Konsultacje wicepremiera Piechocińskiego z Gospodarczym Gabinetem Cieni BCC
Ministrowie Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC spotkali się w poniedziałek, 25 lutego z wicepremierem, ministrem gospodarki Januszem Piechocińskim. Celem konsultacji było omówienie najbardziej pilnych wyzwań gospodarczych na najbliższe lata.
Poniżej rekomendacje GGC BCC:
Dr Janusz Steinhoff, minister gospodarki: TRÓJPAK ENERGETYCZNY
Trójpak energetyczny w założeniu ma być kompleksowym rozwiązaniem prawnym zarówno dla energetyki konwencjonalnej, odnawialnych źródeł energii, gazownictwa jak i dla samych konsumentów energii. Ustawy wchodzące w skład trójpaku są z jednej strony odpowiedzią na rozwój rynku energii elektrycznej, gazu ziemnego i rynków ciepła oraz ochroną odbiorców, a z drugiej implementacją przepisów Unii Europejskiej.
Trójpak tworzą trzy projekty ustaw: Prawo energetyczne, Prawo gazowe oraz o odnawialnych źródłach energii. Celem regulacji jest wspieranie rozwoju ekonomicznego i technologicznego branży energetycznej, pewność obrotu i stabilność prawna, ochrona konsumenta energii, ale również zapewnienie odpowiednich standardów świadczonych usług.
W projektach ustaw zaproponowano wiele korekt w stosunku do rozwiązań dotychczasowych, zawartych w obowiązującej ustawie. Planuje się wprowadzić szereg nowych rozwiązań, istotnych z punktu widzenia rozwoju i funkcjonowania rynku energetycznego, w tym w uwarunkowaniach unijnych. W tej sytuacji pojawiające się różnice
w ich ocenie nie pozostają bez znaczenia dla szybkości procedowania i uzgadniania ostatecznych wersji tych projektów. Pierwotny termin wejścia w życie trójpaku – 1.stycznia 2013 roku jest już dawno nieaktualny, a pojawiające się zapowiedzi, że z końcem I kwartału projekt wyjdzie z Rady Ministrów do Sejmu zweryfikuje najbliższy czas.
Równocześnie stwierdzić należy, że ryzyko regulacyjne w sektorze energetycznym w Polsce często oceniane jest jako wysokie. Fakt opóźnienia i przedłużania się prac nad implementacją dyrektyw unijnych w Polsce zwiększa je jeszcze bardziej. Brak jasności, co do spodziewanych rozwiązań prawnych, w praktyce spowodował wstrzymanie wielu projektów, w szczególności w sektorze energetyki odnawialnej.
Do kluczowych zmian zawartych w projektowanych ustawach należy zaliczyć m.in.:
ułatwienia w zakresie instalowania i montowania mikroinstalacji oraz opodatkowania przychodów osób fizycznych uzyskujących przychody z tytułu wytwarzania energii z odnawialnych źródeł energii w mikroinstalacjach,
obowiązywanie mechanizmów wsparcia w przypadku instalacji odnawialnego źródła energii oraz instalacji spalania wielopaliwowego, które oddano do użytkowania przed dniem wejścia w życie ustawy o OZE,
pierwsze stałe ceny jednostkowe, po których dokonywany będzie w latach 2013 i
2014 zakup energii elektrycznej wytworzonej w określonych w tym przepisie instalacjach OZE,
pierwsze współczynniki korekcyjne na lata 2013 – 2017,
umożliwienie przedsiębiorstwom gazowniczym bezpośredniego uczestnictwa w obrocie za pośrednictwem giełdy,
ustanowienie sądów polubownych rozstrzygających spory z zakresu energetyki, rozszerzenie kompetencji Prezesa Urzędu Dozoru Technicznego o sprawy dotyczące świadectw kwalifikacyjnych w zakresie eksploatacji urządzeń, instalacji lub sieci elektroenergetycznych, ciepłowniczych i gazowych,
system ochrony odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej i gazu,
okresy przejściowe dla obowiązku sprzedaży gazu ziemnego na giełdzie towarowej lub rynku regulowanym w czasie pierwszego roku obowiązywania nowych przepisów – w wysokości 30% dla pierwszych sześciu miesięcy i 50% dla kolejnych sześciumiesięcy,
zastąpienie wymogu uzyskania koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie produkcji, magazynowania, przesyłu rurociągowego i obrotu paliwami ciekłymi wpisem do rejestru działalności regulowanej prowadzonego przez Prezesa URE.
