Branża leasingowa w 2016 roku

„Sektor leasingowy obsługuje głównie mikro i małe firmy, w mniejszym stopniu firmy średnie i duże. 16,6 proc. dynamika branży leasingowej i 58,1 mld zł wartości sfinansowanych aktywów wskazują na to, że w 2016 r. polskie firmy nie wstrzymywały inwestycji realizowanych przy udziale leasingu. To bardzo dobra wiadomość, a jednocześnie zapowiedz dalszego stabilnego finansowania firm MŚP przez sektor leasingowy – powiedział Andrzej Krzemiński, Przewodniczący Komitetu Wykonawczego Związku Polskiego Leasingu.

Na koniec 2016r. łączna wartość aktywnego portfela branży leasingowej w kwocie 105,1 mld zł (97,8 mld zł dla ruchomości i 7,3 mld zł dla nieruchomości) była porównywalna z wartością salda kredytów inwestycyjnych udzielonych firmom przez banki (114,5 mld zł, wg. stanu na koniec 2016). Leasing to wciąż główne, obok kredytu, zewnętrzne źródło finansowania inwestycji pracujących w gospodarce.

Leasingodawcy bazują na aktywach

Eksperci firm leasingowych specjalizują się w zakresie finansowania aktywów. W strukturze finansowania przedmiotów należy wyróżnić zarówno pojazdy osobowe, dostawcze i ciężarowe do 3,5 tony (stanowiące łącznie 42,1%), jak i środki transportu ciężkiego, tj.: ciągniki siodłowe, naczepy/przyczepy, pojazdy ciężarowe powyżej 3,5 tony, autobusy, samoloty, statki, środki transportu kolejowego (z łącznym udziałem w rynku na poziomie 29,7%). Kolejną grupą aktywów finansowanych przez branżę są maszyny i inne urządzenia wykorzystywane w rolnictwie, budownictwie, produkcji tworzyw sztucznych i obróbce metali, przemyśle spożywczym, sektorze IT czy sektorze medycznym. Łączny udział maszyn i urządzeń, liczonych łącznie z IT, wynosi 26,4%. Natomiast zaledwie 1,2 % stanowią transakcje dotyczące finansowania nieruchomości.

Kto korzysta z usług firm leasingowych?

Branża leasingowa obsługuje głównie sektor mikro i małych firm. Związek szacuje, że 53% stanowią klienci o rocznych obrotach do 5 mln zł, czyli kwalifikowane jako firmy mikro wg. kryteriów Ministerstwa Gospodarki (obecnie Ministerstwa Rozwoju).

Ponad 70 % stanowią usługi dla firm o obrotach do 20 mln zł. Grupa ta obejmuje całość firm mikro oraz istotną część firm małych (firmy o obrotach do 10 mln EURO). Można przyjąć, że ponad ¾ swoich usług branża leasingowa kieruje łącznie do firm mikro i małych. Pozostali odbiorcy usług to firmy o obrotach powyżej 20 mln zł. Branża leasingowa w marginalnym stopniu finansuje sektor publiczny. Również klienci indywidualni stanowią niewielki obszar działalności firm leasingowych.

Aktywa sfinansowane przez branżę leasingową w 2016r.

Pojazdy lekkie (czyli osobowe, dostawcze i ciężarowe do 3,5 tony) pozostają długoterminowym motorem rozwoju rynku leasingu. Przy czym w strukturze przedmiotowej tego segmentu dominują pojazdy osobowe (82%).

W 2016 r. branża leasingowa sfinansowała pojazdy OSD o łącznej wartości 24,4 mld zł, przy 30,9 proc. dynamice (r/r) dla tego segmentu. Wynik ten jest mocno skorelowany z wyraźnym wzrostem rejestracji nowych aut osobowych i dostawczych: o 16,6% r/r za cały 2016 rok, do 475,9 tys. sztuk. Dobre wyniki na rynkach motoryzacyjnych obserwujemy także w innych krajach Europy.

W 2016 r. równie dynamiczny, bo 27,7 proc. r/r, był wzrost finansowania transportu ciężkiego, obserwowany w większości kategorii tego segmentu (tj. w zakresie finansowania ciągników siodłowych, naczep/przyczep, poj. ciężarowych pow. 3,5 t, autobusów czy samolotów, statków i środków taboru kolejowego). Rozwój ten pozostaje skorelowany z 22,5 proc. dynamiką rejestracji nowych pojazdów ciężarowych w ubiegłym roku.

