Fitch o problemach nowego rządu z finansami publicznymi

„Projekt budżetu na 2024 rok przygotowała rządząca partia PiS, ale partie z całego spektrum politycznego obiecują dodatkowe transfery socjalne i utrzymanie wysokich wydatków na obronność. Program fiskalny głównej partii opozycji, PO, zakłada utrzymanie i uzupełnienie większości istniejących programów wydatków socjalnych. Jeżeli takie propozycje nie zostaną odpowiednio skompensowane, mogą ograniczyć długoterminową zdolność obsługi długu publicznego” – ostrzegają analitycy Fitch.

Projekt budżetu na 2024 r. przyjęty pod koniec września zakłada docelowy deficyt na poziomie 4,5% PKB.

Według prognoz Fitch w roku bieżącym deficyt wyniesie 5,3%. Spadek relacji deficytu do PKB w roku przyszłym miałby wynikać z ożywienia gospodarczego oraz ograniczania środków wsparcia dla gospodarstw domowych i firm, mających obniżyć koszty energii.

Rosnąca relacja długu do PKB

Ale projekt budżetu zakłada, że wydatki na obronę wzrosną w 2024 roku z 3,9% w tym roku i 2,4% w 2022 r do 4,2% PKB, co byłoby najwyższym poziomem w NATO.

W projekcie uwzględniono dodatkowe płatności dla emerytów, wyższe transfery socjalne i znaczne podwyżki płac większości pracowników sektora publicznego.

Poluzowanie fiskalne w ostatnich latach kontrastuje ze stosunkowo rygorystyczną polityką przed pandemią. Najnowsza średnioterminowa strategia zarządzania długiem publicznym zakłada wzrost relacji długu do PKB do 53,9% w 2024 r. i do 58,7% w 2027 r., czyli powyżej poziomu z 2020 r., który wynosił 57,2%.

Sztywniejący budżet

Fitch zauważa, że rosnąca sztywność budżetu spowoduje, że ​​następny rząd stanie przed trudnymi kompromisami fiskalnymi. Wydatki inwestycyjne mogą  zostać obcięte, a wysokie wydatki na obronność nie mogą trwać w nieskończoność.

Tymczasem możliwości reform fiskalnych zwiększających dochody lub zamknięcie luki w podatku VAT, wydają się w najbliższej perspektywie ograniczone. Presję wydatkową zwiększają rosnące koszty finansowania wynikające ze stosunkowo krótkiej zapadalności długu publicznego Polski.

„Luźniejsza polityka fiskalna może utrudnić obniżenie inflacji do celu, zwłaszcza w przypadku ożywienia wzrostu gospodarczego” – konkludują analitycy Fitch.