku Polskiej Spółdzielczości S.A.

– Polski sektor bankowy, podobnie jak inne działy gospodarki narodowej (choć w zdecydowanie większym stopniu), jest połączony z rynkami globalnymi. Olbrzymi wpływ na sytuację kapitałową, płynnościową i regulacyjną sektora bankowego mają zagraniczne podmioty finansowe oraz instytucje nadzorcze. Wypracowywany obecnie nowy ład gospodarczy i regulacyjny ma zminimalizować podatność gospodarki światowej na sytuacje kryzysowe i będzie on bezpośrednio wspierał lub utrudniał rozwój sektora bankowego w Polsce. Należy zakładać, że determinacja i aspiracje polskich elit politycznych do zmniejszania dystansu między poziomem rozwoju Polski i najbardziej rozwiniętych krajów Europy (realizacja nowego projektu cywilizacyjnego dla kraju, zawartego w rządowym dokumencie „Polska 2030. Wyzwania rozwojowe”) będzie wspierała rozwój sektora bankowego. Wzrośnie na pewno stopień tzw. ubankowienia, tj. relacji aktywów sektora bankowego do PKB. Dziś pod tym względem jesteśmy w ogonie Europy. Wiem, że Związek Banków Polskich w pełni dostrzega to zjawisko i jest jednym z głównych orędowników na rzecz poprawienia tej sytuacji. Poprawienie jednak stopy oszczędności w Polsce jest pracą na wiele lat i horyzont dwudziestoletni na to nie wystarczy. Wielkim wyzwaniem dla sektora będzie bardzo prawdopodobne wejście do Unii Walutowej. Dziś jeszcze nie możemy przewidzieć, czy nastąpi to za 5 czy 8 lat i jak będzie funkcjonowała wspólna waluta. Dziś w sytuacji dużej niepewności i niestabilności, dotyczącej podstawowych parametrów gospodarczych, stoi przed nami wiele dodatkowych wyzwań i pytań dotyczących również takich obszarów, jak: • kondycja gospodarki i finansów państwa oraz sytuacja demograficzna kraju • inicjatywy legislacyjne krajowe i unijne; wydaje się, że w wyniku ostatniego kryzysu, system regulacji zostanie rozbudowany głównie przez UE • rozwój – alternatywnych do kredytów – źródeł i form zasilania finansowego przedsiębiorstw (środki publiczne i unijne – nowa perspektywa finansowa UE, venture capital, emisja papierów dłużnych i kapitałowych, factoring, leasing; aktualnie szacuje się, że w krajach wysoko rozwiniętych do 30 proc. przedsięwzięć podejmowanych przez firmy finansowane jest w formie leasingu). Jestem jednak optymistą. Polska, jak i sektor bankowy, nie zmarnuje szansy na szybszy niż do tej pory rozwój, a to dzięki determinacji i pracy ludzi, dla których bankowość jest pasją i sposobem życia.

Ewa Anna Fizyta,
członek Rady Związku Banków Polskich, dyrektor w Société Générale S.A. Oddział w Polsce

– Dramatyczne wydarzenia ostatnich lat, miesięcy i dni występujące w sferze gospodarczej, społeczno-politycznej, a więc przy udziale człowieka, oraz te spowodowane działaniem wciąż nieprzewidywalnych sił natury, których jesteśmy świadkami, nie pozwalają na wyrażanie sensownych prognoz dotyczących przyszłości, nie tylko w perspektywie długoterminowej (20 lat!), lecz nawet na najbliższą przyszłość. Tym niemniej, jako osoba pozytywnie oceniająca naszą rzeczywistość, pokuszę się o wyrażenie opinii, że nie widzę poważnych zagrożeń mogących niekorzystnie wpływać na harmonijny rozwój polskiego sektora bankowego, choć uważam, że ostatnie projekty obłożenia banków dodatkowymi daninami (z tytułu tzw. resolution fund oraz podatku bankowego) niewątpliwie mogą ograniczyć wzrost i konkurencyjność polskich banków oraz wpłynąć hamująco na rozwój akcji finansowania polskiej gospodarki przez polskie podmioty. Niewykluczone, że skorzystają na tym instytucje działające transgranicznie na podstawie paszportu europejskiego. Myślę, że w dłuższej perspektywie będziemy mogli spodziewać się dalszej konsolidacji sektora bankowego w efekcie pojedynczych fuzji i przejęć. Niewątpliwie wyzwaniem dla sektora – i tu widzę szerokie perspektywy działania dla ZBP – będzie dalsza harmonizacja prawa międzynarodowego i wdrażanie kolejnych dyrektyw unijnych.

Dr Piotr S. Juda,
wiceprzewodniczący Rady Związku Banków Polskich, prezes zarządu Toyota Bank Polska S.A.

– Wydaje się, że świat staje przed nowymi wyzwaniami. Jednym z największych jest kwestia jakości finansów publicznych. W ciągu najbliższych dwudziestu lat zmieni się istotnie struktura demograficzna polskiego społeczeństwa. To wpłynie na rynek bankowy. Polskie firmy będą się coraz bardziej rozwijały na rynkach międzynarodowych. Będą zgłaszane potrzeby wspierania ich międzynarodowego rozwoju. To trzy najistotniejsze wyzwania komercyjne. Sprostanie im będzie wymagało odpowiedniego środowiska prawno-regulacyjnego.

Dr Alicja Kornasiewicz,
członek Rady Związku Banków Polskich, prezes zarządu Banku Pekao S.A.

– W rzeczywistości pokryzysowej bardzo trudno jest snuć rozważania na temat tego, co będzie za 20 lat. Dziś już wiemy, że każdy rok, a nawet miesiąc, może przynieść dramatyczne zmiany i całkowicie zmienić nasz punkt widzenia. Dlatego ograniczyłabym się do przewidywań na najbliższe – powiedzmy – 5 lat.

Kryzys unaocznił nam, jak ogromny wpływ na gospodarkę ma nadmierna podaż pieniądza i niekontrolowany rozwój innowacji finansowych. W tym kryzysie jednakże warto poszukać też pozytywów. Dzięki niemu mieliśmy okazję przypomnieć sobie, jak kluczową rolę odgrywa właściwe szacowanie ryzyka kredytowego i jak bardzo problemy strukturalne poszczególnych krajów wpływają na stabilność ich systemów bankowych.

Rozwój sektora bankowego w Polsce w kolejnych latach będzie zależał od tego, jak rządzący poradzą sobie z problemem szybko narastającego zadłużenia publicznego i jak ś...