Bank i Klient: Zmiany w prawie bankowym mają charakter probiznesowy i prokonsumencki

Po wielu miesiącach prac legislacyjnych ustawa dostosowująca polski porządek prawny do wymogów RODO stała się obowiązującym prawem. W ostatniej fazie prac nad tym dokumentem posłowie zadecydowali o wprowadzeniu istotnych korekt w zapisach, nowelizujących ustawę Prawo bankowe. Co owe poprawki oznaczają dla funkcjonowania bankowego biznesu?

– Propozycje zmian w prawie bankowym faktycznie budziły olbrzymie emocje i stanowiły przedmiot ożywionych dyskusji jeszcze na etapie przygotowywania projektu ustawy sektorowej RODO. Ostatecznym efektem tej debaty stały się poprawki naniesione przez parlamentarzystów podczas drugiego czytania ustawy. Zmiany te mają charakter tak probiznesowy, jak również proobywatelski i prokonsumencki. Z punktu widzenia sektora finansowego kluczowym udogodnieniem jest wskazanie otwartego katalogu danych, na podstawie którego banki będą mogły dokonywać oceny zdolności kredytowej. W wersji zaproponowanej przez rząd ten katalog miał być dość szeroki, ale równocześnie zamknięty, co wywoływało obawy wśród uczestników rynku finansowego. Banki konsekwentnie przypominały, że dokładne sprofilowanie klienta na potrzeby oceny zdolności kredytowej jest w istocie działaniem prokonsumenckim. Skuteczniejsze oszacowanie ryzyka związanego z udzieleniem finansowania konkretnemu klientowi przekłada się wszak na obniżenie kosztów zaciąganego przezeń kredytu lub pożyczki. Uwzględniając te argumenty, posłowie wybrali rozwiązanie iście salomonowe, z jednej strony otwierając katalog danych używanych w procesie weryfikacji kredytobiorcy, a z drugiej wprowadzając przykładowy katalog tego rodzaju informacji, które – zgodnie z ustawą – instytucja finansowa w szczególności powinna uwzględnić podczas oceny zdolności kredytowej. Zawarte tam kategorie danych pokrywają się z propozycjami rządowymi z pierwotnej wersji dokumentu. Obowiązująca wersja ustawy nie przewiduje również odrębnych uregulowań odnośnie uwierzytelniania biometrycznego klientów banków. Przyjęcie przepisów regulujących tę sferę miałoby sens jedynie w przypadku przetwarzania tych informacji bez zgody klientów, co w przypadku bankowości biometrycznej zasadniczo nie powinno mieć miejsca. W przypadku uzyskania takowej zgody podstawą do gromadzenia takich danych staje się bezpośrednio RODO.

Całkowitą nowość stanowi również prawo do wyjaśnienia decyzji kredytowej. Co to za instrument i w jaki sposób pozwala chronić klienta instytucji finansowej?

– Prawo do wyjaśnienia decyzji kredytowej umożliwia klientom instytucji finansowych weryfikację danych, na podstawie których podjęta została decyzja o udzieleniu bądź odmowie przyznania kredytu. Z instytucji tej będzie mógł skorzystać każdy podmiot wnioskujący o finansowanie, a więc zarówno konsumenci, jak i przedsiębiorcy, jednak tylko w przypadku tej pierwszej grupy wyjaśnienie decyzji kredytowej z mocy prawa udzielane będzie bezpłatnie. Rozwiązanie to, w połączeniu z ...