Budownictwo mieszkaniowe znacznie wyprzedza akcję kredytową/ Housing construction is ahead of credit origination

dr Andrzej Topiński
główny ekonomista BIK SA

Kredyty mieszkaniowe w statystyce BIK

W 2017 r. w okresie styczeń-wrzesień wzrosła wyraźnie liczba i kwota udzielonych kredytów mieszkaniowych. W ciągu dziewięciu miesięcy 2017 r. banki udzieliły takich kredytów na kwotę 35,3 mld zł, tj. na kwotę o 3,8 mld wyższą niż w tym samym okresie 2016 r. Gdy pominie się kredyty na kwoty do 100 tys. zł, a większość z nich to kredyty modernizacyjne i remontowe, niezwiązane z nowym budownictwem, to roczna dynamika za 9 miesięcy 2017 r. kredytów mieszkaniowych udzielonych na kwotę powyżej 100 tys. zł rośnie do 13,2 proc.

Już w pierwszej połowie 2016 r. obserwowaliśmy wzrosty kredytowania mieszkalnictwa, ale słabe drugie półrocze sprawiło, że w całym roku wzrost wartości udzielonych kredytów okazał się niewielki (o 0,5 mld zł).

Obserwowane w II półroczu zjawisko słabszej sprzedaży kredytów mieszkaniowych może powtórzyć się w 2017 r. Po bardzo dobrym pierwszym półroczu, w III kwartale miesięczne wyniki sprzedaży kredytów mieszkaniowych były znacznie słabsze, we wrześniu dynamika r/r spadała do 4,7 proc. Osłabienie sprzedaży kredytów mieszkaniowych w drugich półroczach lat 2016-2017 może wynikać z wyczerpywania się limitów dopłat w administrowanym przez Bank Gospodarstwa Krajowego programie Mieszkanie dla Młodych. W okresie styczeń-wrzesień 2017 roku banki udzieliły 157,7 tys. kredytów mieszkaniowych, 26,1 tys. umów (16,6 proc.) otrzymało wsparcie z programu MdM. Podobna liczba umów została wsparta w 2016 r. Średnia kwota umowy ze wsparciem z programu MdM (219 tys. zł) jest zbliżona do średniej kwoty udzielonego w 2017 r. kredytu mieszkaniowego (222 tys. zł), wygląda więc, że program nie koncentruje się, na co niektórzy liczyli, na segmencie tańszych mieszkań.

Jednak bez przesadnego optymizmu można przyjąć, że nawet mimo oczekiwanej słabszej akcji kredytowej w IV kwartale, zamknięcie 2017 r. roku powinno przynieść istotnie wyższą, w porównaniu z latami poprzednimi, liczbę i wartość zawartych umów na kredyty mieszkaniowe.

Zakładając (konserwatywnie), że w IV kwartale poziom sprzedaży kredytów, wartościowo, będzie na poziomie lat 2015-2016, można oczekiwać zamknięcia poziomu sprzedaży kredytów mieszkaniowych w 2017 r. na poziomie około 46,5 mld zł. Oznaczałoby to wzrost wartości r/r udzielonych w 2017 kredytów mieszkaniowych o 11,2 proc.

Rynek kredytowy a rynek mieszkaniowy

Popyt na mieszkania stymuluje popyt na kredyty, podaż kredytów mieszkaniowych stymuluje popyt na mieszkania. Zależność jest dwustronna, ale dane o dynamice sprzedaży mieszkań i liczbie mieszkań oddawanych do użytku ostatnio się rozchodzą.

Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że w 2016 r. oddano do użytku 163,3 tys. mieszkań, o 10,6 proc. więcej niż w roku ...