Od września pracującym emerytom i rencistom łatwiej stracić świadczenie z ZUS

Limity dorabiania dla emerytów i rencistów (kwoty graniczne) ustala się na podstawie wysokości przeciętnego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ostatnio ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. W efekcie w ciągu roku kalendarzowego kwoty te zmieniają się od 1 marca, 1 czerwca, 1 września oraz 1 grudnia.

Świadczenie ulega zmniejszeniu w razie osiągania przychodu w kwocie przekraczającej 70% tego przeciętnego wynagrodzenia. Natomiast w razie osiągania przychodu w kwocie wyższej niż 130% tego wynagrodzenia, prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, do której uprawniona jest jedna osoba, ulega zawieszeniu.

Obecne kwoty graniczne

W związku z tym od 1 września 2018 r. do 30 listopada 2018 r. emeryci i renciści będą mogli zarobić miesięcznie bez obawy o zmniejszenie świadczenia do 3164,80 zł (70% przeciętnego wynagrodzenia). Jeśli zarobią powyżej 5877,40 zł, ich świadczenie zostanie zawieszone. Tak wynika z Komunikat Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 20 sierpnia 2018 r. w sprawie kwot przychodu odpowiadających 70% i 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za II kwartał 2018 r. stosowanych przy zmniejszaniu albo zawieszaniu emerytur i rent.

Jeśli natomiast ich przychód przekroczy niższą kwotę graniczną, ale nie będzie wyższy od drugiej kwoty granicznej, świadczenie ulegnie zmniejszeniu o kwotę tego przekroczenia, nie więcej jednak niż o maksymalną kwotę zmniejszenia, które od 1 marca 2018 r. wynoszą:

• 582,38 zł – w przypadku emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
• 436,82 zł – w przypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
• 495,06 zł – w przypadku renty rodzinnej dla jednej osoby.

Warto podkreślić, iż w poprzednim kwartale pracujący emeryci mogli zarobić więcej. Bez obawy zmniejszenia świadczenia do 3236,00 zł miesięcznie oraz bez obawy o jego całkowite zawieszenie do 6009,70 zł miesięcznie.

Limity nie dla wszystkich

Ustalane limity zarobkowe nie dotyczą jednak wszystkich pracujących świadczeniobiorców ZUS. Prawo osiągania przychodu z jakiejkolwiek działalności i bez żadnych limitów mają przede wszystkim emeryci, którzy ukończyli powszechny wiek emerytalny, czyli 60. lat w przypadku kobiet i 65. lat w przypadku mężczyzn. Przy czym w przypadku, gdy mająca prawo do emerytury osoba ukończyła powszechny wiek emerytalny i jest uprawniona do innego świadczenia, na przykład do renty rodzinnej, którą pobiera, jako świadczenie korzystniejsze – renta ta będzie jej przysługiwać w pełnej wysokości, niezależnie od tego, jak wysokie są będą osiągane przez nią zarobki.

ZUS nie zmniejszy i nie zawiesi także świadczeń osobom mającym prawo do:

– emerytury częściowej;

– renty inwalidy wojennego z tytułu pobytu w obozie i w miejscach odosobnienia lub do renty rodzinnej po takim inwalidzie;

– renty inwalidy wojskowego w związku ze służbą wojskową lub renty rodzinnej po żołnierzu, którego śmierć ma związek ze służbą wojskową.

Konieczne rozwiązanie stosunku pracy

Osoby pracujące mające dopiero zamiar przejść na emeryturę po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego muszą pamiętać jeszcze o jednym warunku, aby ich świadczenie nie zostało zawieszone niejako z urzędu bez względu na wysokość zarobków. Zgodnie bowiem z art. 103 a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz.U. z 2018 r. poz. 1270 ze zm.) prawo do emerytury ulega zawieszeniu bez względu na wysokość przychodu uzyskiwanego przez emeryta z tytułu zatrudnienia kontynuowanego bez uprzedniego rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą, na rzecz którego wykonywał je bezpośrednio przed dniem nabycia prawa do emerytury, ustalonym w decyzji organu rentowego.

W praktyce oznacza to, że ZUS nie zmniejszy ani nie obniży emerytury kobiecie, która ukończyła 60. lat i mężczyźnie, który skończył 65. lat, którzy zamierzają pracować na emeryturze, jeżeli podejmą zatrudnienie po przyznaniu emerytury. Jeśli natomiast będą oni kontynuować (bez rozwiązania stosunku pracy), pracę w tym samym miejscu, co przed przejściem na emeryturę, ich świadczenie zostanie zawieszone bez względu na wysokość osiąganych zarobków – do czasu, rozwiązania stosunku pracy i złożenia wniosek o podjęcie jej wypłaty.

Jakie przychody są istotne?

Na to, czy ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie, ma wpływ przede wszystkim przychód z działalności, od której są obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne. Chodzi tu o przychody:

• • z pracy na podstawie stosunku pracy;
  • z pracy na podstawie umowy zlecenia lub współpracy przy tej umowie;
  • z pracy na podstawie umowy agencyjnej lub współpracy przy tej umowie;
  • z pracy na podstawie umowy o świadczenie usług (innej niż umowa zlecenia lub agencyjna), do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, lub z współpracy przy tej umowie;
  • z pracy wykonywana na podstawie:
    • umowy-zlecenia,
    • umowy agencyjnej,
    • innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego stosuje się przepisy o zleceniu,
    • umowy o dzieło, jeżeli umowa taka zostanie zawarta z pracodawcą, z którym świadczeniobiorca pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy (zawartej z innym podmiotem) wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy,
    • z pozarolniczej działalności oraz współpracy przy jej wykonywaniu;
    • z pracy nakładczej;
    • z pracy w rolniczej spółdzielni produkcyjnej i spółdzielni kółek rolniczych;
    • z odpłatnej pracy na podstawie skierowania do pracy w czasie kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania;
    • ze stypendium sportowego;
    • ze sprawowania mandatu posła i posła do Parlamentu Europejskiego oraz senatora;
    • z wynagrodzenia za pełnienie funkcji członka rady nadzorczej;
    • ze służby w tzw. służbach mundurowych (Policja, Straż Pożarna itd.);
    • z działalności wykonywanej za granicą;
    • z zasiłków chorobowych, macierzyńskich i opiekuńczych;
    • z wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy;
    • ze świadczenia rehabilitacyjnego i wyrównawczego;
    • z zasiłku wyrównawczego oraz dodatku wyrównawczego.

ZUS zawiesi lub zmniejszy świadczenie także wtedy, gdy:

• • świadczeniobiorca osiąga przychód z dodatkowej pracy i jest wyłączony z obowiązku ubezpieczeń społecznych, ponieważ pobiera emeryturę lub rentę;
  • wykonuje dodatkową pracę, od której nie trzeba opłacać składek na ubezpieczenia społeczne, bo opłaca już składki na te ubezpieczenia z innego tytułu.

Nowe limity od grudnia

Wskazane wyżej limity zarobkowe obowiązują od 1 września do 30 listopada 2018 r. Nowe, które będą obowiązywać od 1 grudnia 2018 r. do 28 lutego 2019 r., zostaną ogłoszone w listopadzie.