Banki, rynek, klienci: Sygnały: marzec 2015

DEPOZYT POD NADZOREM

UKNF zapowiada aktywne monitorowanie banków na rynku depozytowym pod kątem zwiększania udziału kanałów elektronicznych i oferowanych stawek oprocentowania. Weryfikacji ma podlegać sposób szacowania stabilności depozytów mobilnych i internetowych, m.in. w ramach przygotowania do wprowadzenia przez banki wiążącej normy płynności LCR. Ponadto sprawdzany będzie sposób uwzględnienia odpływu z tytułu depozytów, które mogą zostać zerwane za pomocą kanałów innych niż tradycyjne, zwłaszcza w sytuacji kryzysowej. Analiza UKNF wskazuje, że w grupie badanych 29 banków komercyjnych największą część depozytów stanowią składane w placówkach (60,4 proc. ogółu). Dwa banki nie przyjmują lokat drogą inną niż tradycyjna, z drugiej strony są trzy banki, które nie dają możliwości ich złożenia fizycznie w oddziale.

Najmniejszy udział depozytów składanych w sieci występuje w grupie dużych banków uniwersalnych (14,9 proc.), najbardziej pod tym względem innowacyjna jest grupa banków korporacyjnych i samochodowych, która większość (56,8 proc.) lokat przyjmuje poprzez internet. Oprocentowanie środków składanych w oddziale jest przeciętnie wyższe o ok. 0,5-1,0 pkt proc., w niektórych bankach nawet o 2 pkt. proc.

UOKIK: PO CO DRZEĆ KOTY?

Urząd antymonopolowy nałożył 3,3 mln zł kary na Alior Bank za dokonane jednostronnie zmiany w regulaminie, wskutek których konsumenci, którzy posiadali lokaty terminowe we franku szwajcarskim stracili możliwość wypłaty gotówki w tej walucie. W ocenie UOKiK zmiana ta godziła w samą istotę umowy o lokatę bankową i pozbawiała klientów części spodziewanych zysków. Na skutek działania banku konsumenci mogli bowiem albo zgodzić się na to, że środki zgromadzone na lokacie zostaną wypłacone w złotówkach, albo rozwiązać umowę, godząc się na utratę odsetek, które zostałyby naliczone za dalszy zakładany czas oszczędzania. Tymczasem zmiana warunków umowy terminowej jest dozwolona jedynie za zgodą obu stron. Klient, który nie zgadza się na nowy regulamin, a możliwość zmiany nie została zawarta w umowie w tzw. klauzuli modyfikacyjnej, ma prawo kontynuować ją na uzgodnionych warunkach do końca ustalonego terminu.

UOKiK zakwestionował również sposób, w jaki Alior Bank informował o zmianie regulaminu. Bank czynił to za pośrednictwem poczty oraz drogą elektroniczną, ale informacja sprowadzała się tylko do krótkiego opisania zmian. W ocenie urzędu przedsiębiorca zrobił zatem za mało, by można było uznać, że konsumentom została dostarczona rzetelna informacja. Taka praktyka mogła pozbawić ich możliwości sprzeciwu. Bank naruszył interesy klientów, ograniczając ich prawa do swobodnego dysponowania własnym kapitałem i osiągnięcia zysku w walucie lokaty, w jakiej była ona prowadzona. UOKiK stwierdził, że gdyby konsumenci wiedzieli, że obsługa gotówkowa zostanie wycofana prawdopodobnie nie zakładaliby lokat we franku szwajcarskim w Alior Banku.

CONSUMER FINANCE W DOŁKU

Aktywność konsumentów na rynku consumer finance nadal jest na niskim poziomie – wynika z analizy przygotowanej przez KPF i SGH. Obecnie obserwowana dynamika kredytów i pożyczek na cele konsumpcyjne wynosi zaledwie 4,1 proc. w ujęciu rocznym, a od września 2014 r. spada wielkość zadłużenia. Dzieje się tak, mimo że gospodarka rozwija się w tempie powyżej 3 proc. już piąty kwartał z rzędu. Jedynie 34 proc. badanych chce sięgnąć po zewnętrzne finansowanie zakupu drobnych dóbr trwałych, co stanowi najniższy odsetek od 2007 r. Nawet w przypadku zakupu mieszkania jedynie 55 proc. deklaruje chęć sięgnięcia po kredyt, co może oznaczać kolejny wzrost awersji do ryzyka. W przypadku hipotek niekorzystny oddźwięk mają zawirowania związane z kredytami denominowanymi we frankach.

Nieznacznie obniżył się (do 47,9 proc.) udział konsumentów obsługujących terminowo zobowiązania. Jednocześnie wzrósł udział gospodarstw domowych, które spłacają zadłużenie z dużymi problemami (do 14,2 proc.). Mniejszy odsetek prognozuje, że w ciągu 12 miesięcy utraci całkowicie zdolność do obsługi swoich zobowiązań (9,8 proc.).

MdM: ZMIANY ...