Loża komentatorów: Czy program „Rodzina na swoim” zrekompensuje skutki osłabienia na rynku kredytów hipotecznych?

Biorąc pod uwagę w praktyce wygaszoną akcję kredytową w walutach – to kredyty „Rodzina na swoim” mogą stanowić około 30 proc. akcji hipotecznej (złotowej i walutowej) ogółem. Łączny rządowy plan na rok 2009 obejmuje kwotę 2,5 mld zł. Zakładając, że średnia kwota kredytu wynosi 300 tys. zł, rządowych środków starczy na 8333 mieszkania. Ale 40 proc. tej kwoty już zostało przyznanych, a w tym tempie w sierpniu-wrześniu skończą się dostępne środki. Czy budżet przyzna dodatkowe – ciężko powiedzieć. Z jednej strony kłopoty budżetowe są olbrzymie, z drugiej strony – byłoby to wartościowe wsparcie dla gospodarki – i wcale nie tak kosztowne. Mimo wielu różnic, nie potrafi ę jednak oprzeć się pewnej analogii. Kryzys subprime wynikał z tego, że mieszkania kupowały osoby, których w normalnych warunkach – bez wsparcia państwa w superniskich stopach procentowych – na to nie było stać. Jeśli więc wróci koniunktura gospodarcza, to bezpieczniej w mojej ocenie byłoby, gdyby pomoc państwa w tym segmencie utrzymywała się na znacząco mniejszym – niż 30 proc. – poziomie.

JUSTYNA SZAFRANIEC

dyrektor Departamentu Komunikacji i Analiz Finamo SA

Program „Rodzina na swoim” przez dwa lata od momentu uchwalenia ustawy był kolejnym martwym projektem, jak wcześniej tzw. kredyt Pola. Dopiero spowolnienie gospodarcze, które wpłynęło na wzrost kosztów kredytów mieszkaniowych i znaczne zaostrzenie polityki kredytowej banków, a przede wszystkim na spadek cen nieruchomości,spowodowało, że stał się on popularny. Do kredytów „Rodzina na swoim” zaczęto również dostosowywać ceny na rynku wtórnym. Na portalach nieruchomościowych możemy już wyszukiwać oferty spełniające kryteria rządowego programu. Trzeba jednak pamiętać, że taka sytuacja nie będzie trwała zawsze. Za arę miesięcy, gdy na wyliczenie maksymalnych dopuszczalnych cen metra będą miały wpływ coraz niższe obecnie ceny nieruchomości, znalezienie inwestycji spełniających kryteria programu „Rodzina na swoim” będzie trudniejsze. Istnieje również ryzyko, że już w trzecim kwartale br. limity te będą niższe. Nie wydaje się, aby marże bankowe mogły, nawet po uspokojeniu się sytuacji na rynku, wrócić do tak niskiego poziomu, jak przed kryzysem. To będzie powodowało, że klienci, jeżeli tylko będą spełniali kryteria tego programu, będą poszukiwać dodatkowych oszczędności w postaci dopłat do odsetek. Przed kryzysem kredyty „Rodzina na swoim” nie były zbyt atrakcyjne ze względu na niskooprocentowane pożyczki w walutach obcych. Jednak doświadczenie silnych wahań kursów walut w ostatnich miesiącach skutecznie odwiodło wielu Polaków od podejmowania takiego ryzyka. Będą oni szukali możliwie najtańszego sposobu fi nansowanie nieruchomości w rodzimej walucie, a takim powinien być właśnie kredyt „Rodzina na swoim”.