Opinie: Gdzie zaczyna się kryzys?

Marek Urbaniak

Wszak ważnym elementem wzrostu gospodarczego był ciągle wysoki popyt wewnętrzny, wspomagany dosyć hojnie przez rosnący dług publiczny, który skutecznie niwelował spadek inwestycji prywatnych. Analitycy oceniają, że właśnie inwestycje publiczne i elastyczny kurs walutowy wspomagający nasz eksport dały w sumie ok. 2 proc. PKB. A poza tym gospodarka nie była nadmiernie rozpędzona i nasze zadłużenie w bankach było nieporównanie mniejsze niż w takich krajach, jak Irlandia czy Hiszpania.

Czy zatem scenariusz z zieloną wyspą może się powtórzyć? Otóż należy przyjąć z bardzo dużym prawdopodobieństwem, że tym razem będzie zupełnie inaczej. Dlaczego? Bo przede wszystkim podłoże tej fazy kryzysu jest zupełnie inne. Teraz dojdą do głosu problemy z finansami publicznymi i zdolnością, lub też nie, do poradzenia sobie z tym wyzwaniem. A w tej sferze skalę trudności rozwiązywania problemów znacznie potęguje udział polityków i polityki. Wiadomo bowiem, że nawet najlepsza teoria makroekonomiczna nie obroni się przed przemożną chęcią wygrania najbliższych wyborów i przyjemnego odbicia w lustrze wysokich słupków społecznej akceptacji danego polityka czy całej formacji. Dlatego z nieskrywanym podziwem warto patrzeć na panią kanclerz Angelę Merkel, która decyzjami na szczycie Unii w Brukseli raczej zapewniła sobie spore trudności w przyszłorocznych wyborach do Bundestagu. Ale właśnie po takich decyzjach poznaje się męża stanu. Chociaż najtrudniejsze jest dopiero do zrobienia. Wszak przekazanie 100 mld euro bankom posiadającym greckie obligacje może się odbyć na wiele sposobów, w różnym stopniu obciąż...