W 2016 r. branża leasingowa sfinansowała środki transportu ciężkiego o łącznej wartości 17,2 mld zł. Wzrosty finansowania wynikają głównie z wymiany używanego taboru na nowe pojazdy z normą Euro 6 oraz z procesów zachodzących w gospodarce: strefa euro stopniowo się rozwija (dzięki czemu rośnie nasz eksport) i rośnie popyt krajowy w Polsce. Równie istotne są: współpraca firm leasingowych z przedsiębiorstwami miejskimi (w zakresie finansowania autobusów), utrzymujące się niskie ceny paliw oraz pojedyncze transakcje na leasing samolotów.

Transakcje dotyczące maszyn i innych urządzeń (liczone łącznie z IT) odnotowały ujemną     -3,4% dynamikę (r/r), przy wartości nowych umów na poziomie 15,3 mld zł. Finansowanie maszyn w 2016 r. pozostawało pod dużym wpływem okresu przejściowego pomiędzy kolejnymi perspektywami finansowymi ze środkami unijnymi. Widać to przede wszystkim w rynku maszyn rolniczych w segmencie pożyczki, gdzie w I półroczu 2016 finansowanie spadło o 38,9% r/r, z -46,8 proc. dynamiką dla II kwartału. Spadki miały miejsce również w innych kategoriach mocno powiązanych z absorpcją funduszy unijnych.

Sektor finansowania maszyn wyłącznie za pośrednictwem leasingu jeszcze w I półroczu 2016 notował relatywnie słaby, bo 2,1-proc. wzrost w ujęciu rocznym. Dynamika ta przyspieszyła do 12,3% r/r w II półroczu, z 26,2-proc. wynikiem za sam grudzień. Wyniki drugiego półrocza były już zgodne ze wzrostem gospodarczym, w coraz większym stopniu bazującym na popycie wewnętrznym oraz z wysokim poziomem wykorzystania zdolności produkcyjnych w polskich firmach. Pozwala to oczekiwać wyższych dynamik dla maszyn finansowanych leasingiem w dalszej części 2017 roku.

Spadek finansowania nieruchomości w 2016 roku o 49,6% r/r, był w dużej mierze następstwem wyraźnego spowolnienia I kwartału, kiedy sfinansowano aktywa o wartości zaledwie 82,5 mln zł. W całym roku wartość sfinansowanych nieruchomości wyniosła 719 mln zł. Ubiegłoroczny spadek wartości sfinansowanych aktywów wynika też ze znacznie niższej średniej wartości transakcji (5,3 mln zł w 2016 roku wobec 8,1 mln zł rok wcześniej). Jednocześnie o 19,3% spadła liczba zawartych umów (w 2016 r. zaraportowano 134 umowy, wobec 166 w 2015 roku).

Wyniki badania koniunktury branży leasingowej

Związek Polskiego Leasingu kwartalnie realizuje Badanie koniunktury branży leasingowej. Badanie jest przeprowadzane wśród osób odpowiedzialnych za sprzedaż w firmach zrzeszonych w ZPL. Dane dotyczą oceny mijającego okresu oraz trendów w kolejnym kwartale.

W I kw. 2017 r. ankietowane firmy oczekują wzrostu zatrudnienia oraz przyspieszenia aktywności sprzedażowej. Jednocześnie spodziewają się nieznacznego pogorszenia jakości portfela leasingowego. Badane firmy oczekują też wyższego poziomu finansowania dla wszystkich głównych grup środków trwałych, przy czym zdecydowanie najlepsze perspektywy widzą dla finansowania pojazdów lekkich oraz transportu ciężkiego. Nieco słabsze perspektywy rysują się dla maszyn i IT. W przypadku finansowania nieruchomości respondenci nie oczekują już utrzymania spadków (jak to było w poprzednim badaniu) lecz widzą szansę na wzrost produkcji.

Prognoza na 2017r.

W 2017 roku branża leasingowa oczekuje wzrostu na poziomie 16,5% i 67,7 mld zł łącznej wartości udzielonego finansowania. Analizy przygotowane przez Marcina Nieplowicza, dyrektora ds. Statystyki i Monitorowania Rynku ZPL zakładają, że dynamika rynku w 2017r. będzie zgodna z prognozowanym wzrostem inwestycji prywatnych i scenariuszem rozwoju gospodarczego kraju. Prognozowany rozwój rynku w zrównoważony sposób będzie oparty o pojazdy lekkie, ze względu na mocny popyt krajowy i korzystne przepisy fiskalne, pojazdy ciężkie (za sprawą wymiany starego taboru samochodowego na nowe pojazdy z normą spalania Euro 6 i utrzymujący się wzrost eksportu) oraz finansowanie maszyn.

Oczekiwane przyspieszenie wzrostu gospodarczego w 2017 roku oraz start funduszy unijnych z perspektywy finansowej na lata 2014-2020 spowodują, że finansowanie maszyn stanie się ważnym i stabilnym motorem rozwoju branży leasingowej.

Związek Polskiego Leasingu