Ekspansja zagraniczna polskich firm pod znakiem zapytania
Ponad połowa z firm, które nie zdecydowały się na wyjście ze swoim biznesem poza rynek krajowy, nie dostrzega potencjału ekspansji zagranicznej, a jedynie ok. 10% planuje podjęcie takiej aktywności w najbliższym roku. Wyniki badania zrealizowanego dla think thanku POLAND, GO GLOBAL! potwierdziły, że rozwój polskiej gospodarki wymaga szerokiego wsparcia ekspercko-promocyjnego na rzecz aktywizacji przedsiębiorców w zakresie rozwoju poza Polską.
W teorii i w praktyce
Od 2000 roku mamy w Polsce do czynienia z wyraźnym spadkiem liczby firm inicjujących działalność na rynkach zagranicznych. Wyniki analizy, przygotowanej w ramach projektu POLAND, GO GLOBAL!, wykazały, że obecnie w ten sposób swój biznes rozwija tylko ok. 40% z przebadanych, a jedynie ok. 10% planuje podjęcie aktywności biznesowej poza rynkiem macierzystym w najbliższym roku. Za kluczowe bariery w toku badania przedsiębiorcy uznali głównie uwarunkowania biznesowe – związane z potencjałem rynku, kapitałochłonnością oraz konkurencyjnością. Z drugiej jednak strony, znaczny odsetek ankietowanych firm, nie był w stanie wskazać nawet jednego kraju, w którym rozważałby podjęcie działalności biznesowej, co potwierdza brak wiedzy na temat potencjalnych możliwości.
Kierunki rozwoju
Jeśli polskie firmy decydują się na ekspansję, głównie poprzez eksport dóbr i usług, wybierają przede wszystkim kraje europejskie – dotyczy to głównie: Niemiec (17,9%), Czech (11,9%) i Holandii (8,8%). Rozszerzenie działalności przez podmioty już obecne na rynkach zagranicznych zadeklarowało w toku badania 30%. Swoją aktywność chcą skupiać jednak głównie w Europie – w Niemczech i Rosji, na Ukrainie, w Czechach i na Słowacji. Motywacją wskazanych firm jest chęć zwiększenia przychodów spółki i skali działalności oraz poszerzenie grona odbiorców. Niestety, aż ponad połowa przedsiębiorców z tych, którzy działają tylko i wyłącznie na rynku krajowym, nie dostrzega potencjału ekspansji zagranicznej w ogóle.
– Wyniki badań potwierdzają potrzebę konsekwentnego podejmowania działań promocyjnych na rzecz aktywizacji przedsiębiorców oraz budowy szeroko pojętego doradztwa eksperckiego wspierającego ekspansję polskich firm na rynki zagraniczne. Dalszy rozwój gospodarki wymaga bezsprzecznie zwiększenia obecności polskich firm na rynkach zewnętrznych. Dotyczy to nie tylko eksportu dóbr i usług, ale również bezpośrednich inwestycji. – podsumował dr Łukasz Świerżewski, redaktor naczelny POLAND, GO GLOBAL! Magazine.
Jak wynika z analizy, prawie połowa z przebadanych firm z polskim kapitałem działa w krajach Europy Zachodniej, ok. 1/3 jest aktywna w Europie Środkowej wraz z Bałkanami. W Europie Wschodniej biznes prowadzi już tylko 20% z ankietowanych podmiotów. Jedynie nieliczni decydują się na wychodzenie na rynki bardziej odległe geograficznie i kulturowo – dla przykładu, wśród przebadanych działalność w Azji prowadzi 6%, a w Ameryce Północnej 3%. Z państw pozaeuropejskich polskie firmy, jako godne uwagi w kontekście ekspansji zagranicznej, wskazywały na: Japonię, Chiny, Kazachstan, Stany Zjednoczone, Kanadę i Chile.
Strategie wejścia
Najpopularniejszą formą prowadzenia działalności zagranicznej przez polskie firmy jest realizacja zadań w biurze w kraju. Tylko 26% przedsiębiorców z kapitałem polskim i ponad dwa razy więcej mających tzw. kapitał mieszany tworzy przedstawicielstwa w ramach stałej współpracy z partnerami zagranicznymi. Najrzadziej firmy decydują się na tworzenie własnych filii lub oddziałów – to tylko 4% w przypadku podmiotów z kapitałem polskim i 14% z kapitałem mieszanym.
Badania potwierdziły brak otwartości przedsiębiorców w kreowaniu strategii wyjścia poza rynek macierzysty. Jak wynika z analizy, polskie firmy najczęściej w ramach ekspansji zagranicznej zajmują się eksportem dóbr (57%). Swoje usługi poza rynkiem krajowym oferuje ok. 1/3. Ponad połowa ankietowanych, planujących ekspansję w najbliższym roku, działa w sektorze usług i to właśnie te podmioty widzą większe perspektywy zysku. Największy wzrost w tym zakresie przewidują przedsiębiorcy, którzy za kluczowy czynnik sukcesu swojej strategii uznają innowacyjny produkt i zdolność marketingu strategicznego na zagranicznych rynkach, co potwierdza zapotrzebowanie na szeroką edukację i wsparcie eksperckie w tym zakresie.
W ramach realizacji misji POLAND, GO GLOBAL! cyklicznie inicjowane są przedsięwzięcia stanowiące odpowiedź na zidentyfikowane problemy. Podczas trzeciej już konferencji, będącej częścią projektu, która odbywa się aktualnie w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie, uczestnicy spotkania dowiedzą się gdzie polscy przedsiębiorcy mogą szukać nowych szans wzrostu, jak przewagę konkurencyjną budują doświadczone firmy z rynków wschodzących i jakie lekcje z tego płyną. Ponadto, w trakcie praktycznych warsztatów, przedsiębiorcy zapoznają się z tajnikami opracowywania strategii wejścia na nowy rynek i marketingu międzynarodowego.
Polskie firmy na globalnej scenie: czas na mocniejsze wejście!, raport – pobierz.
Źródło: POLAND GO GLOBAL, Think Tank
(*) Badanie ankietowe przeprowadzono na reprezentatywnej próbie (612 podmiotów), wybranych losowo przedsiębiorstw, posiadających większościowy kapitał polski, zatrudniających ponad 50 osób oraz mających obrót powyżej 10 mln zł.
