Koronawirus w Polsce: o ile spadnie PKB w 2020 roku? OECD kreśli scenariusze jednego i podwójnego uderzenia
Z uwagi na dużą niepewność dotyczącą rozwoju pandemii w najnowszej rundzie prognostycznej OECD przedstawiło dla całego świata, a także dla poszczególnych regionów i krajów dwa równie prawdopodobne scenariusze makroekonomiczne. W jednym założono, że pod koniec 2020 r. roku globalnie wystąpi kolejna fala epidemii koronawirusa, a w drugim uwzględniono brak nawrotu choroby.
„Zakładając, że obecnie szalejąca pandemia stopniowo będzie zanikać i uniknie się dalszych jej wybuchów (scenariusz „jednego uderzenia”), prognozujemy spadek PKB Polski w 2020 r. o 7,4 proc. i odbicie o 4,8 proc. w 2021 r. W równie prawdopodobnym scenariuszu „podwójnego uderzenia”, kolejna fala epidemii w dalszej części roku oraz ponowne wprowadzenie ograniczeń związanych z koronawirusem skutkowałoby znacznie słabszymi perspektywami dla gospodarki: 9,5-proc. spadkiem PKB w 2020 r. i 2,4 proc. wzrostem w 2021 r.” – napisano w raporcie.
Zobacz więcej najnowszych wiadomości o pandemii koronawirusa >>>
Dla całego świata OECD prognozuje w scenariuszu drugiej fali w 2020 r. spadek PKB o 7,6 proc. i -6,0 proc. dla wygasającej epidemii. Analogicznie, w 2021 r. należy wg OECD oczekiwać 2,8-proc. lub 5,2-proc. odbicia globalnego PKB.
Zdaniem ekonomistów OECD, pomimo zapewnienia przez polski rząd znacznego wsparcia dla przedsiębiorców, które pomogło ograniczyć skutki pandemii, wzrost bezrobocia będzie hamować wzrost konsumpcji, a utrzymująca się niepewność negatywnie wpływać będzie na inwestycje prywatne, co ograniczy tempo odbudowy wzrostu gospodarczego.
Deficyt sektora general government
W łagodniejszym scenariuszu OECD prognozuje deficyt sektora general government dla Polski w 2020 r. rzędu 9,4 proc. PKB, a w 2021 r. deficyt 7,1 proc. PKB. Bardziej pesymistyczny scenariusz zakłada deficyt sektora w 2020 r. na poziomie 11,3 proc. PKB, a w 2021 r. 10,3 proc. PKB.
OECD rekomenduje Polsce zniesienie zakazu handlu w niedzielę, by wspomóc sektor detaliczny, a w przypadku przedłużającego się kryzysu i wystąpieniu problemów w sektorze bankowym również zniesienie lub przynajmniej zawieszenie podatku bankowego.
Bądź na bieżąco z tematem koronawirusa – zapisz się na nasz newsletter >>>
Poniżej prognozy OECD w dwóch scenariuszach.
Scenariusze | Jedna fala epidemii | Dwie fale epidemii | |||
2020 | 2021 | 2020 | 2021 | ||
wzrost PKB | -7,4 | 4,8 | -9,5 | 2,4 | |
spożycie prywatne | -9,1 | 4,9 | -11,6 | 2,6 | |
spożycie publiczne | 5,3 | 4,4 | 5,4 | 4,3 | |
inwestycje | -10,6 | 6,1 | -13,3 | 2,7 | |
popyt krajowy | -6,7 | 5 | -8,7 | 3 | |
eksport | -9 | 10,4 | -11,7 | 3,9 | |
import | -10,1 | 10,7 | -12,8 | 3,9 | |
bezrobocie | 7,3 | 5,8 | 7,9 | 8,8 | |
CPI | 3 | 1,7 | 2,9 | 1,2 | |
CPI bazowy (bez żywności i energii) | 2,4 | 1,8 | 2,4 | 1,2 | |
saldo C/A (w proc. PKB) | 1 | 0,8 | 0,9 | 0,4 | |
Saldo sektora gg (proc. PKB) | -9,4 | -7,1 | -11,3 | -10,3 | |
Dług sektora gg, def. UE (proc. PKB) | 57,3 | 61,6 | 60,2 | 68,8 |
CLI dla Polski w maju spadł o 1,41 proc. rdr
Wyprzedzający wskaźnik Composite Leading Indicator (CLI) dla Polski w maju spadł o 1,41 proc. rdr, a mdm spadł o 0,18 proc. i wyniósł 98,22 pkt. – podała także OECD.
