Nauka i edukacja ekonomiczna | RAPORTY WIB | Jak oddalić widmo credit crunch w polskiej gospodarce

Raport „Zagrożenie credit crunch w Polsce w okresie pandemii COVID-19”, autorstwa prof. Jana Czekaja i dr. Pawła Oleksego, pracowników naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, został opracowany na zlecenie Programu Analityczno-Badawczego Fundacji Warszawski Instytut Bankowości.

Skala ostatnich problemów gospodarczych i ich zewnętrzna natura (pandemia koronawirusa) oraz obciążenia sektora bankowego każą zastanowić się, na ile polskiej gospodarce grozi ryzyko wystąpienia credit crunch, czyli niepożądanego ograniczenia akcji kredytowej banków i dostępności kredytów. Na to pytanie – oraz jak temu zaradzić – odpowiadają prof. Jan Czekaj i dr Paweł Oleksy z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, autorzy raportu „Zagrożenie credit crunch w Polsce w okresie pandemii COVID-19”, przygotowanego w ramach Programu Analityczno-Badawczego Fundacji Warszawski Instytut Bankowości.

Słabość kredytów już widoczna

Sytuacja makroekonomiczna Polski przed kryzysem była generalnie korzystna, a pandemia wpłynęła na naszą gospodarkę w relatywnie mniejszym stopniu niż innych krajów UE, niemniej niepokój już wcześniej budziła słabość inwestycji, szczególnie firm prywatnych. Autorzy raportu przestrzegają, że w kolejnych latach będziemy obserwować prawdziwą zapaść w sferze inwestycji, których udział może spaść poniżej 15% PKB z ok. 18% w ostatnich latach. Jest to jedno z największych zagrożeń dla długookresowego wzrostu polskiej gospodarki.

„Spadające nakłady inwestycyjne będą miały negatywne konsekwencje nie tylko dla sfery realnej gospodarki, ale także dla sektora bankowego. Niższe nakłady inwestycyjne będą prowadziły do ograniczenia popytu na kredyt inwestycyjny, a więc możemy mieć do czynienia ze zjawiskiem credit crunch spowodowanym powstrzymywaniem się przedsiębiorstw od zaciągania kredytów na efektywne przedsięwzięcia inwestycyjne. Spadek nakładów inwestycyjnych będzie także powodował pogorszenie ogólnej kondycji przedsiębiorstw ograniczających nakłady inwestycyjne, a zatem i ich zdolność do zaciągania kredytów bankowych w przyszłości oraz ich obsługi bez zakłóceń” – przestrzegają naukowcy UEK.

Słabość kredytów w polskiej gospodarce już jest widoczna. Dane Narodowego Banku Polskiego pokazały pierwszy w historii spadek ich wolumenu w styczniu br. – bez korekty o kurs spadek wyniósł 0,1% rok do roku. Głównie to efekt kurczenia się wolumenu kredytów dla sektora niefinansowego, który widoczny jest od początku pandemii. Od końca marca ub.r. do stycznia br. spadek sięga 26 mld zł. Kredyty dla przedsiębiorstw niefinansowych zmalały w tym czasie o 29 mld zł, szczególnie słabo wypadły kredyty bieżące, bo firmy zalane są płynnością z powodu napływu środków z tarcz antykryzysowych i zmniejszonej własnej aktywności gospodarczej. Kredyty inwestycyjne również wykazują ...