Credit Agricole: prognozowana inflacja w górę, oczekiwane stopy procentowe w dół
Dane o inflacji w październiku ukształtowały się poniżej naszej prognozy. Jednocześnie struktura inflacji była odmienna od naszych przewidywań. Ponadto, dotychczas zakładaliśmy, że czas obowiązywania Tarczy Antyinflacyjnej zostanie wydłużony do końca 2023 r., podczas gdy ostatnie wypowiedzi premiera Mateusza Morawieckiego sugerują, że w 2023 r. zostaną dokonane w niej istotne modyfikacje. Biorąc pod uwagę zarysowane powyżej czynniki zrewidowaliśmy naszą prognozę inflacji.
Efekty likwidacji Tarczy Antyinflacyjnej
Komisja Europejska zwracała uwagę, że unijne ramy prawne nie pozwalają na zastosowanie obniżonej stawki VAT na nośniki energii i paliwa w Polsce. Rząd analizuje obecnie przywrócenie z początkiem 2023 r. podstawowych stawek VAT na wspomniane towary i zastąpienie ich innymi instrumentami oddziałującymi w kierunku ograniczenia wzrostu cen energii dla gospodarstw domowych. Obecnie nie są znane szczegóły nowego rozwiązania, jednak zgodnie ze wstępnymi informacjami medialnymi będzie się ono opierało o mechanizm rekompensat dla spółek energetycznych oraz redukcję ich nadzwyczajnych zysków. Nie znając szczegółów nowego mechanizmu trudno oszacować, jaki będzie wypadkowy wpływ działań rządu na kształtowanie się nośników energii i paliw w 2023 r. Uważamy, że nowe instrumenty nie skompensują w pełni efektów likwidacji Tarczy Antyinflacyjnej (tj. przywrócenia 23% stawki VAT z obecnych 0% w przypadku gazu, 5% na prąd, 8% na paliwa i 5% na ciepło). Tym samym zakładamy, że w styczniu 2023 r. ceny prądu i ciepła dla gospodarstw domowych wzrosną o kilkanaście procent m/m, a ceny paliw o mniej niż 10% (obniżki cen bazowych netto skompensują częściowo efekt przywrócenia wyższych stawek VAT). Z kolei ceny gazu zostaną naszym zdaniem zamrożone na obecnym poziomie (przywrócenie 23% stawki VAT zostanie skompensowane w pełni przez obniżkę ceny bazowej netto). W świetle niektórych doniesień medialnych dostrzegamy jednak istotne ryzyko, że cena netto gazu nie zostanie obniżona tylko pozostanie bez zmian, w efekcie czego cena brutto gazu zwiększyłaby się z początkiem 2023 r. o 23%. Likwidacja Tarczy Antyinflacyjnej i wprowadzenie nowych rozwiązań będzie naszym zdaniem oddziaływać w kierunku podniesienia ścieżki dynamiki nośników energii i paliw w 2023 r.
Rewizja w górę ścieżki cen żywności
Zrewidowaliśmy w górę również naszą ścieżkę cen żywności. Październikowe dane okazały się wyższe od naszych oczekiwań, co podniosło punkt startowy naszej prognozy. Choć w ostatnich miesiącach można zaobserwować wyraźny spadek cen większości surowców rolnych na światowym rynku, to presja na wzrost cen żywności i napojów bezalkoholowych pozostaje silna ze względu na zwiększające się koszty przetwórstwa i dystrybucji żywności. W konsekwencji prognozujemy, że dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych zwiększy się w 2022 r. do 15,4% r/r (14,9% przed rewizją) wobec 3,2% w 2021 r., podczas gdy w 2023 r. obniży się do 13,4% (11,5%). Jednocześnie podtrzymujemy naszą ocenę, zgodnie z którą dynamika cen żywności i napojów bezalkoholowych osiągnie swoje maksimum lokalne w IV kw. br. W naszym scenariuszu założyliśmy, że zerowa stawka podatku VAT na żywność zostanie utrzymana w 2023 r., na co wskazują ostatnie zapowiedzi rządu.
Inflacja bazowa
Inflacja bazowa w październiku ukształtowała się poniżej naszej prognozy, jednak szybki wzrost cen nadal realizował się w większości kategorii. Presja inflacyjna ma zatem wciąż szeroki zakres i jest głównie związana ze wzrostem kosztów funkcjonowania przedsiębiorstw (w tym cen energii). Niemniej jednak, z uwagi na niższy punkt startowy, obniżyliśmy nieznacznie ścieżkę inflacji bazowej w 2023 r. Uważamy, że średniorocznie wyniesie ona 7,6% r/r wobec 9,1% w br. Podsumowując zarysowane powyżej tendencje, oczekujemy, że inflacja ogółem osiągnie swoje maksimum lokalne na poziomie 19,8% r/r w lutym 2023 r., a następnie zacznie się obniżać w okolice 5% pod koniec 2023 r. Oczekujemy, że inflacja CPI wyniesie 14,4% r/r w br. i 11,8% w 2023 r. (poprzednio odpowiednio 14,5% i 10,4%). Nasza prognoza jest obarczona istotnym ryzykiem związanym z brakiem konkretnych informacji dotyczących nowego mechanizmu ograniczenia wzrostu cen energii, który zostanie wkrótce ogłoszony przez rząd.
Inflacja CPI wyniesie 14,4% r/r w br. i 11,8% w 2023 r. (poprzednio odpowiednio 14,5% i 10,4%).
RPP zatrzymała cykl podwyżek stóp procentowych
Listopadowa, druga z rzędu decyzja RPP o utrzymaniu stóp procentowych na niezmienionym poziomie, jest zgodna z deklarowaną w wypowiedziach publicznych przez prezesa NBP i niektórych członków Rady niechęcią do dalszego zaostrzenia polityki pieniężnej mimo uporczywie wysokiej inflacji i niskiego prawdopodobieństwa powrotu inflacji do celu w horyzoncie oddziaływania polityki pieniężnej. Naszym zdaniem decyzja ta sygnalizuje znaczący wzrost prawdopodobieństwa scenariusza, w którym Rada zakończyła cykl podwyżek stóp procentowych pomimo braku w listopadowej komunikacie takiej deklaracji. Taka ocena jest spójna z wypowiedziami prezesa NBP na listopadowej konferencji. Adam Glapiński dał wówczas do zrozumienia, że w sytuacji, w której inflacja będzie kształtowała się zgodnie z listopadową projekcją NBP, nie należy spodziewać się kolejnych podwyżek stóp procentowych. Zwrócił on również uwagę, że zbyt szybkie sprowadzanie inflacji do celu mogłoby znaleźć odzwierciedlenie w gwałtowanym obniżeniu aktywności gospodarczej i znaczącym wzroście stopy bezrobocia. W konsekwencji zrewidowaliśmy nasz scenariusz polityki pieniężnej.
Czytaj także: Stopy procentowe pozostaną bez zmian przez wiele miesięcy?
Uważamy, że stopy procentowe pozostaną na obecnym poziomie co najmniej do końca 2023 r.
Uważamy, że prawdopodobieństwo rozpoczęcia cyklu łagodzenia polityki pieniężnej w II poł. 2023 r. jest niskie. Prognozowana przez nas wyższa inflacja i brak materializacji oczekiwanych przez nas wcześniej kolejnych podwyżek stóp procentowych w br. będą rodzić konieczność utrzymywania stabilnych stóp procentowych przez dłuższy czas w celu obniżenia inflacji w średnim terminie.