Kluczową kwestią jest stworzenie stabilnego prawa gwarantującego pewność obrotu, gdyż to jeden z podstawowych czynników zarówno w procesach inwestycyjnych jak i prywatyzacyjnych spółek energetycznych należących do Skarbu Państwa. Sektor energetyki wymaga wielomiliardowych nakładów inwestycyjnych, a brak właściwych regulacji prawnych jest w dla nich barierą. W końcu, należy uwzględnić zarówno interesy przedsiębiorstw energetycznych jak i odbiorców oraz zapewnić wyposażenie Regulatora w skuteczne, lecz i nie nadmierne narzędzia.
Prof. Stanisław Gomułka, minister finansów:
W punkcie dotyczącym przyjęcia euro potrzebne jest wyraźne potwierdzenie ze strony rządu, że wobec reform już podjętych i zapowiedzianych w samej strefie euro, główny problem do usunięcia na drodze do tego przyjęcia to realizacja zadania domowego przez Polskę w następujących obszarach:
- Obniżenie w sposób permanentny deficytu strukturalnego sektora finansów publicznych z obszaru 3-8% PKB do obszaru nadwyżki 3% – deficyt 3% PKB.
- Dalsze znaczne uelastycznienie prawa pracy.
- Stworzenie; zabezpieczeń, w porozumieniu z Komisją Nadzoru Finansowego i Narodowym; Bankiem Polskim, przed nadmiernym wzrostem kredytów bankowych w odpowiedzi na oczekiwany silny spadek nominalnych i bardziej jeszcze realnych stóp procentowych po wejściu do strefy euro.
Potrzebny jest wiarygodny program działań we wszystkich tych trzech obszarach Data wejścia do strefy euro byłaby ściśle powiązana z realizacja tego programu.
Obok braku wiarygodnego programu działań, problemem jest też wewnętrzna niespójność prezentacyjna i organizacyjna rządu w sprawach dotyczących euro. Obok wypowiedzi wyraźnie proeuro, czasem wypowiedzi entuzjastycznych, premiera Donalda Tuska i od czasu do czasu, szczególnie ostatnio, ministra finansów, mamy bowiem także eurosceptyczne wypowiedzi ministra (a teraz także wicepremiera) Jacka Rostowskiego. W obszarze organizacyjnym mamy niejasną pozycję Pełnomocnika Rządu do spraw euro. Taki Pełnomocnik powinien podlegać bezpośrednio premierowi, a nie ministrowi finansów, bo powinien działać i mówić w imieniu rządu, a nie w imieniu ministra finansów. Zastanawiający jest niemal kompletny brak aktywności publicznej obecnego Pełnomocnika.
Dr Wojciech Warski, minister ds. zagranicznej promocji przedsiębiorców:
Kwestie deregulacyjne dotyczące przedsiębiorców:
- „Domknięcie” zmian w ustawach o VAT i podatku dochodowym, związanych z likwidacją zatorów płatniczych. Korekta projektu ustawy o terminach płatności.
Tzw. III ustawa deregulacyjna wprowadziła tylko te obostrzenia ustaw podatkowych dla przypadków niepłacenia należności, które są interesem budżetu. Pora wprowadzić również te, które powodują zmniejszenie obciążenia przedsiębiorcy w przypadku nieotrzymania zapłaty (zaliczka na podatek dochodowy). Ponadto, projekt ustawy o terminach płatności zawiera szkodliwą klauzulę, która spowoduje, że ustawa będzie martwa.
- Kontynuacja deregulacji w ustawach dziedzinowych, szczególnie w obszarze zmniejszania i upraszczania obowiązków sprawozdawczych.
- Wdrożenie i modyfikacja ustaw służących ułatwieniu procesów inwestycyjnych (tzw. „Pakiet Inwestycyjny”).
