Banki, rynek, klienci: Sygnały kwiecień 2014

JABŁKO TO NIE GRUSZKA

Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce skrytykowała projekt zmian w Ustawie o nadzorze nad rynkiem finansowym. W kluczowej kwestii ograniczenia całkowitego kosztu kredytu konsumenckiego KPF nie znajduje racjonalnego uzasadnienia, aby przyjmować za podstawę koszty pożyczek o małych kwotach i na krótkie okresy według danych pochodzących od Związku Firm Pożyczkowych. W opinii KPF dane te oparte na analizach Provident Polska S.A. nie obejmują całego rynku i nie uwzględniają godziwego zysku przedsiębiorcy. KPF wskazuje na racjonalną propozycję, prezentowaną w toku konsultacji społecznych przez ZBP, aby limit odsetek obejmował jedynie pożyczki niskokwotowe i nie dłuższe niż 6 miesięcy. KPF postrzega uprzednio konsultowaną propozycję limitu na poziomie 50 proc., jako względnie racjonalną. Tę względną wartość limitu kosztu i objętego nim okresu utrzymywania kredytu należałoby uznać jako próg, poniżej którego regulacja byłaby w sposób nieuzasadniony merytorycznie szkodliwa nie tylko dla rynku usług finansowych, ale również może mieć poważne skutki społeczne.

KPF stanowczo rekomenduje weryfikację mechanizmu, na jakim oparta jest regulacja odsetek maksymalnych oraz projektowana regulacja maksymalnych odsetek za opóźnienie i odsetek od zaległych odsetek. KPF wielokrotnie kwestionował mechanizm ustalania maksymalnego poziomu odsetek w oparciu o stopę kredytu lombardowego NBP. Wskaźnik ten – w opinii ekspertów – nie pozostaje w żadnej ekonomicznej relacji z odsetkami, które miałyby być limitowane jego wielokrotnością i nie jest możliwy do uwzględnienia przez przedsiębiorców bez ryzyka błędu w planowaniu finansowym.

BIG DATA I… WIEMY WSZYSTKO

Jak podaje „Dziennik Gazeta Prawna” technologie Big Data coraz częściej wykorzystują banki i firmy działające na rynku e-commerce. Dzięki danym można też np. sprawdzić przydatność kandydata na określone stanowisko. Porównując różne dane z serwisów społecznościowych, dane płatnicze czy telekomunikacyjne, można ocenić, czy kandydat jest pracowity, ma odpowiednie predyspozycje i umiejętności. Zdaniem specjalistów banki uzyskują wiele technicznych informacji, np. gdzie i kiedy klient wydał pieniądze, płacąc kartą kredytową. To pozwala im zauważyć, że klient jest za granicą. Wtedy bank może zaproponować np. ubezpieczenie.

DOBRY ADRES: CATALYST

Przekrój rynku Catalyst, gdzie notowane są obligacje korporacyjne, jest bardzo szeroki od relatywnie bezpiecznych obligacji np. firm windykacyjnych i bogatych deweloperów na 6,5 proc., przez bardziej ryzykowne – mimo ustanowionych dodatkowych zabezpieczeń – papiery z kuponem sięgającym 8-9 proc., aż po emitentów wysokiego ryzyka, gdzie oferowane oprocentowanie dochodzi do 20 proc. rocznie. Na tej podstawie – ocenia Open Finance – można byłoby intuicyjnie sądzić, że fundusze obligacji skarbowych przynoszą swym uczestnikom stabilne i powtarzalne stopy zwrotu, natomiast fundusze obligacji korporacyjnych – jako inwestujące w bardziej ryzykowne aktywa – cechują się znacznie większymi wahaniami. Tymczasem jest dokładnie odwrotnie.

Wyniki funduszy opierają się bowiem na zmianie wartości jednostek uczestnictwa, te zaś na wartości posiadanych aktywów.

W przypadku funduszy obligacji na zmianę wartości aktywów składają się codziennie naliczane odsetki od posiadanych obligacji, ale także zmiana notowań samych obligacji. Obligacje skarbowe (te, w które inwestują fundusze) mają oprocentowanie stałe, co sprawia, że ceny obligacji na rynku wtórnym stale się zmieniają, aby dostosować rentowność obligacji (gdy zmienia się cena, zmienia się także rentowność obligacji – tj. gdy ceny rosną, rentowności spadają i odwrotnie – gdy ceny spadają, rentowności rosną) do bieżących warunków związanych np. ze zmianą stóp procentowych. W styczniu średnia stopa zwrotu uzyskana przez krajowe fundusze obligacji korporacyjnych wyniosła minus 0,9 proc., a w lutym było to 1,2 proc. na plusie – już samo to wskazuje na znaczne wahania.

Dość nietypową ocenę zdolności kredytowej aplikujących o pożyczki wykorzystuje od początku istnienia firma Kredito24. pl, analizując dane o kliencie z ok. 8 tys. różnych źródeł. Firma łączy miejsce zamieszkania z ostatnim znanym położeniem telefonu komórkowego, informacjami o zatrudnieniu, sposobie przeglądania stron internetowych, tym co znajduje się na profilach w mediach społecznościowych i na tej podstawie ustala kryteria oceny zdolności kredytowej. Jest jeszcze co najmniej jedna możliwość. Jeśli analiza wykaże, że klient skarżył się w postach np. na zbyt wysokie oprocentowanie karty kredytowej, porównywał z domowego komputera warunki kart u konkurencji i ostatecznie z niej zrezygnował, u kolejnego klienta można już na etapie jego narzekania spróbować przeciwdziałać decyzji o rezygnacji. Rynek Big Data systematycznie rośnie. W samych Stanach Zjednoczonych jest zarejestrowanych blisko 2,4 tys. firm przetwarzających i handlujących danymi o zachowaniach internautów. Wiedzą wszystko, co kupujemy, co lubimy, ile mamy lat, gdzie mieszkamy, czy jesteśmy w związku małżeńskim, czy mamy dzieci etc. W USA zatrudniają ponad 3 mln ludzi, a wartość rynku handlu danymi szacowana jest na 300 mld dolarów.