Inwestowanie z sukcesem – poradnik początkującego inwestora
Rekordowo niski poziom stóp procentowych skłonił Cię do poszukiwania bardziej ryzykownych form pomnażania kapitału. Swoją uwagę skierowałeś na giełdę, ale nie wiesz jak się odnaleźć w natłoku płynących z niej danych i informacji. Nie przejmuje się – każdy, nawet doświadczony inwestor, znalazł się kiedyś w podobnej sytuacji. Swoją przygodę rozpocznij od poznania podstawowych zasad i reguł rządzących rynkiem kapitałowym. W świat inwestycji wprowadzi nas Michał Staszkiewicz, regionalny dyrektor ds. sprzedaży na Polskę, Rumunię, Rosję i kraje bałtyckie we Franklin Templeton Investments.
Sprawne poruszanie się w świecie wskaźników finansowych i danych rynkowych nie jest proste, szczególnie gdy dopiero zaczynamy naszą przygodę z inwestowaniem. Na początku spróbujmy przyswoić kilka zasad, które ułatwią nam podjęcie pierwszych, ważnych decyzji związanych z lokowaniem naszego kapitału. Osiągnięcie sukcesu inwestycyjnego to żmudny i czasochłonny proces, do którego należy się odpowiednio przygotować.
1. Poznaj siebie – inwestora
Zrozumienie własnej sytuacji finansowej w danym momencie i ustalenie indywidualnego podejścia do ryzyka inwestycyjnego ma kluczowe znaczenie dla podejmowania jakichkolwiek decyzji inwestycyjnych. Na podstawie tych dwóch czynników należy definiować swoje cele finansowe i typy inwestycji, które pozwolą je osiągnąć.
2. Bądź realistą
Formułując swoje oczekiwania wobec jakiejkolwiek inwestycji, realistycznie oszacuj stopę zwrotu, jaką zamierzasz osiągnąć. Pamiętaj jednak, że dotychczasowe wyniki pokazują tylko zyski osiągnięte w przeszłości i nie ma żadnej gwarancji, że powtórzą się one także w przyszłości. Nie da się przewidzieć przyszłych warunków rynkowych, dlatego przed określeniem własnych oczekiwań, należy prześledzić m.in. historię wyników długoterminowych i krótkoterminowych, wyniki uzyskiwane w różnych warunkach rynkowych oraz w odniesieniu do podobnych typów inwestycji.
3. W informacji siła
Informacje powodują, że będziesz lepiej przygotowany do podejmowania decyzji inwestycyjnych. Zadawaj jak najwięcej pytań, w końcu chodzi o Twoje ciężko zarobione pieniądze. Zawsze upewniaj się, że masz wszystkie niezbędne informacje i rozumiesz je przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji. W tym celu warto odpowiedzieć sobie na kilka pytań:
- Czy dysponuję wszystkimi informacjami dotyczącymi tej inwestycji?
- Czy ta inwestycja pasuje do mojego celu inwestycyjnego?
- Czy rozumiem ryzyka związane z tą inwestycją?
- Jakie koszty związane są z tą inwestycją?
- Jaka jest płynność tej inwestycji?
- Czy ta inwestycja jest uzasadniona?
- Jaki jest poziom transparencji, obsługi i komunikacji?
4. Najpierw opracuj plan ogólny, a dopiero potem wybieraj konkretne inwestycje
Na początku opracuj plan finansowy, a dopiero później wybierz inwestycje, które do niej pasują. Taka strategia jest lepsza niż inwestowanie ad hoc lub reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe.
5. Różne inwestycje sprawdzają się w różnych horyzontach czasowych
Pamiętaj, aby dopasować swoje inwestycje do horyzontu czasowego, w jakim zamierzasz zrealizować swoje cele inwestycyjne. W przypadku celów długoterminowych, takich jak emerytura czy wykształcenie dzieci, wybierz fundusze akcyjne, które są wprawdzie bardziej zmienne w krótszej perspektywie, ale skuteczniej wypracują długofalowy, oczekiwany przez nas wzrost. Z kolei w przypadku celów krótkoterminowych zdecyduj się raczej na fundusze rynków pieniężnych.
6.Skorzystaj z profesjonalnego doradztwa finansowego
Z uwagi na bardzo szeroki wachlarz dostępnych możliwości, warto rozważyć skorzystanie z usług doradcy finansowego. Niemal każdy rodzaj inwestycji wiąże się z określonym ryzykiem, które należy omówić z doświadczonym ekspertem. Ponadto, każdy inwestor ma swoje własne wyjątkowe cele inwestycyjne, dlatego indywidualny dobór optymalnych produktów ma pierwszorzędne znaczenie dla osiągnięcie sukcesu inwestycyjnego. Doświadczony doradca finansowy wie, jak określić indywidualne cele finansowe, akceptowany poziom ryzyka oraz opracować plan alokacji aktywów, który umożliwi realizację tych celów. Doradzi również w sprawach związanych z planami emerytalnymi oraz oszacuje potencjalne ryzyko i możliwe do osiągnięcia zyski dla różnego rodzaju inwestycji.