Pracom już trwającym w MG należy nadać najwyższy priorytet, bowiem jest to wyścig z czasem zwłaszcza, że uzgodnienia międzyresortowe z MOŚ i MF zapewne będą czasochłonne.
- Deregulacja stosunków pracy w Polsce. Zmiany Prawa Pracy w celu zmniejszenia obaw przedsiębiorców przed zatrudnianiem i kreacja nowych miejsc pracy.
Aktualne uregulowania warunków zwalniania pracowników (wielkości odpraw, patologie powiadamiania zw. zawodowych i uzasadniania powodów) są przyczyną rosnącej niechęci przedsiębiorców do zatrudniania pracowników, których w razie dekoniunktury nie można się pozbyć. Konieczna jest również radykalizacja uregulowań dotyczących penalizacji nadużywania zwolnień lekarskich i skrócenia odpowiedzialności finansowej przedsiębiorców za chorobę i urlopy macierzyńskie.
- Przebudowa systemu wsparcia dla przedsiębiorców w działaniach proeksportowych i zagranicznych.
Mimo promowania opinii o pozytywnej ewolucji modelu COIE + WPHI, ten system nie sprawdza się, gdy wymagane są aktywne działania lobbingowe i dyplomatyczne. W zmienionym modelu usług zagranicznych, konieczne jest poszerzenie katalogu czynności wykonywanych bezpłatnie na rzecz przedsiębiorców, wprowadzenie zasady zwrotu kosztów (gdy wymagane jest zaangażowanie zasobów lokalnych) i ustanowienie procedury współpracy z personelem dyplomatycznym tak, by uniknąć obecnej zasady dwoistości torów kooperacji przedsiębiorcy z polskimi placówkami za granicą.
Dr Jerzy Kwieciński, minister rozwoju regionalnego:
Podnosimy 3 istotne problemy: planowania strategicznego, wsparcia realizacji działań MG na rzecz przedsiębiorców z funduszy publicznych w tym funduszy unijnych i koordynacji działań. Istotnym problemem może stać się współfinansowanie (wkład własny) przedsięwzięć realizowanych z funduszy UE, ponieważ w rządowym Programie Konwergencji zawarto informację o istotnym ograniczeniu nakładów na inwestycje w Polsce; to także problem efektywności zagospodarowywania środków unijnych. Dołączamy ostatnie 2 opinie z tym związane, dotyczące strategii MG i działań PARP.
- Obudowastrategiczna – zapewnienie warunków do zwiększenia konkurencyjności i innowacyjności polskiej gospodarki.
Główne dokumenty strategiczne to „Dynamiczna Polska 2020” i instrument implementacyjny „Program Rozwoju Przedsiębiorstw 2020”. Strategia nieźle przygotowana i skonstruowana, ale jej słabością może być jej wdrożenie, bo silnie zależy od funduszy zewnętrznych, a ponadto dotychczasowe działania rządu np. na rzecz najważniejszych elementów tej strategii (otoczenie regulacyjne i finansowe, innowacyjność gospodarki i współpraca sektora administracji, nauki i biznesu, wykorzystanie zasobów naturalnych) przyniosły mierne efekty.
- Fundusze unijne i krajowe na wsparcie polskiej gospodarki i przedsiębiorstw.
Środki przeznaczone na rozwój gospodarki i przedsiębiorstw trafiają w zbyt dużym stopniu do sektora publicznego, a nie prywatnego. Widzimy problem w zapewnieniu krajowego wkładu dla funduszy unijnych ze względu na ograniczenie środków budżetowych na inwestycje. Brak jest wsparcia dla rozwoju partnerstwa publiczno-prywatnego w Polsce. Mierne efekty działań, jeśli chodzi o zwiększenie innowacyjności polskiej gospodarki i przedsiębiorstw. Fundusze zamiast na opracowywanie Polskich pomysłów i ich wdrożenie idą na zakup gotowych technologii, głównie zagranicznych. Przedsiębiorcy narzekają na biurokrację.
- Koordynacja działań w obszarze działań na rzecz przedsiębiorstw i polskiego przemysłu.
