Opinie: Pozycja nie do odrzucenia

Marek Urbaniak

Nie znam wyników sprzedaży, ale można z dużym prawdopodobieństwem założyć, że będzie to sukces wydawniczy. Dlaczego? Bo na tym polega premia za inność, niestandardowość i poważne potraktowanie potencjalnego czytelnika. O czym mowa? Oczywiście o książce prof. Leszka Balcerowicza Odkrywając wolność z podtytułem Przeciw zniewoleniu umysłów.

Dostaliśmy unikalną pracę z doborem wyjątkowych tekstów. Jakakolwiek dyskusja nad doborem poszczególnych próbek czy autorów nie ma większego sensu, bo jest to subiektywny wybór prof. Balcerowicza. Warto może natomiast zderzyć tę propozycję z indywidualnym poczuciem rozciągłości głównego problemu, czyli pojęcia wolności w kontekstach ekonomicznych, historycznych czy nawet filozoficznych

Jeśli rozpatrywać wolność jednostki jako nieodłączną część zjawisk ekonomicznych, to ramy czasowe zakreślone w tej pracy niewątpliwie obejmują swego rodzaju kumulację zagadnienia raczej w przesłaniu ideowym. Dlatego warto pamiętać, że gdyby spojrzeć na tę problematykę z perspektywy historyka, to musielibyśmy cofnąć się znacznie bardziej w czasie. I zająć się tym pojęciem w innym ujęciu. Na przykład, zdaniem Fernanda Braudela, wybitnego przedstawiciela francuskiej szkoły historycznej (Annales School), warto mówić raczej o wolnościach, czyli swobodach i przywilejach tak ważnych dla Europy już pomiędzy V i XVIII w. Autor, używając słowa wolność, patrzy jednak nie tyle z perspektywy wolności jednostki, ile raczej wolności poszczególnych zbiorowości. W związku z tym formułuje tezę, że np. „Problem wolności chłopów ...