Opinie: Europejski Matrix będzie trwał nadal

Marek Rogalski

Grudniowy szczyt państw Unii Europejskiej był szeroko zapowiadany jako spotkanie ostatniej szansy. Brak porozumienia miał oznaczać definitywne „zatopienie” euro. Mocno powiedziane? Tak, ale taki był cel mediów – wywołać społeczną histerię, która miałaby zmusić polityków do działania, a także dać im ewentualną legitymizację do przeprowadzenia niepopularnych decyzji. Po szczycie decydenci chwalili się, że udało im się osiągnąć „przełomowe” porozumienie, jakim ma być nowy „pakt fiskalny”.

Czy jednak nie jest to aby zwycięstwo pyrrusowe? Bo weto ze strony Wielkiej Brytanii sprawiło, że istotne zmiany nie zostaną wdrożone poprzez zmiany w unijnym traktacie, przez co ich znaczenie prawne będzie mniejsze. Porozumienie międzyrządowe zawsze można podważyć – to zapowiada już Francois Hollande (socjalistyczny kontrkandydat prezydenta Nicholasa Sarkozy’ego), chociaż pytanie, ile z tego jest retoryki wyborczej, a ile ryzyka rzeczywistych posunięć. Podobne spekulacje można stawiać w przypadku Irlandii (tamtejsi politycy nie wykluczali, iż na temat porozumienia fiskalnego powinni wypowiedzieć się obywatele w ogólnonarodowym referendum) czy też coraz bardziej eurosceptycznych Słowaków czy Finów. Na obecną chwilę nie rozważa się scenariusza, w którym jeden bądź kilka krajów strefy euro nie godzi się na nowe ustalenia. A szkoda, bo jedno veto może wywrócić do góry całą strefę euro – i to dosłownie. Bo brak zmian byłby dużą porażką dla Niemców, którzy od kilkunastu miesięcy forsowali rozwią...