Koronawirus w Polsce: stan wdrożenia przez polskie banki instrumentów wsparcia publicznego dla klientów biznesowych w okresie COVID-19
1. Banki już wspierają klientów:
1) MŚP z wykorzystaniem krajowych gwarancji de minimis COVID-19 Banku Gospodarstwa Krajowego. Do 27 kwietnia br. ponad 250 banków uczestniczących- w tym 12 banków komercyjnych i oba zrzeszenia banków spółdzielczych (BPS i SGB) uruchomiły możliwość odnawiania, wydłużania lub udzielania nowych kredytów z antykryzysowym zabezpieczeniem spłat kredytów. Przedsiębiorstwa mikro, małe i średnie firmy, mogą skorzystać z bezprowizyjnego zabezpieczenia w wysokości do 80% kwoty kredytu, o wydłużonym okresie zabezpieczenia do 39 miesięcy dla kredytów obrotowych. Kredyty takie są dostępne dla przedsiębiorstw, które na 1 lutego br. nie miały zaległości w US i ZUS. Szacunki wskazują, że do końca 2020 roku może zostać udzielonych w ten sposób ponad 20 mld zł nowych kredytów.
W okresie od 19 marca do 27 kwietnia br. banki udzieliły prawie 2,5 mld zł kredytu ponad 5 tys. mikro, małych i średnich przedsiębiorców (zabezpieczenie spłaty z BGK w wys. prawie 2 mld zł).
Czytaj także: Koronawirus: jak banki wspierają firmy i samorządy w związku z pandemią COVID-19?
2) MŚP i midcap z wykorzystaniem gwarancji UE (z udziałem EFI i EBI): Prawe 90 banków, w tym 9 banków komercyjnych i oba zrzeszenia banków spółdzielczych udzielają kredytów objętych gwarancjami UE, w tym 80% gwarancjami BGK o okresie do 99 miesięcy, zabezpieczonych unijnymi regwarancjami Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego (EFI). Banki i instytucje z grup bankowych oferują finansowanie z bezpłatnymi gwarancjami EFI. Gwarancje te jako bardzo atrakcyjne rynkowo były wykorzystywane bardzo chętnie przez klientów banków już od samego początku kryzysu. 18 marca br. Grupa Europejskiego Banku Inwestycyjnego ogłosiła wsparcie dla przedsiębiorstw, przez pożyczki i gwarancje, umożliwiające wygenerowanie 40 mld EUR preferencyjnych kredytów na rynku europejskim. Polskie banki już zadeklarowały zainteresowanie wsparciem klientów z tej puli. Pomocy doradczej udziela im Krajowy Punkt Kontaktowy przy ZBP.
Zobacz więcej najnowszych wiadomości o pandemii koronawirusa >>>
Pierwsza grupa bankowa uruchomi udzielanie kredytów i leasingu z gwarancjami UE – COVID-19 w pierwszej połowie maja. KPK ZBP szacuje, że w okresie od 1 marca do 27 kwietnia br. grupy bankowe udzieliły ok. 0,6 mld zł kredytu lub leasingu ponad 3,5 tys. przedsiębiorców.
3) MŚP z wykorzystaniem gwarancji, poręczeń i kapitału pożyczkowego udostępnianego bankom komercyjnym i spółdzielczym przez regionalny samorząd terytorialny w ramach regionalnych programów operacyjnych (RPO). 11 banków uruchomiło już, lub uruchomi w najbliższych dniach instrumenty finansowe dla sektora mikro, małych i średnich przedsiębiorców.
4) MŚP proinnowacyjnych z wykorzystaniem ponad 1 mld zł bezpłatnych gwarancji BIZNESMAX BGK dla spłat kredytów na rozwój w ramach programu Polityki Spójności pt. „Inteligentny Rozwój”. Gwarancja ta może być przeznaczona na zabezpieczenie kredytów finansujących rozwój działalności gospodarczej firm z sektora MŚP, w tym projekty z efektem ekologicznym oraz związane z wdrażaniem wyników prac badawczo – rozwojowych. Może ona objąć kredyt nieodnawialny w złotych udzielony przez bank kredytujący.W odpowiedzi na sytuację kryzysową COVID 19 gwarancja może również objąć kredyt obrotowy odnawialny, w tym kredyt odnawialny w rachunku bieżącym udzielony do końca 2020 r. W ramach tej gwarancji istnieje także możliwość otrzymania dopłaty do oprocentowania kredytu w formie dotacji stanowiącej zwrot części zapłaconych odsetek. Do 27 kwietnia 13 banków, w tym oba zrzeszenia banków spółdzielczych podpisały umowy z BGK, a 7 banków rozpoczęło obsługę klientów. 3 kolejne banki zamierzają dołączyć do systemu w najbliższych dniach.
5) Przedsiębiorców średnich i dużych z wykorzystaniem 100 mld zł gwarancji BGK dla spłat kredytów (do 250 mln zł) przedsiębiorców, udzielanych od 1 marca br., podejmowanych na zapewnienie płynności finansowej (ok. 120 mld zł planowanej akcji kredytowej). Gwarancja ta obejmuje niespłaconą kwotę kapitału kredytu, bez odsetek oraz kosztów związanych z udzielonym kredytem. Kwota kredytu lub suma kredytów dla jednego przedsiębiorcy z zabezpieczeniem FGP jest uzależniona od kwoty wypłaconych wynagrodzeń lub łącznego obrotu lub od uzasadnionego oświadczenia przedsiębiorcy w zakresie potrzeb płynnościowych i nie może przekroczyć łącznie 250 mln zł. Gwarancjami mogą być objęte kredyty, dla których zawierane są nowe umowy lub odnowienia kredytów odnawialnych w przypadku udostępnienia limitu kredytu na kolejny okres oraz umowy kredytów nieodnawialnych lub odnawialnych w przypadku podwyższenia kwoty kredytu (limitu kredytu). W okresie od 20 kwietnia do 27 kwietnia br. 15 banków, w tym oba zrzeszenia banków spółdzielczych, podpisało umowy, a większość już uruchomiła kredyt. Do 27 kwietnia cztery banki komercyjne udzieliły pierwszym przedsiębiorcom łącznie ponad 209 mln złotych kredytu.
