Budżet państwa i dług publiczny, oficjalne dane o wykonaniu za rok ubiegły
Rzeczywiste dochody budżetu państwa w 2023 roku wyniosły 574,0 mld zł i były niższe o 4,6 % w stosunku do kwoty zaplanowanej w znowelizowanej ustawie budżetowej. W porównaniu do 2022 roku wzrosły nominalnie o 13,7%, a realnie o 2,1%.
Głównym źródłem dochodów budżetu państwa w 2023 roku były dochody podatkowe, które wyniosły blisko 506,9 mld zł i stanowiły 14,9% PKB. W porównaniu z 2022 r. wzrosły głównie dochody z PIT, VAT i podatku akcyzowego.
Dochody z tych źródeł stanowiły razem 73,3% łącznych dochodów budżetu państwa.
Czytaj także: Ministerstwo Finansów: dochody budżetu nareszcie szybko rosną
Niższy deficyt budżetu państwa, bo niższe od zaplanowanych wydatki
Wydatki budżetu państwa wyniosły 659,6 mld zł i były niższe od zaplanowanych w znowelizowanej ustawie budżetowej na 2023 roku o 4,9%.
W porównaniu z 2022 rokiem zrealizowane wydatki budżetu państwa w roku 2023 były wyższe o 142,2 mld zł. Nominalnie wydatki były wyższe o 27,5%, realnie natomiast o 14,4 %. Udział zrealizowanych wydatków budżetu państwa w 2023 roku w PKB wyniósł 19,3%.
Deficyt budżetu państwa wyniósł ostatecznie 85,6 mld zł i był niższy od zaplanowanego w znowelizowanej ustawie budżetowej o 6,9%. Niższy od planowanego deficyt wynikał z niezrealizowania zaplanowanych wydatków.
Deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych (General Government) liczony według metodologii unijnej ESA 2010 wyniósł w 2023 roku 173,8 mld zł, tj. 5,1% PKB i w stosunku do 2022 roku wzrósł o ok. 67,9 mld zł tj. 1,7 pkt. proc.
Czytaj także: Za dwa lata nasz dług publiczny przekroczy 60% PKB?
Państwowy Dług Publiczny
Na koniec 2023 roku Państwowy Dług Publiczny (PDP) wyniósł 1 328 107,4 mln zł i wzrósł w stosunku do końca 2022 roku o 118 609,4 mln zł. W relacji do PKB Państwowy Dług Publiczny spadł z 39,3% do 38,9%.
Ten spadek wynikał z wysokiej inflacji, w wyniku której PKB wzrósł w 2023 roku nominalnie o 10,7%, mimo że realnie, czyli w cenach stałych PKB wzrósł tylko o 0,2%. Koszt obsługi długu wyniósł 61,7 mld zł, a średnie oprocentowanie długu to 4,8%, czyli przeszło dwukrotnie mniej niż inflacja.
Dług sektora instytucji rządowych i samorządowych wyniósł na koniec 2023 roku 1 691179,8 mln zł. Oznacza to wzrost o 178 407,1 mln zł w stosunku do końca 2022 roku.
W końcu 2023 roku relacja zadłużenia sektora instytucji rządowych i samorządowych do PKB wyniosła 49,6% i była tylko nieznacznie wyższa niż w 2022 roku, gdy wyniosła 49,2%.
Różnica między Państwowym Długiem Publicznym liczonym według metodologii krajowej, a długiem sektora General Government wyniosła w końcu 2023 roku 363 072,40 mln zł, wobec 303 274,75 mln zł w końcu roku 2022.