Czesi tną stopy
ČNB rozpoczął łagodzenie polityki pieniężnej w grudniu ubiegłego roku, kiedy obniżył podstawową stopę procentową o ćwierć pkt proc. do 6,75%. Wcześniej przez półtora roku stopy procentowe pozostawały na niezmienionym poziomie 7,0%.
W lutym 2024 roku ČNB przyspieszył obniżkę stóp procentowych, decydując się na redukcję o pół pkt proc., a następnie powtórzył ten krok trzykrotnie. W sierpniu ČNB spowolnił łagodzenie polityki pieniężnej, powracając do dostosowań stóp procentowych o ćwierć pkt proc.
Ostatnia obniżka nastąpiła po ubiegłotygodniowej decyzji amerykańskiej Rezerwy Federalnej o obniżeniu referencyjnej stopy procentowej o pół punktu procentowego.
Dodatnie realne stopy procentowe
Prezes ČNB Aleš Michl zwrócił uwagę na konferencji prasowej, że w ostatnich miesiącach długoterminowe stopy procentowe spadły zarówno za granicą, jak i w Czechach, co powoduje dalsze łagodzenie warunków monetarnych.
„Realne stopy procentowe są dodatnie i hamują działalność kredytową, tym samym kreację pieniądza w gospodarce, a w konsekwencji inflację” – wyjaśniał Michl. Ostrzegał jednak przed utrzymującą się presją inflacyjną.
„Jej wzmocnienie oznaczałoby, że inflacja w kolejnych kwartałach będzie trwale odrywać się od celu w stronę górnej granicy przedziału tolerancji. Wzrost inflacji może wynikać z silnych żądań płacowych zarówno w sektorze prywatnym, jak i publicznym oraz z nadmiernego wzrostu wydatków sektora publicznego. Dlatego też zarząd ČNB uważa za konieczne utrzymanie restrykcyjnej polityki pieniężnej i rozważne decydowanie o dalszych obniżek stóp procentowych” – dodał prezes.
Warunki do obniżki stóp
Możliwość obniżania stóp w Czechach wynika z niskiego wzrostu gospodarczego i wolniejszego niż oczekiwano wzrostu płac. Średnie realne miesięczne wynagrodzenie w Czechach wzrosło w drugim kwartale 2024 r. o 3,9% w ujęciu rok do roku.
W pierwszym kwartale wzrost realnych płac wyniósł 5% i takie też były prognozy rynkowe w drugim kwartale. Inflacja w sierpniu wyniosła w Czechach 2,2% w ujęciu rok do roku, tyle samo co w poprzednim miesiącu i była bliska zakładanemu przez bank poziomowi 2,0%.
Wzrost PKB w relacji do analogicznego okresu roku 2023 wyniósł w pierwszym kwartale 0,3%, a w drugim 0,6%. Czeski Bank Narodowy prognozuje, że w całym roku gospodarka wzrośnie o 1,2%.