NIK sprawdzi, jak kontrolowane jest NATO
NIK będzie koordynowała przegląd partnerski Międzynarodowej Rady Audytorów NATO - IBAN (ang. International Board of Auditors for NATO) - instytucji odpowiedzialnej za kontrolowanie NATO. NIK zbada IBAN wspólnie z Trybunałem Obrachunkowym Hiszpanii. Porozumienie w tej sprawie podpisali Prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski oraz przewodniczący IBAN Charilaos Charisis w obecności wiceministra obrony narodowej Czesława Mroczka. NIK poinformowała, że dotychczasowe inwestycje NATO w Polsce, realizowane przez MON, zostały ocenione pozytywnie.
Polscy kontrolerzy z NIK przyjrzą się temu, jak funkcjonuje IBAN, i zaproponują sposoby usprawnienia pracy głównego audytora NATO. W przeglądzie, który potrwa od września do grudnia 2014 roku, wezmą udział najlepsi kontrolerzy Izby, w tym osoby, które pracowały w strukturach NATO. Koszty przeglądu zostaną pokryte z budżetu Sojuszu Północnoatlantyckiego. Rada Sojuszu zdecydowała o przeprowadzeniu przeglądu partnerskiego, co doprowadziło do wyboru NIK na koordynatora tego przedsięwzięcia.
IBAN jest organem audytorskim NATO. Działa od 1953 roku. Przeprowadza kontrolę finansów organów Sojuszu Północnoatlantyckiego oraz sprawdza wykorzystanie środków w ramach współfinansowanego przez kraje członkowskie Programu Inwestycji w Dziedzinie Bezpieczeństwa NATO (NSIP). Ze środków z tego programu budowane są stacjonarne i mobilne elementy infrastruktury obronnej na terenie państw członków Sojuszu Północnoatlantyckiego lub na obszarze operacji wojskowych prowadzonych przez NATO. Podstawowym celem Programu jest stworzenie warunków do prowadzenia wspólnych działań wojskowych na całym obszarze Sojuszu (czyli na terytoriach wszystkich państw członków) oraz poza nim, wówczas gdy NATO prowadzi operacje na terytoriach państw, które nie są jej członkami. Program obejmuje między innymi budowę systemów kierowania, dowodzenia i łączności, systemów radarowych obrony powietrznej, lotnisk i portów morskich ze sprzętem i wyposażeniem zgodnym ze standardami NATO, baz paliwowych, składów zaopatrzenia, sieci rurociągów paliwowych, itp.
W Polsce realizacją inwestycji w ramach Programu zarządza MON. W tym celu stworzony został specjalny organ zarządzający: Zakład Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (ZIOTP). Od 1999 r. do końca 2013 r. ZIOTP zrealizował ogółem prace o wartości 2.284 mln zł i zakończył realizację 97 projektów w ramach Programu (zaawansowanie wykonania Programu – ok. 66 proc.). Przedsięwzięcia te zostały przez NIK ocenione pozytywnie.
NIK prowadziła kontrole realizacji wielu projektów w ramach Programu, m. in. dotyczące modernizacji i rozbudowy lotnisk wojskowych i portów morskich oraz zakupu i instalacji radarów dalekiego zasięgu, budowy elementów Zintegrowanego Systemu Obrony Powietrznej NATO, budowy systemów łączności oraz budowy lotniskowych baz paliwowych.
NIK wykonywała już kontrole na rzecz IBAN, np. sprawdzając funkcjonowanie Wielonarodowego Korpusu Północno-Wschodniego (czyli związku taktycznego NATO składającego się z formacji stacjonujących na terenie Danii, Niemiec i Polski ze sztabem usytuowanym w Szczecinie). Kontrola zakończyła się oceną pozytywną. NIK doceniła zwłaszcza wdrożenie przez Korpus Międzynarodowych Standardów Rachunkowości Sektora Publicznego (IPSAS).
Źródło: Najwyższa Izba Kontroli