7. Dywersyfikacja się opłaca
„Nie wkładaj wszystkich jaj do jednego koszyka”. To powiedzenie najlepiej obrazuje jedną z podstawowych zasad inwestowania, mówiącą o konieczności dywersyfikacji naszego portfela inwestycyjnego. Różne klasy aktywów i różne sektory rzadko notują wahania o tych samych wektorach, dlatego należy zadbać o to, by wzrosty w jednych obszarach kompensowały spadki w innych, poprzez rozłożenie swego kapitału na różne typy inwestycji.
8. Zrozum zależność pomiędzy ryzykiem a zwrotem
Z każdą inwestycją wiąże się określone ryzyko i zwykle zwroty z inwestycji są współmierne do ryzyka. Przykładowo, fundusze akcji często przynoszą solidne zwroty w dłuższej perspektywie, ale zanim w nie zainwestujesz, musisz odpowiedzieć sobie na pytanie czy jesteś w stanie zaakceptować silne wahania na rynkach? Lokowanie swoich pieniędzy w akcjach i spędzanie bezsennych nocy na zamartwianiu się tymczasową zmiennością nie ma najmniejszego sensu. Jednocześnie musisz mieć pewność, że Twoje inwestycje przynoszą zwroty wystarczające do osiągnięcia Twoich długofalowych celów.
9. Nie ma „dobrych momentów” na inwestycje
Skuteczne „wyczucie” właściwego momentu na rynkach na inwestycje jest właściwie niemożliwe. Twoją decyzje inwestycyjną powinna poprzedzić dokładna analizy sytuacji, a nie bieżących warunków rynkowych. Należy pamiętać, że wszelkie tymczasowe wahania zwykle są niwelowane w dłuższej perspektywie. Pamiętaj, że inwestowanie to nie bieg na sto metrów, ale maraton.
Jeżeli chodzi o akcje, systematyczne inwestowanie pomoże Ci zarabiać w okresach wzrostów i spadków rynkowych. Fundusze inwestycyjne oferują plany systematycznego inwestowania, w ramach których możesz wpłacać stałą kwotę każdego miesiąca. Dzięki temu kupujesz więcej papierów, gdy ceny są niskie, a mniej, gdy ceny są wysokie. Zdyscyplinowane podejście do inwestycji sprawdziło się w przypadku milionów inwestorów na całym świecie jako skuteczna droga do powiększania bogactwa.
10. Trzymaj emocje na wodzy
Emocje często biorą górę w przypadku gwałtownej zmiany warunków rynkowych lub wystąpienia nieoczekiwanych okoliczności – zarówno sprzyjających, jak i niekorzystnych. Podejmując decyzje inwestycyjne w takich sytuacjach, należy zachować jeszcze większą ostrożność niż zwykle. Obiektywna i świadoma analiza sytuacji, z uwzględnieniem celów inwestycyjnych i horyzontu czasowego, to niezbędny warunek osiągnięcia finansowego sukcesu.
11. Nie bój się strat
Większość z nas niechętnie godzi się ze stratami, które wymagają przyznania się do błędów. Jeżeli nie dostrzegasz lepszych perspektyw dla przynoszącej straty inwestycji po prostu ją sprzedaj. Wszyscy popełniamy błędy. Ważne, żeby wyciągać z nich naukę, a nie tkwić w nich w nieskończoność.
12. Trzymaj się planu, ale poddawaj go stałej ocenie
Zanim podejmiesz decyzję inwestycyjną, oszacuj jej możliwy wpływ na aktualnie realizowany plan alokacji aktywów. Wraz z upływem czasu zmieniają się zarówno etapy w Twoim życiu, jak i Twoje potrzeby i zarobki. Dlatego należy regularnie monitorować i korygować swe inwestycje. W tym celu musisz zadać sobie pytanie o to, czy mój cel inwestycyjny uległ zmianie. Warto również dowiedzieć się, czy zmieniła się nasza tolerancja dla ryzyka, jak radziły sobie moje dotychczasowe inwestycje na tle oczekiwań i podobnych inwestycji, a wreszcie, czy moje wcześniejsze decyzje powinny zostać zmienione.
Zazwyczaj inwestujemy po to, by mieć spokojną głowę i zabezpieczyć się finansowo na przyszłość. Nie pozwólmy na to, aby brak wiedzy dna temat podstawowych zasad inwestowania przysparzał nam ciągłego bólu głowy.
Michał Staszkiewicz
regionalny dyrektor ds. sprzedaży na Polskę, Rumunię, Rosję i kraje bałtyckie
we Franklin Templeton Investments