Poziom 100,00 pkt. oznacza długoterminową średnią wskaźnika.
Jak informuje OECD, rosnący CLI o wartości powyżej 100 pkt. oznacza ekspansję gospodarki, spadające CLI powyżej poziomu 100 pkt. oznacza spadek koniunktury, CLI w trendzie spadkowym i poniżej 100 pkt. oznacza spowolnienie, zaś rosnące CLI będące poniżej poziomu 100 pkt. oznacza ożywienie (odbudowę) w gospodarce. CLI wyprzedza cykle biznesowe, zamiarem OECD jest, by przesunięcie wynosiło 6-9 miesięcy.
Composite Leading Indicator jest wskaźnikiem przygotowywanym przez OECD. Ma on służyć do wczesnego wskazywania punktów zwrotnych w cyklu biznesowym w danym kraju, jednak, jak zastrzega OECD, nie do prognoz kwantytatywnych.
OECD wybiera kluczowe składniki wskaźnika osobno dla każdego z państw. W przypadku Polski brane pod uwagę są: realny efektywny kurs walutowy, stopa WIBOR 3M, a także podawane przez GUS: koniunktura w przemyśle przetwórczym, liczba ofert pracy oraz dynamika produkcji węgla.
Światowy PKB spadnie nawet o 7,6 proc.
OECD znacząco obniżyła też swoje szacunki globalnego PKB w 2020 r. do -7,6 proc. w pesymistycznym scenariuszu z +2,9 proc. we wcześniejszej projekcji – wynika z najnowszego raportu. W 2021 r. światowy PKB ma odbić do +2,8 proc.
OECD w najnowszej prognozie opracowała dwa możliwe scenariusze „w obliczu niezwykłej niepewności” w światowej gospodarce spowodowanej przez pandemię koronawirusa. Pierwszy, w którym pandemia nadal ustępuje i pozostaje pod kontrolą, i drugi, w którym wybuchnie druga, mniej intensywna, fala zachorowań na koronawirusa w 2020 r. na przełomie października i listopada.
Ponadto, w publikacji zakłada się, że kolejnych nawrotów pandemii w 2021 r. można będzie uniknąć dzięki pracom nad kuracjami w przemyśle farmaceutycznym, ale te przewidywania wiążą się z wieloma czynnikami ryzyka.
W ocenie OECD w obu scenariuszach działalność gospodarcza nie może w tych okolicznościach wrócić do normalności.
„Przewiduje się, że wszystkie kraje doświadczą głębokiej recesji w 2020 r., a następnie powolnego i stopniowego ożywienia w 2021 r. w obu scenariuszach. W scenariuszu podwójnej pandemii przewiduje się, że globalny PKB spadnie o 7,6 proc. w 2020 r., a następnie wzrośnie o 2,8 proc. w 2021 r. (…) Do końca 2021 r. utrata dochodów przekracza wszelkie wcześniejsze recesje w ciągu ostatnich stu lat poza II wojną światową, co będzie miało tragiczne i długotrwałe konsekwencje dla ludzi, firm i rządów” – napisano w raporcie.
„W scenariuszu pojedynczej pandemii w 2020 r. nadal występuje bardzo duży spadek produkcji, przy prognozowanym spadku globalnego PKB o 6 proc. Jednak perspektywy wzrostu są nieco silniejsze w 2021 r., dzięki oddziaływaniu efektów przenoszenia ze stopniowego wznowienia działalności w drugiej połowie 2020 r., przy przewidywanym wzroście globalnego PKB o około 5,2 proc. w przyszłym roku” – dodano.
Prognozy OECD są zróżnicowane w zależności od regionu
Analitycy OECD wskazują, że prognozy są zróżnicowane w zależności od regionu.
„Przewiduje się, że wśród gospodarek rozwiniętych, PKB w 2020 r. będzie szczególnie słaby w Europie, odzwierciedlając wdrożenie rygorystycznych restrykcji na stosunkowo długi okres. Prognozuje się, że PKB strefy euro w 2020 r. spadnie o 11,5 proc. w scenariuszu podwójnej pandemii i będzie nieco ponad 9 proc. słabszy w scenariuszu pojedynczej pandemii. Spodziewamy się, że w Stanach Zjednoczonych i Japonii PKB spadnie odpowiednio o 8,5 proc. procent i 7,2 procent w scenariuszu pesymistycznym, a w przypadku pojedynczej pandemii PKB spadnie odpowiednio o 7,2 proc. i 6 proc.” – napisano w raporcie.
