Budżet państwa i dług publiczny, oficjalne dane o wykonaniu za rok ubiegły

Budżet państwa i dług publiczny, oficjalne dane o wykonaniu za rok ubiegły
Fot. stock.adobe.com/Fotokon
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Rząd przyjął sprawozdanie z wykonania budżetu za 2023 rok. W połowie ubiegłego roku budżet został znowelizowany. Limit wydatków został podwyższony z 672,5 mld zł na 693,2 mld zł, prognozę dochodów budżetu zmniejszono z 604,5 mld zł do 601,4 mld zł, a w efekcie planowany deficyt miał sięgnąć nie 68 mld zł, lecz 92 mld zł.

Rzeczywiste dochody budżetu państwa w 2023 roku wyniosły 574,0 mld zł i były niższe o 4,6 % w stosunku do kwoty zaplanowanej w znowelizowanej ustawie budżetowej. W porównaniu do 2022 roku wzrosły nominalnie o 13,7%, a realnie o 2,1%.

Głównym źródłem dochodów budżetu państwa w 2023 roku były dochody podatkowe, które wyniosły blisko 506,9 mld zł i stanowiły 14,9% PKB. W porównaniu z 2022 r. wzrosły głównie dochody z PIT, VAT i podatku akcyzowego.

Dochody z tych źródeł stanowiły razem 73,3% łącznych dochodów budżetu państwa.

Czytaj także: Ministerstwo Finansów: dochody budżetu nareszcie szybko rosną

Niższy deficyt budżetu państwa, bo niższe od zaplanowanych wydatki

Wydatki budżetu państwa wyniosły 659,6 mld zł i były niższe od zaplanowanych w znowelizowanej ustawie budżetowej na 2023 roku o 4,9%.

W porównaniu z 2022 rokiem zrealizowane wydatki budżetu państwa w roku 2023 były wyższe o 142,2 mld zł. Nominalnie wydatki były wyższe o 27,5%, realnie natomiast o 14,4 %. Udział zrealizowanych wydatków budżetu państwa w 2023 roku w PKB wyniósł 19,3%.

Deficyt budżetu państwa wyniósł ostatecznie 85,6 mld zł i był niższy od zaplanowanego w znowelizowanej ustawie budżetowej o 6,9%.  Niższy od planowanego deficyt wynikał z niezrealizowania zaplanowanych wydatków.

Deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych (General Government) liczony według metodologii unijnej ESA 2010 wyniósł w 2023 roku 173,8 mld zł, tj. 5,1% PKB i w stosunku do 2022 roku wzrósł o ok. 67,9 mld zł tj. 1,7 pkt. proc.

Czytaj także: Za dwa lata nasz dług publiczny przekroczy 60% PKB?

Państwowy Dług Publiczny

Na koniec 2023 roku Państwowy Dług Publiczny (PDP) wyniósł 1 328 107,4 mln zł i wzrósł w stosunku do końca 2022 roku o 118 609,4 mln zł. W relacji do PKB Państwowy Dług Publiczny spadł z 39,3% do 38,9%.

Ten spadek wynikał z wysokiej inflacji, w wyniku której PKB wzrósł w 2023 roku nominalnie o 10,7%, mimo że realnie, czyli w cenach stałych PKB wzrósł tylko o 0,2%. Koszt obsługi długu wyniósł 61,7 mld zł, a średnie oprocentowanie długu to 4,8%, czyli przeszło dwukrotnie mniej niż inflacja.

Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniósł na koniec 2023 roku 1 691179,8 mln zł. Oznacza to wzrost o 178 407,1 mln zł w stosunku do końca 2022 roku.

W końcu 2023 roku relacja zadłużenia sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB wyniosła 49,6% i była tylko nieznacznie wyższa niż w 2022 roku, gdy wyniosła 49,2%.

Różnica między Państwowym Długiem Publicznym liczonym według metodologii krajowej, a długiem sektora General Government wyniosła w końcu 2023 roku 363 072,40 mln zł, wobec  303 274,75 mln zł w końcu roku 2022.

Witold Gadomski
Witold Gadomski, publicysta ekonomiczny, od ponad 20 lat pracujący w Gazecie Wyborczej. Autor książki o Leszku Balcerowiczu, współautor Kapitalizm. Fakty i iluzje. Od 2020 roku współpracuje z portalem BANK.pl.
Źródło: BANK.pl