Konsumujemy więcej niż wynika z PKB
Rzeczywista konsumpcja indywidualna obejmuje towary i usługi faktycznie konsumowane przez osoby fizyczne, niezależnie od tego czy te towary i usługi są kupowane i opłacane przez gospodarstwa domowe, rząd czy organizacje non-profit.
W międzynarodowych porównaniach wielkość konsumpcji AIC jest postrzegana jako miara lepiej oddająca rzeczywisty poziom życia niż PKB na głowę mieszkańca. Wynika to z faktu, że organizacja niektórych ważnych usług konsumowanych przez gospodarstwa domowe, takich jak usługi zdrowotne i edukacyjne, różni się znacznie w poszczególnych krajach i w różnym stopniu jest uwzględniana przy liczeniu Produktu Krajowego Brutto.
Poziom AIC w przypadku Polski jest wyższy niż poziom PKB na głowę mieszkańca z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej. Ta druga miara wynosi 73% średniej unijnej. W latach 2017‒2019 polski AIC wzrósł o 2 pkt proc., a PKB na głowę mieszkańca o 3 pkt proc.
Czytaj także: Eurostat: PKB na mieszkańca w Polsce wyniósł 73 proc. średniej w UE w 2019 r.
W czternastu krajach członkowskich poziom PKB na głowę mieszkańca, z uwzględnieniem parytetu siły roboczej w relacji do średniej unijnej, jest wyższy niż AIC. Największa różnica występuje w Luksemburgu, którego PKB na głowę mieszkańca to 260 % średniego w UE, a AIC jest wyższe od średniej unijnej „tylko” o 35%.
Irlandia jest drugim najbogatszym krajem Unii Europejskiej, jeśli bogactwo mierzymy poziomem PKB na głowę mieszkańca – 193 % średniej unijnej. Ale realna konsumpcja indywidualna w Irlandii jest o 5% niższa niż średnia w UE i o 16% niższa niż w Wielkiej Brytanii, od której Irlandia jest teoretycznie bogatsza. Wysokie PKB Irlandii wynika z faktu, że kraj ten jest traktowany jako przyjazna przystań międzynarodowych korporacji, które mają na wyspie siedziby i wytwarzana przez nie wartość dodana jest zaliczana do irlandzkiego PKB.
Największa różnica dodatnia między AIC ‒ a PKB na głowę mieszkańca z uwzględnieniem siły nabywczej występuje w Grecji. Realna konsumpcja indywidualna Greków to 78% średniej unijnej, a PKB per capita to 67% średniej.
Poziom AIC w przypadku Polski jest wyższy niż poziom PKB na głowę mieszkańca z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej
W przypadku Rumunii ta różnica wynosi 9 pkt proc., Litwy 8 pkt proc., Portugalii 7 pkt proc., Polski 6 pkt proc.
Niższą realną konsumpcję indywidualną niż wynikałoby z PKB mają nasi sąsiedzi – Czechy (-8 pkt proc), Słowacja (-1 pkt proc.). Estonia, która teoretycznie jest bogatsza od Litwy i Polski ma mniejsze AIC. Realna konsumpcja indywidualna Węgrów jest o 15% niższa niż Polaków, chociaż oba kraje mają identyczny poziom PKB na głowę mieszkańca.
Dziewięć państw członkowskich odnotowało w 2019 r. AIC na mieszkańca powyżej średniej UE. Najwyższy poziom w UE odnotowano w Luksemburgu, 35% powyżej średniej UE.
Pięć państw członkowskich ‒ Łotwa, Słowacja, Węgry, Chorwacja, Bułgaria odnotowało AIC na mieszkańca o ponad 25% poniżej średniej UE.
Czytaj także: Bank Pekao: dzięki środkom unijnym w latach 2022-24 PKB Polski może rosnąć wyraźnie powyżej 5 proc.
Rzeczywista konsumpcja indywidualna i PKB na głowę mieszkańca z uwzględnieniem parytetu siły nabywczej.
Średnia Unii Europejskiej = 100