IT@BANK. Technologie – System DOKUMENTY ZASTRZEŻONE: Czy klient jest tym za kogo się podaje? – refleksje po nałożeniu pierwszej kary za nieustalenie beneficjenta rzeczywistego

Wojciech Kapica, Magdalena Jaczewska

Gorące lato

Rekordowe pod względem nowych zaleceń i komunikatów w tej materii były miesiące czerwiec i lipiec. Generalny Inspektor Informacji Finansowej opublikował ponad połowę (dziesięć) spośród dotychczas wydanych komunikatów (szesnaście) w trakcie ostatnich dwóch miesięcy. Komunikaty odnosiły się przede wszystkim do nowych zasad raportowania transakcji ponadprogowych, obowiązujących od lipca 2019 r. 17 lipca 2019 r. światło dzienne ujrzała natomiast Krajowa Ocena Ryzyka, będąca kompleksowym dokumentem, opisującym system przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu w Polsce, wymuszająca na instytucjach obowiązanych aktualizację swoich ocen ryzyka. Z Krajowej Oceny Ryzyka wynika, że wskutek przeprowadzonych przez GIIF kontroli zidentyfikowano najczęstsze naruszenia obowiązków nakładanych ustawą AML, przede wszystkim związane z nieprawidłową identyfikacją beneficjenta rzeczywistego, niewłaściwym udokumentowaniem przeprowadzenia oceny ryzyka, niedokonywaniem bieżącej analizy transakcji, niezapewnieniem pracownikom odpowiednich szkoleń. Najwięcej nieprawidłowości w stosunku do liczby skontrolowanych podmiotów zidentyfikowano w sektorze banków spółdzielczych.

Pojawiła się również informacja o nałożeniu kolejnej (drugiej) kary finansowej na instytucję obowiązaną, za naruszenie przepisów ustawy AML. Spółka Krajowy Integrator Płatności, właściciel systemu szybkich płatności internetowych Tpay.com, została ukarana za nieustalenie czterech beneficjentów rzeczywistych karą pieniężną w wysokości 7,7 tys. zł – czyli 1925 zł za jednego beneficjenta. Kara, mimo że niewysoka, z pewnością spowoduje długofalowe skutki dla spółki, która będzie przez lata tłumaczyła się swoim partnerom z rynku finansowego, np. bankom, którzy zawsze przed podjęciem współpracy analizują kary za naruszenie przepisów AML. Dodatkowo, przyjmując nieco inną optykę, kara w wysokości prawie 2000 zł za brak ustalenia każdego pojedynczego beneficjenta rzeczywistego klienta, z punktu widzenia dużych podmiotów, np. banków lub zakładów ubezpieczeń, których bazy klientowskie idą w setki tysięcy lub nawet miliony klientów może okazać się mocno dotkliwa. Taka perspektywa skłania do głębszej refleksji nad sposobem zapewnienia skuteczności procesu ustalania beneficjenta rzeczywistego. Dlatego warto w tym miejscu zastanowić się, z jakich ułatwień możemy w tym zakresie skorzystać. Propozycje, jakie dla Państwa mamy, są dwie – jedna wynikająca z działań samych regulatorów, zaś druga mająca swoje źródło w dostępnych narzędziach informatycznych.

Bierny bowiem w ostatnich miesiącach nie pozostał Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, który w swoim stanowisku z dnia 5 czerwca 2019 r. dotyczącym identyfikacji klienta i weryfikacji jego tożsamości w bankach oraz oddziałach instytucji kredytowych w oparciu o metodę wideoweryfikacji (dalej: stanowisko) skupił się na przedstawieniu dobrych praktyk w zakresie weryfikacji klientów i beneficjentów rzeczywistych. Jak zdaniem UKNF instytucja obowiązana powinna efektywnie przeprowadzić identyfikację i weryfikację klienta?

[company_or_source_...