Bank i Klient: Wpływ Bazylei III na polski system bankowy

Badanie przeprowadzono wśród 33 banków komercyjnych i 10 spółdzielczych. Oceniano wpływ regulacji na poziom: funduszy własnych i współczynnika wypłacalności oraz dwóch rodzajów buforów kapitałowych; dźwigni finansowej; nowych norm płynności krótko- i długoterminowej, w postaci wskaźników – pokrycia płynności (Liquidity Coverage Ratio – LCR) i stabilnego finansowania (Net Stable Funding Ratio – NSFR).

Ankieta PLQIS objęła te banki, których suma bilansowa wynosiła łącznie 57,87 proc. sumy bilansowej całego polskiego sektora bankowego (61,09 proc. aktywów sektora banków komercyjnych oraz 10,31 proc. sektora banków spółdzielczych). Nie wszystkie działające w Polsce banki uczestniczyły w wypełnianiu ankiety. Przy obliczaniu nadzorczych wskaźników wypłacalności jako punkt odniesienia przyjęto ich docelowy poziom, zdefiniowany przez Komitet Bazylejski. W szczególności, w ramach PLQIS wszelkie pomniejszenia funduszy wprowadzone były tak, jak funkcjonowałyby one na dzień obowiązywania Bazylei III w ostatecznej (a nie przejściowej) postaci, co nastąpi na początku 2019 r. Nie jest zatem uwzględniany element stopniowalności, czyli wprowadzanych etapami pomniejszeń funduszy, jak również rozwiązań w zakresie praw nabytych (grandfathering), chyba że wskazano inaczej. Wyniki przeprowadzonego badania nie uwzględniają ponadto poziomu przyszłej rentowności banków oraz nie przyjmują żadnych założeń dotyczących zmian zachowania banków w odpowiedzi na nadchodzące wymogi regulacyjne. Z tego powodu podejście do przeprowadzenia PLQIS może być uznane za ostrożnościowe. Wyniki badania pokazują, że na dzień 30.06.2011 sektor bankowy posiadał solidną bazę kapitałową, złożoną z funduszy najlepszej jakości (tj. rdzennych funduszy podstawowych zdefiniowanych przez KB – Common Equity Tier 1 – dalej CET1) oraz współczynniki wypłacalności na bezpiecznym poziomie. Jedynie w przypadku kilku banków dopiero zastosowanie nowych wymogów w zakresie bufora ochrony kapitału na poziomie 2,5 proc. mogłoby skutkować koniecznością zwiększenia funduszy własnych. W szczególności, zakładając pełne wdrożenie zapisów Bazylei III na datę przeprowadzania niniejszego badania miałyby miejsce następujące zmiany współczynników wypłacalności banków:

• Średni poziom współczynnika wypłacalności opartego o rdzenne fundusze podstawowe (CET1 – nie występuje w obecnych regulacjach) dla wszystkich banków objętych badaniem wyniósłby 12,2 proc. przed zastosowaniem pomniejszeń funduszy oraz 11 proc. po ich zastosowaniu (spadek o 1,2 pkt. proc.). Pozytywnie kontrastują one z wynikami analogicznego badania, przeprowadzonego przez CEBS (obecnie EBA) na próbce banków z krajów Unii Europejskiej (EU-QIS), które pokazały, że średni współczynnik CET1 w grupie dużych banków międzynarodowych spadłby z 10,7 proc. do 4,9 proc. (spadek o 5,8 pkt. proc.), natomiast w grupie mniejszych banków spadłby z 11,1 proc. do 7,1 proc. (spadek o 4 pkt. proc.). Takie wyniki wskazują na wysoką jakość kapitałów rdzennych polskiego sektora bankowego.
• Współczynnik wypłacalności oparty na funduszach podstawowych (Tier1) dla wszystkich banków objętych badaniem spadłby średnio z 11,2 proc. do 11,0 proc. (spadek o 0,2 pkt. proc.). Dla porównania, w badaniu EU-QIS średni współczynnik Tier1 w grupie dużych bankó...