Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Technologie | Otwarta bankowość także dla instytucji spółdzielczych

Dr hab. Eugeniusz Gostomski
Wyższa Szkoła Bankowa w Gdańsku

Podstawy prawne dla rozwoju otwartej bankowości w Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG) stworzyła Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2366 w sprawie usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego z 25 listopada 2015 r., w skrócie nazywana PSD2 (Payment Services Directive2). W Polsce obowiązuje ona od 14 września 2019 r. na mocy Ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o zmianie ustawy o usługach płatniczych oraz niektórych ustaw. Regulacja jest odpowiedzią na nowe formy płatności, które pojawiły się dzięki innowacjom technologicznym.

Rozwój nowych technologii

Głównym celem dyrektywy jest rozszerzenie ram prawnych, określających zasady sprawnego i bezpiecznego świadczenia usług płatniczych. Ma ona stymulować rozwój nowych technologii, ułatwiających realizację płatności, jak również przyczyniać się do wzrostu konkurencji w tym segmencie rynku poprzez otwarcie się banków na zewnętrznych dostawców usług. Dzisiaj po kilku latach obowiązywania dyrektywy widać, że oczekiwania z nią związane spełniają się.

PSD2 znacząco wpłynęła na funkcjonowanie rynku usług płatniczych w ramach EOG i działalność banków, instytucji płatniczych, podmiotów oferujących karty sklepowe, karty paliwowe, niezależnych operatorów bankomatów i innych niebankowych oferentów usług płatniczych. Na rynku pojawiły sie nowe rodzaje usług oraz gwałtownie zwiększył się wolumen płatności elektronicznych i mobilnych. Należy podkreślić, iż otwarta bankowość z powodzeniem funkcjonuje także poza EOG: w Wielkiej Brytanii, USA, Japonii, Singapurze, Hongkongu i innych krajach.

Udostępnianie informacji

Kluczowe znaczenie dla powstania i rozwoju otwartej bankowości ma wprowadzony przez dyrektywę PSD2 obowiązek udostępniania przez bank informacji o rachunkach bankowych swoich klientów zewnętrznym podmiotom – TPP (Third Party Providers), czyli innym bankom, spółkom technologicznym (fintechom) i serwisom płatniczym, co otwiera im dostęp do rachunków bankowych i umożliwia realizacje płatności zlecanych przez klientów. Wszystkie te podmioty muszą dysponować określonym kapitałem własnym i być zarejestrowane przez państwowy organ nadzoru.