Bankowość i Finanse | Biznes a Nauka | Znajdźmy w uczelniach miejsce dla biznesu

Sytuacja z pandemią wciąż pozostaje daleka od w pełni kontrolowanej, niemniej już teraz trzeba ustawiać się na starcie postcovidowego wyścigu o nowy porządek ekonomiczno-społeczny. Na co w tym wyścigu powinny postawić gospodarki, w tym polska, aby nie zostać w tyle?

– Nie można zignorować konsekwencji i doświadczeń wynikających z obecnej pandemii. W kwestiach systemowych dominuje coraz bardziej przekonanie, że obecny model kapitalizmu jest daleki od ideału, trzeba go zrewidować i naprawić. Może być i cudowny, i okropny. Potrzebuje więcej etyki, uczciwych zasad i dobrych praktyk. Jeżeli chcemy go poprawić, to musimy rozwijać firmy oparte na wartościach. A w rozwiązaniach systemowych powinniśmy skorzystać w większym stopniu z dorobku zarówno J.M. Keynesa, jak i J.A. Schumpetera. Innymi słowy nowy, postcovidowy fundament rozwoju powinien zapewnić bardziej stabilny i zrównoważony wzrost gospodarczy.

W Polsce odpowiedzią na te obecne także pandemiczne, globalne wyzwania społeczne i gospodarcze jest – jak się wydaje – realizacja Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju premiera Mateusza Morawieckiego, w którym podkreśla się istotność połączenia wydajnego i konkurencyjnego systemu rynkowego z państwem umożliwiającym ułatwianie i wspieranie strukturalnych zmian gospodarczych.

Świat także zadaje sobie to pytanie. Odpowiedzi poszukujemy w ramach Instytutu Nowej Ekonomii Strukturalnej, zorganizowanego przez Justina Lina, byłego głównego ekonomisty i wiceprzewodniczącego Banku Światowego, który stworzył ten instytut przy Uniwersytecie Pekińskim. Na zaproszenie instytutu, wspólnie z 22 ekonomistami ze świata, w tym czterema noblistami, mam zaszczyt uczestniczyć w jego pracach.

Co jest obecnie, a co będzie największym wyzwaniem dla uczelni w procesie kształcenia przyszłych kadr polskiej gospodarki? Mamy tu na myśli, nie tyle wybitne jednostki i umysły, które zawsze zostaną właściwie zagospodarowane, ale przede wszystkim tę przeważającą część potencjalnych przyszłych specjalistów i menedżerów średniego szczebla.

– Te wyzwania dla uczelni nie są rozbieżne z wyzwaniami, przed którymi stoi gospodarka światowa, w tym również polska. Istnieje potrzeba zmian, w szczególności w myśleniu i postrzeganiu roli państwa, sprawności jego instytucji, ale również uczelni. Jednocześnie wymagana jest ciągła refleksja nad polityką i strategią, która realizuje zmieniające się aspiracje i potrzeby społeczne większości obywateli i jest przez nich akceptowana. To samo dotyczy funkcjonowania uczelni. A więc także namysłu i decyzji dotyczących m.in. systemu i sposobów kształcenia, podążania za wymogami i potrzebami nowoczesnej gospodarki, a jednocześnie w samej uczelni – lojalnej współpracy, dochodzenia do konsensusu w sprawach dla niej najważniejszych.

Należy zatem mieć świadomość, że uczelnie powinny kształcić z jednej strony pracobiorców poszukiwanych na rynku, w tym w szczególności dla tzw. gospodarki 4.0 – nowoczesnej i zorientowanej przede wszystkim na nowoczesne technologie, innowacje i sztuczną inteligencję. Z drugiej strony, uczelnie, a Uniwersytet Warszawski w szczególności, powinny także kształcić przyszłych przedsiębiorców, innowatorów i kreatorów przyszłego rynku. Potrzebne do tego są uczelnie nowoczesne, otwarte na zmiany oraz poszukujące nowych propozycji i rozwiązań. Coraz częściej tak się właśnie dzieje na polskich uczelniach.