Inflacja w Europie Środkowej skłania banki centralne do ostrożności

To spowolni cykl łagodzenia polityki pieniężnej w Czechach i na Węgrzech. Rumunia i Polska poczekają z obniżkami stóp procentowych do końca tego roku.

 Spadek inflacji cen konsumpcyjnych  w Europie Środkowo-Wschodniej w ubiegłym roku był większy niż można było oczekiwać, głównie ze względu na  zahamowanie wzrostu cen żywności i energii po ich gwałtownym wzroście w okresie od 2022 r. do początku 2023 r.

Najnowsze dane za kwiecień pokazują jednak lekki wzrost inflacji w Polsce 2,4% (w marcu 2,0%), w Czechach 2,9% (w marcu 2,0%) i na Węgrzech 3,7% (w marcu 3,6%).

Do końca roku wzrost inflacji

Odwrócenie tendencji wynikało głównie z silniejszego wzrostu cen żywności. W Polsce przyczyniło się do tego ponowne wprowadzenie wyższego podatku VAT. W Polsce i Czechach pewna rolę odegrał również wzrost cen paliw, wynikający z wzrostu cen ropy naftowej na świecie. Wyższej inflacji cen żywności i energii należy spodziewać się również w kolejnych miesiącach. W Rumunii inflacja w kwietniu spadła do 5,9%, ale była najwyższa w regionie.

Analitycy Allianz Trade spodziewają się, że do końca 2024 roku inflacja wzrośnie: w Polsce do 4,6%, w Czechach do 3,7%, na Węgrzech do 4,8%,  a w Rumunii spadnie w porównaniu z obecnym stanem i wyniesie 4,7%.  W 2025 r. inflacja będzie stopniowo spadać i powróci do górnej granicy celów inflacyjnych.

Inflacja spowoduje, że polityka pieniężna banków centralnych w tych krajach będzie ostrożna tym bardziej, że oczekuje się umiarkowanego cyklu łagodzenia polityki pieniężnej przez Fed i być może także EBC.

Utrzymuje się też niepewność co do cen ropy naftowej. Inflacji sprzyja silny wzrost płac i luźna polityka fiskalna w Polsce, na Węgrzech i w Rumunii.

A co ze stopami procentowymi?

Wskaźniki aktywności gospodarczej za pierwszy kwartał wskazują na poprawę perspektyw wzrostu napędzanego popytem krajowym, więc stymulacja monetarna nie będzie potrzebna. Dlatego Allianz Trade spodziewa się, że NBP, który rozpoczął cykl łagodzenia polityki pieniężnej dwiema obniżkami stóp we wrześniu i październiku 2023r., utrzyma stopę procentową na niezmienionym poziomie 5,75% co najmniej do trzeciego kwartału 2024 r., a następnie może obniżyć ją o 25 pb w czwartym kwartale.

Rumuński bank centralny być może obniży stopę procentową o 75 pb w drugiej połowie 2024 r., do 6,25% na koniec roku. Czeski Bank Narodowy już obniżył  stopę procentową łącznie o 175 pb w ciągu ostatnich sześciu miesięcy, a do końca roku może obniżyć o dalsze 100 pb do 4,25%

 Cykl łagodzenia polityki pieniężnej na Węgrzech był jak dotąd najbardziej agresywny, z siedmioma obniżkami stóp o łącznej wartości 525 pb od października 2023 r. , a 21 maja prawdopodobnie o kolejne 50 pb. Allianz Trade spodziewa się jeszcze pięciu cięć po 25 pb i ustalenia stopy na poziomie 6,00% w końcu roku.

W 2025 r. prognozuje dalsze umiarkowane obniżki stóp w całym regionie, zgodnie ze spadającą inflacją.