2. Banki i bankowe spółki leasingowe, adekwatnie do przyjmowanych nowych regulacji dot. COVID-19, zamierzają w ciągu najbliższych tygodni wesprzeć przedsiębiorstwa, rolników oraz jednostki samorządu terytorialnego przy pomocy:
1) 75 mld złotych subwencji przekazywanej poprzez banki (kanałem bankowości elektronicznej) mikro, małym i średnim przedsiębiorcom dotkniętym COVID-19 w celu ochrony zatrudnienia. 17 banków, w tym 15 komercyjnych i oba zrzeszenia banków spółdzielczych (BPS i SGB) przystąpi 29.04.20 do wdrożenia rynkowego Projektu ARKA/Tarczy PFR. PFR szacuje wsparcie ponad 600 tys. przedsiębiorców. 27 kwietnia wieczorem program Tarcza Finansowa PFR uzyskał notyfikację Komisji Europejskiej, co było ostatnim wymaganym krokiem do jego uruchomienia. Po technicznym wdrożeniu ostatnich zaleceń Komisji Europejskiej przyjmowanie wniosków rozpocznie się w ciągu kolejnych kilku dni. Zastrzegamy, że trwa jeszcze aktualizacja dokumentacji i niektóre znajdujące się na stronie zapisy w programie mogą ulec zmianie.
2) ponad 0,5 mld zł dopłat BGK do oprocentowania odnawialnych i nieodnawialnych kredytów obrotowych MŚP i dużych firm oraz rolników udzielanych w celu zapewnienia płynności finansowej zagrożonej lub utraconej w zw. z COVID-19, (ok. 30 mld zł planowanej akcji kredytowej) – Ustawa na ścieżce legislacyjnej/Spodziewane wdrożenie: maj 2020
3) wyższych (nawet do 100%) ubezpieczeń i gwarancji KUKE dla inwestycyjnych kredytów eksportowych – KUKE pracuje, odbywają się już negocjacje z zainteresowanymi pierwszymi bankami, można się zgłaszać do KUKE. Spodziewana dostępność dla klientów: koniec maja 2020
4) leasingu refinansującego leasing operacyjny i gwarancji ARP dla spłat rat leasingowych przedsiębiorców branży transportowej w trudnej sytuacji, ARP pracuje- zapowiadana dostępność: maj 2020; Brak kontaktu z ARP/ARP Leasing.
5) współpracy z ARP w zakresie pożyczek restrukturyzacyjnych dla przedsiebiorców w trudnej sytuacji, ARP pracuje- zapowiadana dostępność: maj 2020;
6) wyższych dopłat BGK do kredytów technologicznych, obejmujących w czasie COVID-19 także szerszy katalog kosztów kwalifikujących się do refundacji, – 18 banków, w tym 12 komercyjnych i oba zrzeszenia bs uruchomia w czerwcu akcje kredytowa na nowych zasadach COVID-19. ZBP szacuje udzielenie ok. 0,8 mld zł kredytu technologicznego w wersji COVID-19.
7) niskooprocentowanych pożyczek udostępnianych poprzez banki ze środków unijnych BGK w ramach PO IR. 7 banków (w tym 6 bs) oczekuje na wyniki konkursu ogłoszonego w kwietniu przez MFiPR oraz BGK. Budżet Programu: 400 ml zł.
8) nowych gwarancji UE ws. COVID-19 udzielanych przez EBI i EFI:
– 6 kwietnia EFI zaprosił banki do gwarancji COVID-19. 12 polskich banków, w tym przede wszystkim BGK, negocjuje obecnie z EFI zmianę warunków gwarancji na COVID-19 aby dodatkowo poprawić atrakcyjność dostępu do finansowania polskim przedsiębiorcom z wykorzystaniem tych środków UE. KPK ZBP szacuje, że umożliwi to udzielenie jeszcze w 2020 r. ok. 1,5 mld zł preferencyjnego kredytu obrotowego ponad 6 tys. firm.
Bądź na bieżąco z tematem koronawirusa – zapisz się na nasz newsletter >>>
16 kwietnia 2020 r. EBI powołał Europejski Fundusz Gwarancyjny, mający na celu ochronę gospodarki UE przed skutkami epidemii COVID-19. Fundusz o wartości 25 mld EUE ma zapewnić wsparcie dla europejskich przedsiębiorstw w wysokości ok. 200 mld EUR. Polskie banki rozpoczęły już starania o pozyskanie wsparcia z tego funduszu. KPK ZBP i EBI we współpracy z MR i MF organizują 6 maja konferencję i warsztaty w tej sprawie.
Należy podkreślić, że wszystkie w/w formy wsparcia stanowią wsparcie dla klientów banków, a nie samych banków. Banki zobowiązane są zaś do tzw. transferu korzyści pomocowej do klienta i są monitorowane w tym zakresie.
Zapowiedziana przez rząd „Tarcza Antykryzysowa” oraz Pakiet Skoordynowanych Działań UE- składa się z wielu elementów. Banki liczą na szybkie zakończenie prac zainicjowanych przez władze publiczne.
