Dlaczego PKO BP zawiesił oferowanie lokat terminowych dla firm? Stanowisko banku
Pandemia i wywołany przez nią kryzys diametralnie zmieniły otoczenie, w którym funkcjonuje sektor bankowy. Jednym z oczywistych wymiarów tej zmiany jest głęboki spadek stóp procentowych NBP, będący elementem przeciwkryzysowych działań wdrożonych przez Narodowy Bank Polski.
Drugim – trochę sprzecznym z intuicją – jest zalew depozytów w sektorze bankowym wynikający z działania Tarcz Antykryzysowych (głównie Tarczy Finansowej), czyli kolejnego narzędzia ograniczającego niszczące oddziaływanie pandemii na gospodarkę.
Według danych NBP, na koniec maja, w porównaniu z końcem lutego 2020, zgromadzone w sektorze depozyty niefinansowych podmiotów gospodarczych (głównie przedsiębiorstw) wzrosły o ponad 60 mld PLN, czyli o 14%.
Dla porównania, w tym samym okresie rok wcześniej, skala przyrostu depozytów tych podmiotów była blisko 8 krotnie niższa (8 mld PLN).
Wyniki sektora bankowego za maj ujawniają niewielką część oddziaływania niższych stóp procentowych na rentowność banków – efekt ten zobaczymy w pełni po około 3 miesiącach od ostatniej obniżki stóp (w takiej perspektywie „nowymi” stopami objęty będzie prawie cały portfel kredytów opartych o zmienne oprocentowanie).
Mimo tego zysk sektora stopniał w maju do 1 mld PLN z 1,6 mld PLN w maju 2019 ujawniając kolejny kryzysowy mechanizm oddziałujący na banki – wyższe koszty ryzyka kredytowego.
Dane za maj są więc łagodnym wstępem do jeszcze głębszego pogorszenia wyników sektora bankowego w kolejnych miesiącach.
Naturalnym działaniem każdego podmiotu gospodarczego jest próba ochrony swojej rentowności, co w przypadku banków jest szczególnie ważne ze względu na konieczność dbałości o stabilność systemu finansowego.
Spadek stóp procentowych z punktu widzenia banków postawił pod znakiem zapytania sens ekonomiczny produktów depozytowych dla firm (nie przynoszą przychodu, a generują koszt np. związany z ochroną BFG).
Ich utrzymanie oznaczałoby albo potrzebę wprowadzenia efektywnie ujemnego oprocentowania (głównie poprzez obecne już na krajowym rynku wprowadzenie opłat od depozytów), albo konieczność poszukiwania wyższej rentowności na innych produktach bankowych (np. podnoszenie opłat/marż dla innych grup klientów).
Obydwa rozwiązania, zwłaszcza w sytuacji, gdy obecny zalew depozytów ze strony firm wydaje się mieć charakter przejściowy (związek z Tarczami) wydają się mniej optymalne niż zawieszenie oferowania tego produktu.
Warto podkreślić, że ze względu na wolumen środków, którym dysponują przedsiębiorstwa, paleta potencjalnych alternatywnych form lokowania nadwyżek finansowych jest dla nich znacząco szersza, niż np. dla klienta detalicznego.
Piotr Bujak,
Główny Ekonomista i Dyrektor Departamentu Analiz Ekonomicznych,
Czytaj także: PKO Bank Polski zawiesza oferowanie lokat terminowych dla firm i przedsiębiorstw