„Przewiduje się, że poziom PKB w 2020 r. spadnie o 7 proc. lub niżej w Brazylii, Rosji, RPA i Meksyku w obu scenariuszach, a w Turcji w scenariuszu podwójnej pandemii. Wyniki w niektórych dużych gospodarkach wschodzących w Azji są bardziej stonowane. W obu scenariuszach przewiduje się mniejsze spadki PKB o około 2-4 proc. w Chinach i Indonezji w 2020 r. w obu scenariuszach, dzięki korzystnemu wpływowi niższych cen towarów na realne dochody” – dodano.
Perspektywy gospodarcze są wyjątkowo niepewne
Według analityków perspektywy gospodarcze są wyjątkowo niepewne.
„Perspektywy wzrostu zależą od wielu czynników, w tym od wielkości i czasu trwania restrykcji w gospodarkach, tempa złagodzenia środków ograniczających aktywność gospodarczą, wpływu na zaufanie, a także szybkości i skuteczności znacznego wsparcia ze strony polityki fiskalnej i pieniężnej” – napisano.
„Wpływ pandemii koronawirusa w gospodarkach rynków wschodzących i krajów rozwijających się jest niezwykle trudny do przezwyciężenia, ponieważ systemy opieki zdrowotnej często nie dysponują zasobami niezbędnymi do skutecznego reagowania, a także ze względu na gwałtownie spadające ceny towarów, spadające przekazy pieniężne, słaby popyt zewnętrzny i zaostrzone warunki finansowe” – dodano.
OECD ostrzegła, by nie wycofywać środków stymulacyjnych, nawet jeśli sytuacja w zakresie zdrowia publicznego i gospodarki będzie się poprawiać w krótkim okresie.
„Jeśli nastąpi kolejny wybuch pandemii, jak zakładano w scenariuszu pesymistycznym, lub ożywienie okaże się nieoczekiwanie słabe, to zapewnienie dodatkowej stymulacji będzie konieczne ze strony fiskalnej, biorąc pod uwagę ograniczony zakres możliwości dalszego łagodzenia w ramach polityki pieniężnej” – oceniają analitycy OECD.
„Nawet jeśli nie dojdzie do kolejnego wybuchu pandemii, należy utrzymać wspierające stanowisko w zakresie polityki fiskalnej i monetarnej, aby sprzyjać trwałemu ożywieniu. Polityka pieniężna powinna pozostać bardzo akomodacyjna i zapewniać niskie stopy procentowe, aby zapobiec spadkom prywatnych wydatków” – dodali.
Według analityków podjęte środki naprawcze będą kształtować perspektywy gospodarcze i społeczne w obecnej dekadzie.
„Niezwykle akomodacyjna polityka pieniężna i wyższy dług publiczny są konieczne i będą akceptowalne tak długo, jak aktywność gospodarcza i inflacja będą obniżone, a bezrobocie będzie wysokie” – napisano w publikacji.
„Do 2021 r. nastąpi spadek realnego dochodu na mieszkańca w większości gospodarek OECD do poziomów z 2013 r. w scenariuszu podwójnej pandemii i do poziomów z 2016 r. w scenariuszu pojedynczej pandemii” – dodano.
Poniżej wybrane, najnowsze szacunki dynamiki PKB wg OECD (dane w proc.) w porównaniu z prognozami z listopada 2019 r.
Dane/ prognozy na: | 2020 | | | 2021 | ||
Dane/ prognozy z: | VI ’20 | Różnica względem III ’20 | | | VI ’20 | Różnica względem III ’20 |
Świat | -7,6 | -10 | | | 2,8 | -0,5 |
G20 | -7,3 | -10 | | | 3,1 | -0,4 |
Strefa Euro | -11,5 | -12,3 | | | 3,5 | 2,3 |
Japonia | -7,3 | -7,5 | | | -0,5 | -1,7 |
USA | -8,5 | -10,4 | | | 1,9 | -0,2 |
Chiny | -3,7 | -8,6 | 4,5 | -1,9 |