Horyzonty Bankowości 2014: Jak rozwiązać problem nadmiernego zadłużenia?

Marcin Mrowiec

Trzy podejścia

Znany i szanowany profesor ekonomii Charles Wyplosz wraz z Pierre Paris (Paris, Wyplosz. To end the Eurozone crisis, bury the debt forever. Patrz: http:// www.voxeu.org/article/end-eurozone- -crisis-bury-debt-forever) już w sierpniu 2013 r. wskazywali, że europejski kryzys zadłużeniowy pogłębia się, wbrew pozorom czegoś przeciwnego, zaś poprawa na rynkach wynika z nadzwyczajnych działań Europejskiego Banku Centralnego (ECB), a nie rynkowej oceny spadku ryzyka. Autorzy stwierdzają, że jeśli poziom długu jest nie do utrzymania, to pytaniem jest kiedy i w jaki sposób przyjdzie kryzys, a nie czy w ogóle on przyjdzie. A skoro tak, to zastanawiają się, jakie są opcje redukcji długu

Opcja pierwsza, najbardziej naturalna, to spłata długu poprzez nadwyżki budżetowe. To rozwiązanie jest jednak mało realistyczne dla najbardziej zadłużonych krajów – przy optymistycznych założeniach obniżenie zadłużenia do poziomu kryteriów z Maastrchit (60 proc. PKB) zajęłoby im 20 lat lub więcej. Drugą rozważaną opcją jest wyprzedaż aktywów publicznych, które – szacowane z grubsza – można oceniać na równowartość 30-45 proc. PKB w większości krajów. Ta opcja, oprócz tego, że byłaby niepożądana z punktu widzenia funkcjonowania państw, byłaby także mało realistyczna, a to ze względu na prawdopodobny opór społeczny, trudność z wyceną oraz szybką sprzedażą tak dużej masy aktywów.

Opcja numer 3 to klasyczna restrukturyzacja długu. Jest ona jednak niemożliwa w obecnej sytuacji w strefie euro, gdzie dług państwowy mają głównie banki innych krajów tejże strefy. Restrukturyzacja w skali pozwalającej na znaczące obniżenie długu krajów najbardziej zadłuż...