Opinie: Się nie zmienia

Krzysztof Mika

Pora wyjaśnić, po co ta bardzo historyczna dygresja. Otóż, wtedy zablokowano to, co mogłoby w zasadniczy sposób poprawić sytuację ochrony zdrowia: wprowadzenie prywatnych ubezpieczeń, prywatnych kas chorych. „Solidarność”, szermując hasłami właśnie solidarności społecznej, stwierdziła, że to doprowadzi do nierówności – biedni w publicznym systemie, a bogaci w prywatnych kasach. W efekcie do dziś problem pozostał nierozwiązany i ludzie (ci bogatsi) dokładają prywatnie (według badań) ok. 40 mld, płacąc wybranym lekarzom i załatwiając sobie dostęp do świadczeń. Czyli nierówności się umacniają. Społeczne kasy chorych i ubezpieczenia doprowadziłyby pieniądze do sytemu. Z drugiej strony budżet NFZ rośnie i przekracza już 70 mld zł. Co się zatem dzieje?

Ano się dzieją zjawiska typowe dla znanego zapewne wszystkim ekonomistom zjawiska związanego z gospodarką niedoboru, tak celnie opisaną przez węgierskiego ekonomistę Jánosa Kornaia. Ciągłe braki przy ciągłym wzroście nakładów. Popyt zastępczy (tak, tak w polskiej służbie zdrowia występuje powszechnie). I ciągłe marnotrawienie zasobów – w Polsce według GUS ok. 40% majątku w służbie ...