Forum Liderów Banków Spółdzielczych: Cyfryzacja to szansa a nie wyrok

Karol Jerzy Mórawski

Rozważań nad miejscem bankowości spółdzielczej w dobie cyfrowej rewolucji i podyktowanych nią gruntownych przemian organizacyjnych i społecznych nie mogło zabraknąć podczas tegorocznego Forum Liderów Banków Spółdzielczych. – Bankowość spółdzielcza musi być ambitna, zyskowna, tworzyć wartość dodaną dla regionu i budować pozycję rynkową – ta wizja sektora zaprezentowana przez doradcę zarządu Związku Banków Polskich Andrzeja Banasiaka nie budzi chyba niczyich zastrzeżeń. Rzecz w tym, że faktyczna sytuacja spółdzielców w jakże wielu przypadkach odbiega od wskazanego ideału i bynajmniej nie jest to tylko skutek regulacyjnego tsunami czy rosnącej presji ze strony banków komercyjnych i fintechów.

Adrian Kurowski, dyrektor Visa w Polsce

Jak powstrzymać kryzys członkostwa?

Kluczowym zagrożeniem dla stabilnego funkcjonowania sektora pozostaje obserwowany od wielu już lat kryzys członkostwa. – Nie da się zbudować bankowości spółdzielczej bez udziałowców. I nie chodzi tu wyłącznie o liczbę członków, ale również ich rzeczywiste relacje z bankiem – podkreślił Andrzej Banasiak. Pod tym względem Polska pozostaje niechlubnym wyjątkiem na mapie Europy; we wszystkich państwach, które mogą się poszczycić silną pozycją bankowości lokalnej liczba udziałowców zwiększa się roku na rok. – W Europie lokalne instytucje finansowe mają 81 mln udziałowców i przeszło 210 mln klientów. Znaczy to, że niemal co trzeci Europejczyk korzysta z usług spółdzielców, a co szósty posiada udziały w lokalnej instytucji finansowej – zauważył doradca zarządu ZBP.

Tak duży potencjał bankowości spółdzielczej może okazać się nieocenionym wsparciem dla całej gospodarki w dobie spowolnienia, czego najlepszym przykładem była sytuacja niemieckiego sektora bankowego podczas kryzysu lat 2007-2011. – Analitycy wskazywali, iż to właśnie lokalne instytucje finansowe okazały się wyjątkowo odporne na zjawiska kryzysowe – wskazał Andrzej Banasiak. Jak zatem skłonić Polaków do większej aniżeli dotychczas partycypacji w funkcjonowaniu spółdzielczego sektora bankowego? Niezbędna jest w pierwszej kolejności szeroko rozumiana oferta edukacyjna, adresowana zarówno do uczniów szkół podstawowych i średnich, jak i do młodzieży akademickiej, która po zakończeniu kształcenia będzie decydować o życiu gospodarczym małych ojczyzn. Doskonałym przykładem takiej inicjatywy jest porozumienie pomiędzy Bankiem Polskiej Spółdzielczości a Warszawskim Instytutem Bankowości, podpisane podczas wieczornej gali tegorocznego FLBS. Jego efektem będzie zaangażowanie BPS w przygotowanie i organizację cyklu wykładów pod hasłem „Bankowość spółdzielcza w Polsce. Wyróżniki – Misja – Wartości”, realizowanych na ponad 130 uczelniach zaangażowanych w program „Nowoczesne Zarządzanie Biznesem”.

Sama edukacja to jednak zbyt mało, by członkostwo w banku spółdzielczym stało się wartością dodaną dla współczesnego konsumenta, którego wybory z reguły determinowane są atrakcyjną ofertą i szeregiem bonusów dostarczanych przez usługodawcę. Tymczasem, zgodnie z polskim prawem, udziałowiec banku spółdzielczego nie może liczyć na żadne przywileje w porównaniu z klientem przychodzącym z ulicy. Równocześnie udziały w lokalnej instytucji finansowej nie są objęte gwarancjami BFG, a samo odzyskanie wkładu stanowi proces nieporównanie trudniejszy aniżeli zerwanie lokaty terminowej. Konieczne są zatem kompleksowe zmiany w polskim systemie prawnym i otoczeniu regulacyjnym, które umożliwią należyte premiowanie osób aktywnie uczestniczących w budowie potencjału lokalnego sektora finansowego.

Piotr Muszyński, dyrektor ds. infrastruktury Banku Spółdzielczego Ziemi Kaliskiej.

Kredytobiorca nielojalny jest bardziej ryzykowny

Odpływowi udziałowców z banków spółdzielczych towarzyszy od dwóch lat spadek liczby kredytobiorców. Według danych Biura Informacji Kredytowej na koniec lipca br. banki spółdzielcze miały 845 tys. klientów kredytowych, to rezultat o 4,6% lepszy aniżeli rok wcześniej. W tym jednak przypadku regres nie ma tak jednoznacznie negatywnego charakteru, jak to ma miejsce ...