Kwotowa waloryzacja świadczeń z FUS do Trybunału Konstytucyjnego
Rzecznik Praw Obywatelskich zaskarżył do Trybunału Konstytucyjnego nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wniosek dotyczy przepisów, które wprowadziły w 2012 roku kwotową waloryzację emerytur i rent. Zdaniem BCC, jeżeli sędziowie TK uznają nowelizację za niezgodną z konstytucją konieczne będzie wypłacenie wyrównania, które może budżet słono kosztować.
Według RPO przyjęta formuła waloryzacji jest niezgodna z konstytucyjnymi zasadami równości i sprawiedliwości społecznej, ponieważ skutkuje obniżeniem realnej wartości wszystkich świadczeń powyżej ok. 1,5 tys. zł.
Wniosek RPO popiera BCC. Naszym zdaniem wprowadzony mechanizm waloryzacji kwotowej faworyzuje osoby pobierające minimalne i niskie świadczenia, a karze tych, którzy wpłacają do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych więcej.BCC już uprzednio wskazywał, ze odpowiedzią na problemy budżetowe w czasach kryzysu może być ograniczenie waloryzacji np. tylko do wskaźnika inflacji czyli tak, aby zachować realną siłę nabywczą wypracowanych przez obywateli świadczeń. Dotychczas obowiązywała waloryzacja procentowa – o poziom inflacji oraz co najmniej 20 proc. realnego, przeciętnego wzrostu wynagrodzeń w poprzednim roku.
Tak sformułowana propozycja nadal gwarantowałaby zachowanie wartości świadczenia w relacji do spadku siły nabywczej pieniądza i nie łamałaby – w przeciwieństwie do waloryzacji kwotowej – zależności między wartością wpłaconych przez ubezpieczonego składek, a wysokością należnego mu świadczenia. Tym samym byłaby zgodna z zasadami sprawiedliwości społecznej, wyrażonymi w zapisach Konstytucji.
Głębsze sięgniecie do kieszeni emerytów i rencistów byłoby uzasadnione tylko w stanie wyższej konieczności zagrożenia egzystencji państwa, który zakresem podejmowanych decyzji obejmowałby konsekwentnie całe społeczeństwo. A więc obniżkę w drodze ustawowej płac, ograniczenie przywilejów grupowych i wielu innych wydatków sztywnych budżetu państwa,analogicznie do już zapisanych ustawowo konsekwencji przekroczenia progu deficytu budżetowego.
Jeżeli sędziowie TK uznają nowelizację ustawy za niezgodną z konstytucją, budżet państwa będzie musiał wypłacić emerytom i rencistom, którzy nie otrzymali podwyżki świadczeń w wysokości pokrywającej inflację, wyrównanie które będzie budżet słono kosztować.
Dr Wojciech Warski
Przewodniczący Konwentu BCC
Wiceprzewodniczący TK ds. Społeczno-Gospodarczych
Emil Muciński
Rzecznik
Instytut Interwencji Gospodarczych BCC