EBC ostrzega przed wysokim zadłużeniem i zbyt łagodną polityką fiskalną
W przeglądzie stabilności finansowej, przeprowadzanym dwa razy w roku, EBC stwierdził, że wiele rządów europejskich nie wycofało w pełni środków wsparcia wprowadzonych w celu ochrony konsumentów i przedsiębiorstw przed skutkami Covid-19 i wojny w Ukrainie.
Według EBC połączenie wysokiego poziomu zadłużenia i łagodnej polityki fiskalnej może zniechęcić inwestorów, a tym samym jeszcze bardziej podnieść koszty pożyczek. Może mieć też negatywne skutki uboczne dla prywatnych pożyczkobiorców i posiadaczy obligacji skarbowych.
Poślizg fiskalny
Bank ostrzegł także, że rynki mogą zareagować na ryzyko „poślizgu fiskalnego” w okresie poprzedzającym wybory do Parlamentu Europejskiego oraz parlamentów w Niemczech, Austrii i Belgii.
W ostatnich miesiącach ryzyko dla systemu finansowego w większości krajów zmniejszyło się, a zadłużenie gospodarstw domowych i przedsiębiorstw spadło poniżej poziomu sprzed pandemii. Ale dług publiczny pozostaje wysoki, a głównym problem jest zbyt luźna polityka fiskalna.
EBC oczekuje, że aktywność gospodarcza w najbliższych latach wzrośnie czemu będzie sprzyjać niższa inflacja i spadające stopy procentowe, ale wyzwania strukturalne będą stanowić przeszkodę dla produktywności i wzrostu.
Rynki finansowe muszą się liczyć ze zwiększonymi stratami na nieruchomościach komercyjnych.
Procedura EDP i nowy program skupu obligacji EBC
Ostrzeżenie EBC pojawiło się po opublikowaniu przez Komisję Europejską zaktualizowanych prognoz gospodarczych, w których oszacowano, że wprawdzie potrzeby pożyczkowe netto rządów strefy euro spadną w tym i przyszłym roku, ale dług publiczny w całej Unii Europejskiej utrzyma się powyżej poziomu sprzed pandemii i wyniesie w tym roku 90% PKB, a w przyszłym nieznacznie wzrośnie.
EBC ostrzegł, że każdy kraj, który nie zastosuje się do zaleceń Brukseli dotyczących redukcji długu w ramach procedury nadmiernego deficytu (EDP), może zostać wykluczony z nowego programu skupu obligacji banku centralnego. Bruksela wskazała, że aż 11 krajów UE, w tym Francja i Włochy, może zostać objętych procedurą EDP.
Dobrą wiadomością dla rządów jest to, że koszty obsługi długu spadły, ponieważ inwestorzy spodziewają się, że EBC wkrótce zacznie obniżać stopy procentowe w odpowiedzi na spadającą inflację. Różnica między rentownością 10-letnich obligacji skarbowych Włoch i Niemiec – która jest uważana za wskaźnik napięć finansowych – spadła do najniższego poziomu od dwóch lat.
EBC stwierdził jednak, że niepewność co do dokładnego wdrożenia nowych ram fiskalnych UE może skłonić uczestników rynku do ponownej wyceny ryzyka rządowych papierów dłużnych.