Działania realizowane w tym obszarze są realizowane przez szereg resortów i instytucji centralnych jak również na poziomie regionalnym. Brakuje zapewnienia sprawnej koordynacji tych działań.
Mec. Łukasz Bernatowicz, ekspert BCC ds. infrastruktury, prawa budowlanego i zamówień publicznych:
Proponowane przez BCC zmiany prawa budowlanego to:
- Eliminacja decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania przestrzennego z systemu prawnego.
Ponieważ sporządzenie planu nie jest dla gmin obligatoryjne, gminy nie są skłonne do ponoszenia wspomnianych obciążeń i wola posługiwać się, z zasady niedoskonałym narzędziem planistycznym, jakim jest decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. W nowej formule lokalizowanie byłoby możliwe zasadniczo na podstawie doprecyzowanego, nowego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo urbanistycznego planu realizacyjnego, który wyparłby nieskuteczne i nieefektywne decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
- Wprowadzenie nowego aktu prawa miejscowego – miejscowych przepisów urbanistycznych.
Miejscowe przepisy urbanistyczne, pozwalające w prostszy i tańszy sposób (w stosunku do planu) ustalać zasady zagospodarowania terenu, w tym warunki zabudowy, dla terenów niewymagających sporządzenia planu.
- Krajowe przepisy urbanistyczne.
Ustanawiają uniwersalne normy dopuszczalnych zasad zagospodarowania terenów, odnoszące się do przestrzeni nieobjętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, wojewódzkimi lub miejscowymi przepisami urbanistycznymi, stosowane w indywidualnych decyzjach lokalizacyjnych.
- Umowa urbanistyczna.
Umowa urbanistyczna i infrastrukturalna, zawierana pomiędzy inwestorem a gminą, która ma określać dogodne dla inwestora i równocześnie optymalne z punktu widzenia ładu przestrzennego zasady współdziałania w realizacji infrastruktury technicznej i społecznej oraz sposób spełnienia wymagań miejscowych, wojewódzkich albo krajowych przepisów urbanistycznych. - Instytucja mediatora.
Postuluje się wprowadzenie instytucji mediatora, którego rola będzie równoważenie w polityce przestrzennej gminy interesu jednostkowego i publicznego; mediator swoim działaniem ma zapewnić osiągniecie porozumienia pomiędzy poszczególnymi członkami społeczności lokalnej oraz pomiędzy społecznością lokalna i władzami gminy w sporach i konfliktach występujących przy okazji sporządzania studiów gminnych, planów miejscowych i miejscowych przepisów urbanistycznych oraz zatwierdzania urbanistycznego planu realizacyjnego. - Prognoza rozwoju gminy w perspektywie 7 lat.
Postuluje się wprowadzenie do systemu prawnego dokument określający prognozę rozwoju gminy na okres 7 lat, uwzględniający przewidywane standardy rozwoju urbanistycznego i powiązany z aktami planistycznymi.
- „Milcząca zgoda”.
Konstrukcja prawna „milczącej zgody” organu administracji publicznej ma oznaczać, że niewydanie opinii lub postanowienia w wyznaczonym terminie skutkuje zaopiniowaniem lub uzgodnieniem projektu. Przepis ten, w oparciu o przepisy dyrektyw środowiskowych, nie ma jedynie zastosowania w odniesieniu do uzgodnień z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska.
- Ujednolicenie definicji.
Wobec braku jednolitej wykładni definicji funkcjonujących w ramach przepisów ustaw konstytuujących ramy prawa budowlanego, konieczne jest wprowadzenie do opracowywanego Kodeksu Budowlanego słowniczka pojęć i definicji, który jednoznacznie określałby zakres i znaczenie poszczególnych instytucji prawa budowlanego.
- Mapy geodezyjne.
Postulujemy wprowadzenie obowiązku, obarczającego jeden organ na szczeblu administracji samorządowej i odpowiednio na poziomie administracji publicznej, prowadzenia jednolitej i wiążącej wersji map geodezyjnych, odzwierciedlających wszystkie naniesienia i instalacje innych organów i podmiotów, stanowiących podstawę do uzyskiwania decyzji administracyjnych w procesie inwestycyjnym.